ÜÇÜNCÜ KISIM- Satış İşlemleri
BİRİNCİ BÖLÜM- Genel Hükümlere Göre Satış
Madde 50- Taşınmazların satışa çıkarılması
(1) Hazineye ait taşınmazlar resen ya da talep üzerine satışa çıkarılır. Satın alma talepleri dilekçe ile veya internet üzerinden yapılır.
(2) Talepler evrak sistemine kaydedilir ve MEOP-Satış modülü “Satınalma Talep Bilgileri” alt programına işlenir.
(3) MEOP kayıtlarındaki mevcut bilgilere göre satışı mümkün olmayanlar için gerekçesi de belirtilerek talep sahiplerine bilgi verilir.
(4) Satışı mümkün olabilecek taşınmazlar için talep sahiplerine başvurularının değerlendirilmeye alındığı bildirilir.
Madde 51- Satılamayacak taşınmazların belirlenmesi
(1)Taşınmazların satışından önce gerektiği takdirde aşağıdaki kurum ve kuruluşlardan görüş alınır.
a) MEOP programından kamu hizmetlerine tahsisli olup olmadığı araştırılır.
b) Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan taşınmazların tescilinin mümkün olup olmadığı araştırılır.
c) Taşınmazın 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında bulunup bulunmadığı il çevre ve şehircilik müdürlüğünden sorulur.
ç) Taşınmazın 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olup olmadığı il kültür ve turizm müdürlüğünden sorulur.
d) Taşınmazın 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu uyarınca milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları içinde kalıp kalmadığı Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
e) Taşınmazın 22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununa göre uygulama alanı ilan edilen bölgelerde kalıp kalmadığı ve satışının uygun görülüp görülmediği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
f) Taşınmazın 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında kalıp kalmadığı veya satılmasında sakınca olup olmadığı Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve NATO Güvenlik Yatırımları Bölge Başkanlıklarından sorulur.
g) Taşınmazın 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu kapsamında kalıp kalmadığı ilgili orman işletme müdürlüğünden, 19/4/2012 tarihli ve 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun 2/A alanlarına ilişkin hükümleri gereğince Orman ve Su İşleri Bakanlığı emrine geçen taşınmazlardan olup olmadığı bu Bakanlığın ilgili taşra teşkilatından sorulur.
ğ) Taşınmazın 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu kapsamında kalıp kalmadığı il kültür ve turizm müdürlüğünden sorulur.
h) 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun gereğince tapu tahsis belgesi verilip verilmediği ilgili belediyeden veya tapu kaydında şerh olup olmadığı hususu ilgili tapu müdürlüğünden sorulur
ı) Taşınmazın 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamında kalıp kalmadığı il afet ve acil durum müdürlüğünden sorulur.
i) Taşınmazın 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanun kapsamında kalıp kalmadığı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
j) Taşınmazın teferruğ yoluyla edinilip edinilmediği MEOP’tan araştırılır.
k) Taşınmaz kamulaştırma yoluyla elde edilmiş ise 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 23 üncü maddesinde yazılı sürenin dolup dolmadığı araştırılır.
l) Taşınmazın özel kanun hükümleri gereği kamu kurum ve kuruluşlarına tahsisi, devri, terki ve kullanım hakkı verilmesi gerekip gerekmediği ilgili kurum ve kuruluşlardan araştırılır.
m) Taşınmazda elbirliği halinde mülkiyet durumu olup olmadığı araştırılır.
n) Taşınmazın imar planında bir kamu hizmeti için ayrılıp ayrılmadığı araştırılır.
o) Kısmi satın alma talebi olan taşınmazlarda ifrazın Hazine lehine olup olmadığı ve kanuni kısıtlamaların olup olmadığı araştırılır.
ö) Yukarıda sayılanların dışında taşınmazların başka bir özel mevzuat gereğince satışının mümkün olup olmadığı araştırılır.
p) Özel mevzuatı gereğince satışı herhangi bir kamu idaresinin iznine tabi olan taşınmazların satışına izin verilip verilmeyeceği ilgili kamu idaresinden sorulur.
(2) Yukarıdaki işlemler sonucunda satışının mümkün olmadığı tespit edilen taşınmazlar için Yönergenin 50 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca işlem yapılır.
Madde 52- Değerlendirme
(1) Satışı mümkün olabilecek taşınmazlar için aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılır.
a) İlgili tapu müdürlüğünden en son tapu (şerh ve beyanlara ilişkin bilgiler de dahil) bilgileri istenilir.
b) İlgili belediyesinden imar durumuna ilişkin bilgiler istenilir.
1) 1/1000 ölçekli uygulama imar planları yapılmış olan taşınmazlara ilişkin tapu kayıtlarında şerh veya plan notlarında kısıtlayıcı bilgi bulunmaması halinde satış işlemi, görüş sorulmadan en kısa sürede sonuçlandırılır.
2) İmar planı notları ile tapu kaydında bulunan kayıt ve şerhlerde kısıtlayıcı bilgi bulunması halinde ilgili kurum ve kuruluşlardan görüş sorulur.
3) 1/1000 ölçekli uygulama imar planları yapılmamış olan taşınmazlar için Yönergenin 51 inci maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
c) 2863 sayılı Kanun kapsamında kalan korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları ile bunlara ait korunma sınırları dahilindeki taşınmazların satışında Kültür ve Turizm Bakanlığına iletilecek talep yazımıza aşağıda belirtilen belgeler eklenir.
1) Taşınmazın tapu kaydı örneği,
2) Taşınmazın yerinin işaretli olduğu, ilgili belediye ve kadastro müdürlüğünce onaylı 1/1000 veya 1/5000 ölçekli kadastral harita örneği ile 1/1000, 1/5000, 1/25000 ölçekli planlar,
3) Taşınmaz ve çevresini gösteren onaylı fotoğrafların asılları veya renkli fotokopileri.
ç) Özel çevre koruma bölgelerinde bulunan ancak, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı olmayan Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların Çevre ve Şehircilik Bakanlığına tahsisli olup olmadığına bakılmaksızın il çevre ve şehircilik müdürlüğünün görüşü alınır ve sonuçBakanlığa bildirilir.
Madde 53- Tahmini satış bedelinin tespiti
(1)Bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde değer tespiti yapılır.
Madde 54- Satışa çıkarma izni alınması
(1)Satışa çıkarılacak taşınmazlar için ilgili Milli Emlak Genel Tebliğleriyle verilen yetki sınırları içerisinde;
a) İllerde Bakanlıktan,
b) Yetki verilen durumlarda ilçelerde de valiliklerden (defterdarlık), önceden izin alınır.
c) İzin alınmadan satışa çıkarılabilecek taşınmazlar Bakanlıkça belirlenir.
Madde 55- Satış izin taleplerinde Bakanlığa veya valiliğe gönderilecek bilgi ve belgeler
(1)Bakanlığa veya valiliğe gönderilecek satış talep yazılarına yönerge ekinde yer alan “Hazineye Ait Taşınmaz Satış İşlemi Bilgi Formu” (EK-5) ile aşağıda yer alan belgeler eklenir.
a) Tapu kayıt örneği,
b) İmar planı içinde ise; belediyesince onaylı imar durum belgesi veya üzerinde kadastro yahut imar parseli işaretlenerek yeri belirlenmiş onaylı imar plan örneği,
c) Taşınmazın mahallinde düzenlenmiş krokisi, işgal ve kullanım durumu ile muhdesat ve benzeri fiili durumları konusunda bilgiler ihtiva eden tespit tutanağı,
ç) “Tahmin Edilen Bedel Tespit Raporu” (EK-3) ile taşınmazın üzerinde bina varsa binanın değerini gösteren teknik rapor,
d)Satışı istenilen taşınmazın kadastro görmemiş yerlerde bulunması durumunda; yüzölçümünde hata olup olmadığına ilişkin teknik rapor,
e) İmar planı dışındaki taşınmazlar için, işaretlenmiş 1/25000’lik koordinatlı fiziki / Çevre Düzeni haritası veya MEOP Koordinat Bilgi Sistemine koordinatlarının girilmiş çıktısı. imar planı içindeki taşınmazlarda 1/5000’lik Nazım İmar Planı örneği.
Madde 56- Satış şartnamesi
(1) Bu Yönergeye ekli şartname (EK-7) satış ihalesinden önce düzenlenir.
(2) Taşınmazın niteliği dikkate alınarak şartnameye ayrıca ilave edilmesi istenilen şartlar “özel şartlar” bölümünde gösterilir.
Madde 57- Satış ihalelerinin yapılması
(1) Hazineye ait taşınmazların satış ihalesi, Yönergenin bu bölümünde belirtilen ihale öncesi işlemlerin tamamlanmasından sonra “Ortak Hükümler” başlıklı bölümünde belirtildiği şekilde yapılır.
Madde 58- İhale bedellerinin ödenmesi
(1) İhale bedeli, ihale kararının veya satışın uygun görüldüğünün tebliğini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde peşin veya taksitle ödenir.
(2) Satış bedellerinin tedavüldeki Türk Parası ile ödenmesi esastır. Ancak; Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler nominal değeri üzerinden ödeme aracı olarak kabul edilir.
(3) Satış bedelinin ödeme süresinin son günü resmi tatil gününe rastlarsa, vade kendiliğinden bu günü takip eden ilk çalışma günü mesai bitiminde sona erer.
(4) Bedelin peşin ödenmesi halinde sözleşme yapılması zorunlu değildir.
(5) Satış bedelinin taksitle ödenmek istenmesi halinde;
a) İstekliden taksit talep dilekçesi alınır.
b) Bedelin en az dörtte biri peşin, kalanı en fazla iki yılda, eşit taksitlerle ve üçer aylık dilimler halinde kanuni faizi ile birlikte tahsil edilir.
c) MEOP “Satış Tahsilatı” modülünde taksitlendirmeye ilişkin satış sözleşme tarihi ve bitiş tarihi, taksit sayısı vb. bilgilerin kaydedilmesinin ardından tahsilat kayıtları otomatik olarak oluşturulur.
ç) İdare ile alıcı arasında örneği ekli “Taksitli Satış Sözleşmesi” (EK-8) düzenlenir ve taraflarca imzalandıktan sonra bir örneği alıcıya verilir.
(6) Taşınmazın satış bedeli tamamen ödenmedikçe tapuda ferağ verilmez. Ancak, en son taksitin ödeme tarihine kadar kalan taksitlerin toplamı ile bu tarihe kadar hesaplanan faiz miktarının toplamları kadar kesin ve süresiz banka teminat mektubu verilmesi veya ipotek tesis edilmesi durumunda İdarenin yazılı istemi ile alıcı adına tapuda tescil işleminin yapılması sağlanır.
(7) İpotekli taşınmazların başkasına devredilmesi halinde, sözleşme hükümleri gereğince borçludan taksit ve faizlerin tahsiline devam edilir. Yeni malik noter tasdikli taahhütname ile borcu yüklendiği takdirde, İdarece, önceki borçluya, yeni malikin borcu ödememesi halinde kendisine başvurma hakkının saklı tutulacağı yazılı olarak bildirilir.
Madde 59- Taksitli satışlarda bedelin ödenmemesi
(1) Satış bedelinin taksitlendirilmesi ve üst üste iki taksitin vadesinde ödenmemesi halinde;
a) İdarece, alıcıya borcunu onbeş gün içerisinde ödemesi, borcunu bu süre içinde de hesaplanacak faizi ile birlikte ödememesi durumunda, sözleşmenin feshedileceği bildirilir.
b) Tebligata rağmen borcun ödenmemesi halinde, taşınmaz Hazine mülkiyetinde ise sözleşme feshedilerek, ihale ile yapılan satışlarda geçici teminat olarak belirlenmiş tutar, doğrudan satışlarda ise (4071 ve 4072 sayılı Kanunlardaki buna ilişkin hususlar hariç) satış bedelinin yüzde onu satış bedeli olarak tahsil edilen tutarlardan kesilmek ve bütçeye irat kaydedilmek, kalanı ise faizsiz olarak alıcıya iade edilmek üzere muhasebe birimine yazı yazılır. Taşınmaz idare altına alınır ve bu Yönergenin 34 üncü maddesine göre işlem yapılır.
c) Taşınmaz, banka teminat mektubu veya ipotek tesis edilerek alıcı adına tescil edilmiş ise teminat mektubu veya ipotek paraya çevrilir ve kalan borç faizi ile birlikte tahsil edilir.
ç) İpoteğin paraya çevrilmesi suretiyle yapılacak takip işlemlerinde, borca konu taşınmazın satış bedelinin borcu karşılamaması halinde, borçlunun şahsi mal varlığı üzerinden takibe devam edilir. Takip işlemleri, muhakemat müdürlüğü veya Hazine avukatlığınca yürütülür.
Madde 60- İhale bedellerinin ilgili kurum bütçesine ödenek kaydedilmesi
(1)İkinci fıkrada sayılan mevzuat kapsamında satışı yapılan Hazineye ait taşınmazların satış bedelleri, 28/12/1960 tarihli ve 189 sayılı Milli Savunma Bakanlığı İskan İhtiyaçları İçin Sarfiyat İcrası ve Bu Bakanlıkça Kullanılan Gayrimenkullerden Lüzumu Kalmıyanların Satılmasına Selahiyet Verilmesi Hakkında Kanuna göre yapılanlar için Milli Savunma Bakanlığı bütçesine özel ödenek, diğer kanunlara göre yapılanlar ise bütçeye gelir kaydedildikten sonra, ilgili kamu idareleri bütçesine ödenek kaydedilmesi hususu ilgili muhasebe birimine bildirilir. Yapılacak bildirimde, muhasebe işlem fişinin açıklama kısmına;“satış işleminin kanuni dayanağı ve bedelin hangi hesaplara aktarılacağı ile ilgili kurum kodu” yazılır.
(2) Ödenek kaydetme işlemleri;
a) 189 sayılı Kanunun 1 inci maddesine,
b) 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 51 inci maddesinin 24/7/2008 tarih ve 5793 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile değişik dördüncü fıkrasına,
c)7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa 5220 sayılı Kanun ile eklenen ek 2 inci maddesine,
ç) 12/4/2001 tarihli ve 4645 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Araç, Gereç, Mal ve Malzemenin Satış, Hibe, Hek ve Hurda Durum ve İşlemleri ile Hizmet Satışına Dair Kanuna 5455 sayılı Kanun ile eklenen ek 1 inci maddesine,
göre yapılır.
Madde 61-Ferağ işlemleri
(1) Taşınmazın müşteri adına tescili için MEOP’tan yararlanılarak ilgili tapu müdürlüğüne ferağ yazısı yazılır.
(2) Taşınmaz üzerine ipotek veya şerh konulacaksa mutlaka tapu müdürlüğüne yazılan yazıda belirtilir. İpotekli taşınmazların el değiştirmesi halinde tapu sicil tüzüğü gereğince alacaklı Maliye Hazinesine bildirilmesi zorunludur.
(3) 29/4/1969 tarihli ve 1164 sayılı Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanununun 10 uncu maddesi ile Başbakanlık Toplu Konut İdaresine tanınan önalım hakkı dolayısı ile ilgili kuruma yazılan yazının örneği de işlem sırasında tapu müdürlüğüne bildirilir.
(4) Taşınmazlarla ilgili olarak tapu sicilinde ferağ vermeye, illerde defterdar veya görevlendireceği memur, ilçelerde malmüdürleri yetkili olduğundan, yetkilendirilen personelin ismi ferağ yazısında veya genel bir yazı ile ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir.
(5) Yetkili memur tarafından konulacaksa ipotek ve şerhlerle ilgili kontroller ile diğer kontroller yapıldıktan sonra ferağ işlemi sonuçlandırılır.
(6) İdare, ferağ işleminden sonra taşınmaz satış şartnamesinde belirtilen sınır ve evsafa göre yer teslim tutanağı düzenleyerek taşınmazı alıcısına teslim eder. Düzenlenen tutanak dosyasında muhafaza edilir.
(7) Taşınmazın MEOP’ta aktif olan kaydı pasif hale getirilir. Ayrıca, onay alınarak taşınmazın dosyası arşive kaldırılarak muhafaza edilir.
İKİNCİ BÖLÜM- Doğrudan Satış
Madde 62- Rayiç bedel üzerinden doğrudan satış
(1) Hazineye ait taşınmazlara, bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmına göre tespit edilecek rayiç bedel üzerinden ve Yönergenin 5, 10, 52, 53, 56, 57, 58 ve 59 uncu maddelerinde belirtilen esas ve usuller de dikkate alınmak suretiyle aşağıda belirtilen işlemler uygulanır.
a) Yabancı devletlere taşınmaz satışı
1) Bu konuda İdareye bir talep geldiğinde doğrudan Bakanlığa iletilir ve alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
b) Üzerlerinde sınırlı ayni hak tesis edilen taşınmazların hak lehtarlarına satışı
1) Bu kapsamda yapılacak satış talepleri Bakanlığa gönderilmeden önce aşağıdaki işlemler yapılır ve Bakanlıktan alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
a) Taşınmazların satış bedelinin tespiti, arsa veya arazi için bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtilen esaslara göre tespit edilen bedele, üzerindeki yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısımları için takdir edilen bedel ilave edilmek suretiyle yapılır.
1) Yapı ve tesislerin rayiç bedelleri; Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca bedel tespitinin yapılacağı yıl için belirlenen mimarlık ve mühendislik hizmet bedellerinin hesabında kullanılacak yapı yaklaşık birim maliyetleri ve binaların metrekare normal inşaat maliyet bedelleri esas alınarak tespit edilir veya ettirilir.
2) Taşınmaz üzerinde turizm tesisi bulunuyor ise veya üzerinde turizm tesisi bulunan taşınmazlara ek alan olarak kullanılmak üzere sınırlı ayni hak tesis edilmiş ise yapının rayiç bedelin tespitinde Türkiye Kalkınma Bankasınca belirlenen tesis türlerine göre alınacak yatak başı birim fiyatları da dikkate alınır.
3) Yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmının hesabında ay kesirleri dikkate alınmaz.
4) Bina ve tesislerin bir kısmı Hazineye bir kısmı hak lehtarına ait ise Hazineye ait bina ve tesislerin tamamına, hak lehtarına ait bina ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmı için değer takdiri yapılır.
b) Kültür ve Turizm Bakanlığınca adlarına ek alan olarak kesin tahsis yapılan ve Bakanlığımızca da lehlerine irtifak hakkı tesis edilen yatırımcılar tarafından, ek alan olarak verilen Hazine taşınmazlarının 4706 sayılı Kanun uyarınca doğrudan satışının talep edilmesi halinde bedel takdiri aşağıda belirtildiği şekilde yapılır.
1) Hak lehtarı tarafından ek alanın üzerinde yapı ve tesisler gerçekleştirilmiş ise, zemin değerine ilave olarak, ek alanda inşa edilen yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmı ile ek alanın tesisin tamamında meydana getirdiği değer artışının Hazine taşınmazına isabet eden kısmı dikkate alınır.
2) Taşınmaz üzerinde herhangi bir yapı ve tesis gerçekleştirilmemiş ancak tesisin tamamında değer artışı meydana gelmiş ise, zemin değerine ilave olarak, değer artışının Hazine taşınmazına isabet eden kısmı, herhangi bir değer artışı meydana gelmemiş ise sadece zemin değeri dikkate alınır.
3) Hazine taşınmazının ek alan olarak irtifak hakkı tesis edilmesinden dolayı ek alana düşen yatak kapasitesinin Hazineye geçmesi gereken kısmının bedeli; “Kültür ve Turizm Bakanlığınca ana parsel üzerindeki tesisin yatak kapasitesinden, ek alan olarak tahsis edilen Hazine taşınmazına isabet ettiği bildirilen yatak kapasitesi x Türkiye Kalkınma Bankasınca belirlenen yatak başı birim maliyeti” şeklinde hesaplanır.
4) Ek alanın satış bedeli; “ek alanın zemin bedeli + ek alana isabet eden yatak kapasitesinin Hazineye geçmesi gereken kısmının bedeli” olarak hesaplanır.
c) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa göre Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılan kesin tahsise dayalı olarak Bakanlıkça tesis ve tapuya tescil edilen sınırlı ayni hakkın tapuya tescil tarihinin tahsis tarihinden sonra olması halinde, irtifak hakkının başlangıç tarihi (kesin tahsis tarihi) esas alınır.
ç) Üzerinde münhasıran eğitim veya sağlık amaçlı sınırlı aynî hak tesis edilmiş taşınmazların hak lehtarının vakıf üniversitesi veya Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıf olması ve hak lehtarına satışının yapılması halinde;
d) Satış bedeli, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değerin yarısı olarak hesaplanır.
e) Taşınmazın tapu kütüğüne satış amacı dışında kullanılamayacağına dair bu Yönerge eki (EK-9/A-B) yazı ile şerh konulur.
f) Yönerge eki “Taşınmaz Satış Sözleşmesi” (EK-10) düzenlenir.
c) Hazinenin paydaş olduğu taşınmazların diğer paydaş veya paydaşlara satışı
1) Çeşitli nedenlerle paylı hale gelmiş taşınmazlardaki Hazine payının, pay oranı yüzde kırkı veya pay miktarı uygulama imar planı sınırları içinde dörtyüz, dışında ise dörtbin metrekareyi aşmamak kaydıyla talepte bulunan paydaş veya paydaşlarına doğrudan satılmak üzere aşağıdaki işlemler yapılır.
a) Yönergenin 52 nci maddesine göre işlem yapılarak, taşınmazın tüm paydaşları ve imar durumu belirlenir.
b) Birden fazla paydaş olması ve Hazine payını satın almak istemeleri durumunda, bu paydaşlara payları oranında satış yapılır.
c) Birden fazla paydaşın bulunması ve paydaşlardan birinin talep etmesi halinde ise İdarece diğer paydaşlara Hazine payının payları oranında kendilerine doğrudan satılabileceğine ilişkin yazı yazılır.
ç) Adlarına tebligat yapıldığı halde, en geç otuz gün içinde satın alma talebinde bulunmayan paydaşın payı oranına düşen Hazineye ait miktar diğer paydaşlara satılabilir.
d) Diğer paydaş veya paydaşların adreslerinin tespit edilememesi ve tebligat yapılamaması halinde 7201 sayılı Kanun hükümlerine göre ilanen tebligat yapılır ve süresi içerisinde satın alma talebinde bulunulmadığı takdirde, paydaşın payına düşen miktar diğer paydaşlara satılabilir.
e) Tebligat yapıldığı halde süresi içinde satın alınmayan Hazine payının, paydaşı tarafından yeniden talep edilmesi ve geçerli bir mazereti bulunması halinde satış talebi bir defaya mahsus olmak üzere değerlendirilebilir.
f) Paydaşları tarafından satışı talep edilmeyen taşınmazların paydaşlarına rensen tebligat yapılarak, hakkın kullanılmasının istenilip istenilmediği sorulur ve verilen süre içerisinde talep gelmediği takdirde taşınmazdaki Hazine payı genel hükümlere göre satışa çıkarılır.
g) Hazineye ait tarım arazilerinin satışında 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunundaki kısıtlamalara tabi olan taşınmazlar bu bölümdeki pay oranı ve miktarına ilişkin kısıtlamalara tabi olmaksızın paydaşına doğrudan veya birden fazla paydaş olması halinde paydaşlar arasında pazarlık usulüyle satılabilir.
ç) Köy ve mezra yerleşme alanlarında kalan taşınmazların satışı
1) Bu kapsamda kalan Hazineye ait taşınmazların satışında aşağıdaki işlemler yapılır.
a) Taşınmazın belediye ve mücavir alan sınırları dışında olup olmadığı ilgili belediyesinden sorulur.
b) Taşınmazın köy ve mezraların yerleşme alanı içinde bulunup bulunmadığı ve 2/11/1985 tarihli ve 18916 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4 üncü maddesine göre tespit edilip edilmediği il özel idaresi genel sekreterliğinden sorulur.
c) Satın alma talebinde bulunanların, taşınmazın kullanıcısı veya bunların kanuni veya akdi halefleri olup olmadığı ve 18/7/2001 tarihinde o köy nüfusuna kayıtlı veya 31/12/2000 tarihinden beri o köyde ikamet edip etmediği hususları araştırılır.
ç) Her bir kullanıcıya veya bunların kanuni veya akdi haleflerine beşbin metrekareye kadar (bu miktar dahil) doğrudan satışı yapılır, bu miktarı aşan kısmın ise ifrazı yapılarak genel hükümlere göre değerlendirilir.
d) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre kurulan vakıflara taşınmaz satışı
1) Satılan taşınmazın, vakfın amacı dışında kullanılamayacağına dair tapu kütüğüne, bu Yönerge eki (EK-9/A-B) yazı ile şerh konulması sağlanır ve sözleşme (EK-10) düzenlenir.
e) Kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına taşınmaz satışı
1) Taşınmazın hangi amaçla kullanılmak üzere satışının talep edildiği hususunda netlik bulunmaması halinde, konu hakkında ayrıntılı bilgi temin edildikten sonra, taşınmaza ait bilgi ve belgeler ile birlikte satış talebi Bakanlığa intikal ettirilir ve alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır. Satılan taşınmazın, amacı dışında kullanılamayacağına ve ticari faaliyete konu edilemeyeceğine dair tapu kütüğüne, Yönerge eki (EK-9/A-B) yazı ile şerh konulması sağlanır ve sözleşme (EK-10) düzenlenir.
f) Tapu fazlalıklarının satışı
1) Bu kapsamda satışı talep edilen taşınmazın tapu kaydı bilgileri ile “………………. metrekareden fazlası Hazineye aittir” şerhi bulunup bulunmadığı ilgili tapu müdürlüğünden istenir.
2) Talep edenin, taşınmazın maliki veya mirasçısı olup olmadığı araştırılır.
3) Satışlarda başvuru süresi ve miktar sınırlaması aranmaz.
4) Taşınmazların imar uygulamasına konu edilip edilmediği ilgili belediyesinden sorulur ve imar uygulamasına konu edilmesi durumunda, Hazine fazlalığının satış bedelinin hesabında, düzenleme ortaklık payı düşülerek kıymet takdiri yapılır.
5) Satış bedelinin tahsil edilmesinden sonra, taşınmazın tapu kaydında yer alan şerhin kaldırılması için ilgili tapu müdürlüğüne yazı yazılır.
6) Yapılan işlem şerhin kaldırılması niteliğinde olduğundan, elde edilen bedelden 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre pay verilmez.
g) Serbest bölge olarak belirlenen alanlarda kalan taşınmazlarının satışı
1) Satış talepleri Bakanlıkça değerlendirilir ve alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
ğ) Konut yapılmak amacıyla konut yapı kooperatiflerine, kooperatif birliklerine veya bu birliklerin oluşturduğu üst birliklere, bunlar arasında yapılacak ihale ile taşınmaz satışı
1) Satış talepleri Bakanlıkça değerlendirileceğinden, Bakanlığa yazılan yazılarda aşağıda belirtilen hususlara yer verilir ve alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır:
a) Plansız alanda kalan taşınmazlar ile imar planlarında konut dışı amaçlara ayrılmış veya imar planı davalı olan yerlerde konut alanı olarak bölge planındaki emsaller de dikkate alınmak suretiyle değer tespiti yapılır.
b) Hazineye ait taşınmazlar konut yapılmak amacıyla rayiç bedel üzerinden konut yapı kooperatiflerine, kooperatif birliklerine veya bu birliklerin oluşturduğu üst birliklere, Kanun hükümlerine göre, sadece bunlar arasında yapılacak ihale ile satılabilir.
c) İhaleye katılacak olanların, ihale konusu taşınmazın tahmini bedelinin dörtte birini bir bankada adlarına açılan hesapta bloke edildiğine dair belgeyi verip vermedikleri kontrol edilir.
ç) İhaleye katılacak olanlardan Yönerge eki şartname (EK-11) imzalı olarak alınır.
d) Yapılacak ihale sonucunda, müşteriden Yönerge eki taahhütname (EK-12) alınır.
e) İhale kararının müşteriye tebliğini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde, Yönerge eki (EK-13) satış sözleşmesi düzenlenir.
f) Yönergeye ekli yazı (EK-14/A-B) ile tapu kütüğünün beyanlar hanesine belirtme yapılması ilgili tapu müdürlüğünden istenir.
h) Toplu konut amaçlı olarak kullanılmak üzere, düzenlenecek protokolle belediyelere taşınmaz satışı
1) Satış talepleri parasal sınıra bakılmaksızın Bakanlıkça değerlendirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır. Satılan taşınmazların satış amacı dışında kullanılmayacağına ve yapılacak imar uygulaması sonucunda kamu hizmet alanlarına ayrılan yerlerin, bedelsiz ve müstakil parsel olarak Hazine adına rensen tescil edileceğine dair tapu kütüğüne Yönerge eki yazı (EK-9/A-B) ile şerh konulur.
Madde 63- Harca esas değer üzerinden doğrudan satış
(1)Bu kapsamda yapılacak satış talepleri Bakanlığa gönderilmeden önce aşağıdaki işlemler yapılır ve Bakanlıktan alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
(a) Küçük sanayi sitesi için yapılacak satışlarda aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
1) İlgili belediyesinden Hazineye ait taşınmazların imar planlarında bu amaca ayrılıp ayrılmadığı sorulur.
2) Küçük sanayi sitesi kurmak amacıyla talepte bulunan kooperatiflerin kuruluş ana sözleşmelerinde küçük sanayi sitesi kurmaya yönelik amaç ve faaliyet konularını kapsayıp kapsamadığı araştırılır.
3) Kurulması planlanan küçük sanayinin tek bir faaliyet alanına yönelik olması durumunda (demirciler, ayakkabıcılar, dericiler vb.) ilgili kooperatifin mevcut ortaklık veya üyelerinin küçük sanayinin ilgili faaliyet alanları ile iştigal edip etmediğinin ilgili oda ve diğer kurumlar (vergi dairesi, ticaret sicili kaydı vb.) nezdinde belgelendirilmesi istenir.
4) İmar planında küçük sanayi amacına ayrılmış bir taşınmazın, plan notlarında sadece tek bir faaliyet alanına yönelik kullanılma zorunluluğu getirilmiş ise talep sahibi kooperatifin bu zorunluluğa uygun faaliyeti gerçekleştirecek ihtisas kooperatifi niteliği taşıyıp taşımadığı kooperatif ana sözleşmesine bakılarak tespit edilir.
5) Küçük sanayi sitesi yapımı için aynı taşınmaza birden fazla talepte bulunulması halinde öncelikle kamu kurum ve kuruluşlarının talepleri değerlendirilir. Bunların olmaması halinde bu amaçla kurulmuş kooperatiflerin talepleri değerlendirmeye alınır. Kooperatifler arasında yapılacak tercihlerde imar planı notlarına bakılır, faaliyet alanının aynı olması durumunda ise müracaat tarihleri dikkate alınır.
6) Talep edilen Hazine taşınmazının kooperatiflerin ortak sayısı, kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaç ve projeleri dikkate alınarak gerçekleştirilecek faaliyet için yeterli kısmı belirlenecektir.
(b) Borsa yerleri için yapılacak satışlarda aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
1) Taşınmazların imar planında istenilen amaca ayrılıp ayrılmadığı ilgili belediyeden sorulur.
2) Ticaret borsaları tarafından hizmet binası ve borsa yeri olarak birlikte kullanılmak üzere yapılan taleplerde, esaslı unsurun borsa yeri olması durumunda, taşınmazların satış bedelleri bu husus dikkate alınarak belirlenir.
(c) Serbest bölge ve teknoloji geliştirme bölgeleri için yapılacak satışlarda aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
1) Hazineye ait taşınmazların Bakanlar Kurulu Kararı ile serbest bölge veya teknoloji geliştirme bölgesi ilan edilen veya edilecek alanlarda kalıp kalmadığına bakılır.
2) Teknoloji geliştirme bölgesi kurulacak yerlerde satış yapılabilmesi için yönetici şirketin önceden ilgili kanun hükümlerine göre tüzelkişilik kazanıp kazanmadığı belirlenir.
3) Satışı yapılan taşınmazlardan henüz Bakanlar Kurulu Kararı ile serbest bölge veya teknoloji geliştirme bölgesi ilan edilmemiş yerlerde kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından veya yönetici şirketten, kanunların öngördüğü şartların yerine getirilmemesi ya da bu şartları taşımadığının sonradan anlaşılması durumunda, taşınmazın satış bedelinin faizsiz olarak Hazine tarafından aynen iade edileceğine ve herhangi bir hak, tazminat, faiz vb. taleplerde bulunulmayacağına dair Yönerge eki taahhütname (EK-15) alınır.
4) Alıcı tarafından usulüne uygun olarak düzenlenmiş taahhütname alındıktan sonra satış bedeli tahsil edilir ve taşınmazın ferağı verilir.
(ç) En az ellimilyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında ve en az yüz kişi istihdam sağlayacak yatırımlar için yapılacak satışlarda aşağıdaki şekilde işlem yapılır.
1) Satın alma talebinde bulunulmadan önce, yatırımcılardan, yapılacak yatırım için Ekonomi Bakanlığından (Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü) alınan yatırım teşvik belgesi istenir.
2) Yatırım teşvik belgesinde ve talep formunda belirtilen miktarlar en az ellimilyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası ve en az yüz kişiye istihdamı sağlamadığının anlaşılması halinde talepler reddedilir.
3) Taleplerin değerlendirilebileceğinin anlaşılması halinde, taşınmazın rayiç bedeli belirlenir ve yapılacak yatırımın miktarı taşınmazın rayiç değerinin en az üç katı tutarında ise talepler Bakanlığa gönderilir.
4) 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi kapsamındaki yatırımlarla ilgili olarak talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülki sınırları içindeki varsa organize sanayi veya endüstri bölgelerinde bu yatırımlar için tahsis edilebilecek boş parseller bulunmadığı hususu ilgili bölge tüzel kişilikleri nezdinde belgelendirilmesi istenir ve alınan belge de Bakanlığa gönderilecek yazıya eklenir.
5) Bakanlığın verdiği talimata göre işlemler yapılır ve devir işlemlerinin gerçekleştirilmesi sırasında taşınmazın tapu kütüğünün şerhler hanesine bu yerlerin amacı dışında kullanılmayacağı yönünde tapu müdürlüklerine yazılacak yazı ile şerh konulması sağlanır.
(d) Toplu konut üretmek amacıyla Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılacak satışlarda aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
1) Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca 4706 sayılı Kanuna göre toplu konut üretmek amacıyla harca esas bedel üzerinden taşınmaz satışının talep edilmesi halinde, satış talepleri, MEOP evrak ve satış modüllerine kayıtları yapılır. Talep Bakanlığa gönderilmeden önce aşağıdaki işlemler yapılır ve Bakanlıktan alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
2) Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca 4706 sayılı Kanuna göre toplu konut üretmek amacıyla harca esas bedel üzerinden taşınmaz satışının talep edilmesi halinde, Yönergenin 51 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen şekilde araştırma yapılır.
3) Yönergenin 55 inci maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler eklenerek talep Bakanlığa bildirilir.
4) Satışı yapılacak taşınmazların imar planlarında toplu konut alanlarına ayrılmış olması şartı aranmaz.
5) Bakanlıktan gelecek satış talimatına göre; taşınmazın tapu kaydına “Taşınmaz toplu konut üretmek amacıyla Toplu Konut İdaresi Başkanlığına satılmış olup satış amacı dışında kullanılmayacaktır.” şeklinde şerh konularak ferağ verilir.
Madde 64- Harca esas değer üzerinden yapılacak satışlarda alınacak taahhütname ile tapu kaydının şerhler ve beyanlar hanesine işlenecek hususlar
(1) 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca yapılacak satış (Serbest Bölge ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri kurulmak üzere yapılacak satışlar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılacak satışlar hariç) işlemine konu taşınmaz ile ilgili olarak Yönerge eki (EK-16)’da belirtildiği şekilde ilgililerinden noter tasdikli taahhütname alınır. Ferağ işlemi için ilgili tapu müdürlüklerine yazılacak olan yazıda taahhütname hükümlerinin tapu kütüğünün beyanlar hanesine de işlenmesi belirtilir.
Madde 65- Yatırım projelerinin faaliyete geçmesi ve denetlenmesi
(1) Küçük sanayi sitesi, borsa yerleri ve en az elli milyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında ve en az yüz kişi istihdam sağlayacak yatırımlar kapsamında gerçekleştirilecek projelerde ilgili tüzelkişilikler tarafından, proje inşaatına başlandığının İdareye bildirilmesini takiben onbeş gün içinde mahallinde yapılacak tespiti sonucunda yatırımcı veya temsilcisi ile müştereken imzalanan bir tutanakla belirlenir.
(2) Tutanak iki örnek olarak düzenlenir, bir örneği ilgilisine imza karşılığı verilir ve bir örneği de dosyasında muhafaza edilir.
(3) Belirlenen süreler içerisinde yatırıma başlanıp da mücbir sebepler nedeniyle tamamlanamaması ve bu durumun belgelendirilmesi ile taşınmazların imar planında satış amacına ayrılması taahhüdüyle yapılan satış işlemlerinde, projeye başlanılmadan önce imar planı çalışmalarına başlanılmış ancak ilgilisinin iradesi dışında sonuçlandırılmamış olması durumlarında Bakanlıkça verilecek talimata göre işlem yapılır.
(4) Projenin tamamlandığı ilgilileri tarafından İdareye bildirilmesini izleyen onbeş gün içinde İdarece projenin satın alma amacına uygun olarak tamamlanıp tamamlanmadığı mahallinde tespit edilir. Projenin tamamlanması halinde tapu kütüğünün beyanlar hanesinde yer alan belirtme terkin edilir.
(5) Projenin tamamlanmasından sonra taşınmazın satış amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı, gerektiğinde ilgili kuruluşlardan da teknik eleman alınmak suretiyle İdare tarafından yılda bir kez denetlenir.
Madde 66- Harca esas değer üzerinden yapılacak satışlarda amacında kullanılmayan taşınmazların geri alınması
(1) Satışı yapılan taşınmazların, satış amacı dışında kullanıldığı yapılan tespitler sonucunda belirlenirse, bu taşınmazların herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın tapu kaydına işlenen şerhe istinaden öncelikle idari yoldan Hazine adına tescili ilgililerinden talep edilir. Talebi müteakip bir ay içerisinde Hazine adına tesciline muvafakat verilmez ise ihtiyati tedbir talepli olarak tapu iptal ve tescil davası açılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM- Özel Kanun Hükümlerine Göre Satış
Madde 67-233 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 54 üncü maddesinin 3 üncü bendine Göre Satış İşlemleri
(1) Kamu iktisadi teşebbüslerinin talebi ve Hazine Müsteşarlığının görüşü üzerine; Bakanımızın uygun görmesi halinde, Bakanlığımızca belirlenecek rayiç bedeli üzerinden Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların; kamu iktisadi teşebbüsleri, müesseseler ve bağlı ortaklıklara sermaye olarak konulması, ödenmemiş sermayelerine mahsup edilmesi veya sermaye artırımına ilişkin taahhütlerin karşılanmasında kullanılmak üzere mülkiyetlerinin bunlara devri yapılabilmektedir. Bu konuda İdareye bir talep geldiğinde doğrudan Bakanlığa iletilir ve alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
(2) Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlar, talepleri halinde, kuruluş amaçlarında kullanılmak üzere 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden ve satış amacı dışında kullanılamayacağına dair tapu kütüğüne şerh konulmak kaydıyla kamu iktisadi teşebbüslerine doğrudan satılabilmektedir. Satın alma talebinde belirtilen amacın, talep sahibi idarenin kuruluş amaçları arasında yer alıp almadığı kontrol edildikten sonra, talep Bakanlığa iletilir ve alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
Madde 68-3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 73 üncü maddesi uyarınca harca esas değer üzerinden Belediyelere yapılacak satışlar
(1) 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 5998 sayılı Kanunla değişik 73 üncü maddesinin altıncı fıkrası gereğince; kentsel dönüşüm ve gelişim alanları içinde yer alan Hazine taşınmazlarının (eğitim ve sağlık alanları hariç) büyükşehir belediyeleri tarafından yapılacak kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri için talep edilmesi halinde; büyükşehir belediyelerine, büyükşehir belediyesinin talebinin bulunmaması durumunda ilgili belediyelere, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değeri üzerinden satılmaktadır. Satışa konu taşınmazların bulunduğu alanın bakanlar kurulu kararı ile kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilan edilip edilmediği ve kentsel dönüşüm ve gelişim projesi uygulanmasına ilişkin ilgili belediye meclis kararının alınıp alınmadığı ve imar planında eğitim ve sağlık alanında kalıp kalmadığı hususları kontrol edildikten sonra talep Bakanlığa iletilir ve alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
Madde 69- 4071 sayılı 3 Mart 1340 (1924) Tarihli ve 431 Sayılı Kanunla Hazineye Kalan Taşınmaz Mallardan Bazılarının Zilyetlerine Devri Hakkında Kanun hükümlerine göre satış
(1) Bu kapsamdaki taleplerin değerlendirilebilmesi için 4071 sayılı Kanunun müracaat tarihleri içerisinde başvuruda bulunup bulunulmadığı araştırılır.
(2) Talep edilen taşınmazın Hazine mülkiyetinde olup olmadığı MEOP kayıtlarından ve ilgili tapu müdürlüğünden araştırılır.
(3) Taşınmazın mahallinde tespiti yapılır.
(a) Kanunun uygulama alanı dışında kalan taşınmazların belirlenmesi
1) Taşınmazların bu Kanun kapsamında kalıp kalmadığı Yönergenin 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (ç), (g) ve (n) bentlerinde belirtildiği şekilde araştırılır ve ayrıca aşağıdaki kurum ve kuruluşlardan da sorulur.
2) 3402 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin (B) ve (C) bentlerinde belirtilen yerlerden olup olmadığı MEOP kayıtlarından ve ilgili tapu müdürlüğünden araştırılır.
3) Hazinece, on yıldan uzun süreli kiraya verilen yerler ile üzerinde irtifak hakkı tesis edilen yerlerden olup olmadığı MEOP kayıtlarından araştırılır.
4) İçme suyu amaçlı barajların mutlak koruma alanları içerisinde bulunup bulunmadığı Devlet su işleri bölge müdürlüğünden sorulur.
(b) 4071 sayılı Kanundan yararlanacak kişiler
1) Talep sahiplerinin 4071 sayılı Kanuna göre hak sahibi olup olmadığı aşağıdaki işlemler ve yazılar ile belirlenir.
a) Kadastro gören yerlerde
1) Kadastro görmüş yerlerdeki hak sahiplerinin 4071 sayılı Kanundan yararlanabilmeleri için kanuni başvuru süreleri içerisinde başvuruda bulunup bulunmadığı kontrol edilir.
2) İlgili tapu müdürlüğünden kadastro veya tapulama tutanakları, kadastro veya tapulama komisyonu kararları bir yazı ile istenir ve talep sahibinin bu belgelere göre tespit veya tescil maliki veya bunların akdî veya kanunî halefleri olup olmadığı araştırılır.
3) Taşınmaz mahkeme ilamı sonucunda tescil edilmiş ise ilgili muhakemat müdürlüğünden, Hazine avukatlığından veya arşiv kayıtlarından mahkeme ilamı araştırılır.
4) Zilyedi belirtilerek 431 sayılı Kanun uyarınca doğrudan Hazine adına tespit ve tescil edilen taşınmazların tutanakta belirtilen zilyedleri veya bunların akdî veya kanunî haleflerinin talepleri de yukarıda belirtildiği şekilde araştırılır.
5) Malikin, zilyedin, kanunî veya akdi halefin birden fazla olması durumunda, başvuranın, kendisi dışında diğerleri adına da hareket etmesi halinde, temsil yetkisi olup olmadığı hususu noter onaylı vekâletnameye bakılarak kontrol edilir. Temsil etmiyor ise, sadece başvuran kişinin payına ilişkin işlemler yapılır ve başvurmayanların payları da Hazine mülkiyetinde bırakılır.
6) Terekeye mümessil atandığı durumlar haricinde, mirasçı birden fazla ise yukarıda açıklandığı şekilde ve veraset belgesindeki miras payları oranında işlem yapılır.
7) Yukarıdaki bilgi ve belgeler temin edildikten sonra başvuranların malik, zilyed, akdi veya kanunî halef olup olmadıkları belirlenir.
b) Kadastro görecek yerlerde
1) 4071 sayılı Kanun yürürlüğe girdikten sonra, yapılacak kadastro çalışmaları sırasında, kadastro tutanağında isimleri belirtilmiş olan zilyedlerin bu Kanuna göre satın alma başvurusunda bulunması halinde tutanakların kesinleşmesinden itibaren bir yıl geçip geçmediğine bakılır, bir yıl geçmiş ise işlem yapılmaz.
2) Tutanakta ismi geçen zilyedin hak sahibi olup olmadığı (a) bendinde belirtildiği şekilde araştırılır.
3) Tutanakta ismi geçen zilyedin, tutanağın kesinleşmesinden önce veya sonra ölmesi veya taşınmazı satması durumunda;
a) Talep sahibi mirasçı ise veraset ilamı veya vukuatlı nüfus kayıt örneği,
b) Taşınmaz üçüncü kişilere satılmış ise, akdi haleften satın alma belgesi,
istenir.
4) Sadece zilyedliğe dayanılarak alınan tapuların kadastro tutanakları incelenerek kesinleşme tarihinden itibaren on yıl geçmemiş olanların iptali için dava açmadan önce 4071 sayılı Kanundan yararlanmak isteyenlere, taşınmazın bedelinin peşin ya da taksitle ödenmesi, ödemeler için yazının tebliği tarihinden itibaren zamanaşımı süresi de dikkate alınarak en fazla onbeş gün süre içinde başvurulması hususlarını belirten bir yazı yazılır. Verilen süre içinde bir başvuru olmadığı takdirde dava açılır.
5) Taşınmazın verilen süre içerisinde satın alınmak istenmesi halinde bu maddenin “e) Bedelin ödenmesi ve tescil” bölümüne göre işlem yapılır.
6) Dava açıldıktan sonra yapılacak başvurularda 4071 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre işlem yapılır.
(c) Başvuru şekli
1) Hak sahipleri tarafından yapılacak başvurulara ait dilekçelerin bilgi ve eklerinde;
a) Devri istenilen taşınmazın tapu kayıt bilgilerinin,
b) Başvuranın tebligat adresinin,
c) Tapulama veya kadastro tutanağının,
ç) Varsa komisyon kararı, mahkeme ilamının,
d) Başvuran mirasçı ise veraset belgesinin, akdî veya kanunî halef ise bunu kanıtlayan belgelerin, vekil ise vekâletnamesinin,
e) Gerekli olabilecek diğer belgelerin noter onaylı örneklerinin,
olup olmadığı kontrol edilir.
2) Posta ile yapılan başvurularda, dilekçenin taşınmazın bulunduğu yerdeki defterdarlık veya malmüdürlüğünde kayda geçtiği tarih başvuru tarihi olarak kabul edilir.
(ç) Başvuruların değerlendirilmesi ve uygulama
1) Verilen dilekçeler ve ekleri incelenerek belgelerin geçerliliği ve hak sahipliği tespiti yapılır. Başvuru olmadan bir işlem yapılmaz.
2) Hazine ile kişiler arasında devam eden tapu iptal davalarına konu taşınmazlar hakkında başvuruda bulunulması halinde, ödemeye, teminata ve ipoteğe ilişkin belgeler mahkemeye sunulur.
3) Kadastro mahkemelerinde devam eden tespite itiraz davalarında başvuruda bulunulması durumunda, bedelin tümünün peşin ödendiğine dair belgenin, taksitle ödemelerde ise, Yönerge eki taahhütname (EK-17) düzenlenerek mahkemeye sunulur ve hak sahipleri adına tescil kararı beklenir.
4) Mahkemeden, verilecek kararda; her türlü mahkeme masrafları, avukatlık ücretleri ve harçların başvuru sahipleri tarafından ödeneceğine, ayrıca taksitli satışlarda kalan borç için tescille birlikte Hazine lehine ipotek tesisine yer verilmesi muhakemat müdürlüğü veya Hazine avukatlığı aracılığıyla talep edilir.
5) Kişilerin davaya devam etmek istemeleri durumda, mahkeme kararının kesinleşmesinden sonraki bir yıl içerisinde başvuru yapılması halinde talepler değerlendirilir.
(d) Bedelin hesaplanması
1) Bu Yönergenin 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtildiği şekilde bedel belirlenir.
(e) Bedelin ödenmesi ve tescil
1) Satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilir.
2) Başvuru sahibinden, kendisine hak sahibi olduğunu bildiren yazının tebliğinden itibaren otuz gün içinde bedelin tamamı veya en az dörtte birini peşin olarak yatırması istenir.
3) Taksitler, peşin ödemeyi izleyen en çok yirmidört ayda ve hasat mevsimi dikkate alınmak suretiyle dört eşit taksitte ve kanunî faizi ile birlikte belirlenir. Bedelin dörtten az taksitle ödenmesi de mümkündür.
4) Taksitlerin vadeleri peşinat yatırılırken birlikte imzalanacak tutanakla belirlenir. Tutanağın bir örneği başvuru sahibine verilir ve diğer örneği dosyasında muhafaza edilir.
5) Taksit tutarlarını zamanında ödemeyenlere 4071 sayılı Kanundan doğan haklarını kaybettikleri bir yazı ile kendilerine bildirilir ve varsa bunların yaptıkları ödemeler faizsiz olarak kendilerine iade edilir.
6) Mahkeme kararıyla tescil hariç olmak üzere, bedelin tamamı ödendikten sonra ilgilisi adına tapuda devir yapılabilmesi için ilgili tapu müdürlüğüne yazı yazılır.
Madde 70- 4072 sayılı Kanuna göre mülga 2613 ve 766 sayılı Kanunlarla Hazine adına tescil edilen miktar fazlalıklarının ilgililerine devri
(1) Bu kapsamdaki taleplerin değerlendirilebilmesi için 16/2/1955 tarihli ve 4072 sayılı Mülga 2613 ve 766 Sayılı Kanunlarla Hazine Adına Tescil Edilen Miktar Fazlalıklarının İlgililerine Devrine Dair Kanunun müracaat tarihleri 9/2/1995 ve 16/2/1997 tarihleri ile 13/7/2001 ve 13/7/2003 arasında başvuruda bulunup bulunmadığı kontrol edilir.
(2) İlgili tapu ve kadastro müdürlüğünden tapu bilgileri (beyan ve şerhleri ile beraber) ve kadastro tutanakları temin edilerek taşınmazın öncesi itibariyle Hazine ile ilişiği olmayan, kazandırıcı zamanaşımı (zilyedlik) yoluyla edinilebilecek iken 26/7/1972-9/10/1987 tarihleri arasında mülga 2613 ve 766 sayılı Kanunlardaki miktar sınırlamaları nedeniyle Hazine adına tescil edilen yerlerden olup olmadığı araştırılır.
(3) 4072 sayılı Kanun kapsamında kalan taşınmazların devir işlemleri sonuçlandırılmadan ihale ile satış işlemleri yapılmaz.
(a) Kanunun uygulama alanı dışında kalan taşınmazların belirlenmesi
1) Taşınmazların 4072 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı Yönergenin 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (ç), (f), (g) ve (ğ) bentlerinde belirtildiği şekilde araştırılır ve ayrıca aşağıdaki kurum ve kuruluşlardan da sorulur.
2) 3402 sayılı Kanuna göre kadastrosu yapılan taşınmazlardan olup olmadığı MEOP kayıtlarından ve ilgili tapu müdürlüğünden araştırılır.
3) Herhangi bir nedenle Hazine mülkiyetinden çıkmış taşınmazlardan olup olmadığı MEOP ve arşiv kayıtlarından araştırılır.
4) Üzerinde sınırlı aynî hak kurulan taşınmazlardan olup olmadığı MEOP ve arşiv kayıtlarından araştırılır.
5) Deniz kıyı kenar çizgisine bin metre, tabiî ve sun’î göl kıyı kenar çizgisine üç yüz metreden az mesafede bulunup bulunmadığı mahallinde tespit ve ölçümler de yapılarak araştırılır.
6) Sayılanların dışında kalan, ancak özel nitelikli başka kanunların kapsamı içinde bulunması nedeniyle, bu yasalar tarafından öngörülen amaçlarda kullanılması zorunluluk gösteren taşınmazlardan olup olmadığı araştırılır.
7) 3402 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin (B) bendinde belirtilen yerlerden olması sebebiyle, miktar fazlası olarak tapu siciline tescil edilmemesi gerekirken, herhangi bir sebeple Hazine adına tescil edilmiş olan yerlerden olup olmadığı MEOP kayıtlarından ve ilgili tapu müdürlüğünden araştırılır.
(b) Devredilebilecek taşınmaz miktarı
1) Bir kişinin 4072 sayılı Kanundan yararlanarak devrini isteyebileceği taşınmaz miktarının tespitinde daha önceden 2613 ve 766 sayılı Kanunlara dayanılarak senetsizden adına tescil edilen miktarlar göz önünde tutulur.
2) Tapulama ve kadastro tutanakları incelenir.
3) Tapu ya da kadastro müdürlüklerinde tutulan defterlere bakılır.
4) Yukarıda yapılan incelemeler sonucunda başvuran kişinin bir tapulama bölgesinde senetsizden edindiği taşınmaz miktarı saptanır.
5) Saptanan bu miktarlar da dâhil olmak üzere, 3402 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen sulu arazide toplam kırk dönüme, kuru arazide ise toplam yüz dönüme kadar taşınmaz verilir.
6) İfraz işlemi sırasında 3194 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliklerindeki sınırlayıcı hükümler uygulanmaz. Ancak; devredilecek taşınmaz tarım arazisi ise 5403 sayılı Kanun hükümleri dikkate alınarak, ifraz hak sahipleri tarafından yaptırılır. İfrazın mümkün olmaması halinde talepler reddedilir.
(c) Kanundan yararlanacak olanlar
1) 4072 sayılı Kanun kapsamında başvuruda bulunan kişilerden nüfus kayıt örneği, veraset ilamı veya vukuatlı nüfus kayıt örneği istenerek, 2613 ve 766 sayılı Kanunlar uygulanırken miktar fazlası olarak Hazine adına kaydedilen taşınmazın kadastro veya tapulama tutanağına göre zilyedi veya mirasçısı olup olmadığı araştırılır.
2) Miktar fazlası kesintisi yapılan taşınmazı satış, bağış, trampa vb. yollarla sonradan edinen malikler 4072 sayılı Kanundan yararlandırılmazlar.
3) Zilyedin veya mirasçının birden fazla olması durumunda, başvuranın, kendisi dışında diğerleri adına da hareket etmesi halinde, temsil yetkisi olup olmadığı hususu noter onaylı vekâletnameye bakılarak kontrol edilir. Temsil etmiyor ise, sadece başvuran kişinin payına ilişkin işlemler yapılır ve başvurmayanların payları da Hazine mülkiyetinde bırakılır.
4) Terekeye mümessil atandığı durumlar haricinde, mirasçı birden fazla ise yukarıda açıklandığı şekilde ve veraset belgesindeki miras payları oranında işlem yapılır.
(ç) Bedelin hesaplanması, ödenmesi ve tescil
1) Miktar fazlalığının devir bedeli bu Yönergenin 69 uncu maddesinin “(b) 4071 sayılı Kanundan yararlanacak kişiler” başlıklı bölümünün(d) ve (e) bentlerine göre tespit, tahsil ve tescil edilir.
Madde 71- 4071 ve 4072 sayılı Kanunlara göre Bakanlığa gönderilecek bilgiler
(1) 4071 ve 4072 sayılı Kanunlara göre satılan taşınmazların satış bedeline ilişkin peşinatın tahsil edilmesinden sonra, Yönerge eki form (EK-18) aylık olarak doldurulur, il ve ilçe genelinde satılan taşınmazların adedi, yüzölçümü ve satış bedelinin toplamları ilde birleştirilmek suretiyle, ocak ve temmuz aylarında Bakanlığa tek liste halinde gönderilir.
Madde 72- 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesine göre satış
(1) Kamu kurum ve kuruluşlarınca talep edilecek taşınmazların satışının mümkün olup olmadığı Yönergenin 51 inci maddesine göre tespit edilir.
(2) Satışa konu taşınmazın tahsisli olması durumunda, öncelikle tahsisli olduğu İdarenin uygun görüşü alınarak tahsisi kaldırılır. Tahsisin kaldırılmasının uygun görülmemesi halinde durum talep sahibi kamu kurum ve kuruluşuna bildirilir.
(3) Taşınmazın bir kısmının talep edilmesi halinde, 4706 sayılı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca, bu kısım ifraz edilerek müstakil parsel olarak tescil edilir. Ancak; satışı talep edilen taşınmaz tarım arazisi ise 5403 sayılı Kanun hükümleri dikkate alınarak, ifraz hak sahipleri tarafından yaptırılır. İfrazın mümkün olmaması halinde talepler reddedilir.
(4) İlgili belediyesinden taşınmaza ilişkin imar planları istenerek, imar planında satış amacına uygun olarak ayrılıp ayrılmadığı araştırılır.
(5) Plansız alanda kalan veya imar planında başka amaca ayrılan taşınmazların, imar planının yapılması veya değiştirilmesi durumunda satış işleminin yapılabileceği talep sahibi kamu kurum ve kuruluşuna bildirilir.
(6) Köy sınırları içerisinde köy tüzel kişiliklerinin veya plansız alanda trafo, direk (pilon), elektrik ve gaz dağıtım merkezi gibi imar planı gerektirmeyen yerlerde ilgili kurum tarafından talep edilen taşınmazların satışında plan şartı aranmaz.
(7) Satışa konu taşınmazın bedeli, Yönergenin 7 inci maddesi uyarınca oluşturulan komisyonca, “Değerleme İşlemleri” kısmına göre tespit edilir.
(8) Talepte bulunan kamu idaresine, satışın uygun görüldüğü ve tespit edilen satış bedeli yazı ile bildirilir.
(9) Satış işlemlerinde, 2942 sayılı Kanunda belirtilen sürelere dikkat edilir.
(10) Taşınmazın satış işlemi sırasında, tapu kütüğüne 2942 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin son fıkrasında belirtilen hususlarda şerh konulması, ilgili tapu müdürlüğünden yazı ile istenir.
(11) Satışın uygun görüldüğüne ilişkin izin yazısının talepte bulunan idareye tebliğinden sonra, bu idare bedele ilişkin dava açmış ise defterdarlık veya malmüdürlüğünce dava takip edilir ve sadece bedele ilişkin mahkeme kararının temyiz edilip edilmeyeceği hususu 659 sayılı KHK hükümlerine göre değerlendirilir.
(12) Satış işlemlerinde tereddüt edilen hususlarda Bakanlıktan alınacak cevaba göre işlem yapılır.
(13) Bedeli, 2886 sayılı Kanunun 76 ncı maddesi gereğince yılı bütçe kanununun (İ) cetvelinde tespit edilen parasal sınırı aşan taşınmaza ilişkin devir talepleri Bakanlıkça sonuçlandırılır.
(14) Belediyelerin devir talepleri parasal sınırlara bakılmaksızın Bakanlığa intikal ettirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
Madde 73- 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununa göre satış
(1) 4562 sayılı Kanuna göre oluşturulan organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğince veya müteşebbis heyetin tek iştirakçisinin bulunması durumunda yüzde yüz iştirak payına sahip tüzel kişilikçe satış talebinin yapılması gerektiğinden, müteşebbis heyet kuruluş protokolü veya ana sözleşmesi istenerek gerekli araştırma yapılır.
(2) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından “Organize Sanayi Bölgesi Yer Seçimi Komisyonunca” kesinleşmiş yer seçimi raporu ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca organize sanayi bölgesi sınırlarını belirten planları istenir ve talep edilen taşınmazların bu sınırlar içerisinde kalıp kalmadığı kontrol edilir.
(3) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından organize sanayi bölgesi sınırlarını belirten planların temin edilememesi halinde, ilgili belediyesinden istenir ve talep edilen taşınmazların bu sınırlar içerisinde kalıp kalmadığı kontrol edilir.
(4) Satış bedeli, 492 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden hesaplanır.
(5) Satış talepleri parasal sınırlara bakılmaksızın Bakanlıkça değerlendirilir. Bakanlığa gönderilecek yazıya aşağıdaki bilgi ve belgeler eklenir:
a) Yönergenin 55 inci maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler,
b) İlgili kurumca onaylanmış organize sanayi bölgesinin sınırlarını gösteren ve üzerinde talep konusu taşınmazların mülkiyet sınırları işaretlenmiş ve onaylanmış kroki, talep yazısı ve ekleri,
c) Temin edilmiş ise bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen planlar,
ç) Valilik (defterdarlık) görüşü.
Madde 74- 15/6/1987 tarihli ve 3385 sayılı Küçük Sanayi Bölgeleri İçinde Devletçe İnşa Edilmiş Örnek Sanayi Sitesi İş Yerlerinin Mülkiyetinin Devredilmesine Dair Kanuna göre satış
(1) Talep sahiplerinin en az beş yıl süre ile kiracı olup olmadığı MEOP kayıtlarından ve dosyasından araştırılır.
(2) Belirtilen yatırımları gerçekleştirip gerçekleştirmediği ve üretime devam edip etmediği mahallinde yapılacak tespit ile kontrol edilir.
(3) Satış talepleri parasal sınırlara bakılmaksızın Bakanlıkça değerlendirilir.
(4) Satışa konu edilecek işyerinin arsası ile üzerindeki yapıların rayiç bedelleri, 2942 sayılı Kanuna göre tespit edilir.
(5) Satış bedeli peşin ödenebileceği gibi altı yıl içinde oniki eşit taksitle de ödenebilir.
(6) Taksitler, mücbir sebep olmaksızın zamanında ve tam olarak ödenmediği takdirde tapu kaydının Hazine adına düzeltilmesi için ilgili tapu müdürlüğüne yazı yazılır.
(7) Küçük sanayi işletmecisi devir işleminden sonra işyerini, üzerindeki yapı ve tesislerini, 3385 sayılı Kanun ve Uygulama Yönetmeliği uyarınca örnek teşkil edecek şekilde işletmediği veya amacına aykırı işletildiği ve yapılan yazılı bildirime rağmen altı ay içinde durumunu düzeltmediği takdirde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının talebi ile tapu kaydı Hazine adına düzeltilir.
(8) Bu durumda, ilgilinin ödediği bedel, takdir edilecek emsal kira bedeli tutarı düşüldükten sonra kendisine iade edilir.
Madde 75- 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 72 nci maddesine göre kamu yararına çalışan derneklere satış
(1) Kamu yararına çalışan dernek statüsünde olduğuna dair Bakanlar Kurulu Kararının bir örneği istenir.
(2) Talep edilen taşınmazların satışının mümkün olup olmadığı Yönergenin 51 inci maddesine göre tespit edilir.
(3) Satışa konu taşınmazın bedeli bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde tespit edilir.
(4) Bu şekilde satılan taşınmazların tapu kütüğüne veriliş amacı dışında kullanılamayacağı ve satılamayacağına dair şerh konulması için ilgili tapu müdürlüğüne yazı yazılır.
(5) Beş yıl içerisinde veriliş amacına uygun olarak kullanılmadığı mahallinde yapılan tespit sonucu belirlenen taşınmazların, satış bedeli üzerinden Hazineye iadesi için ilgili derneğe yazı yazılır. Bu yazıyı takip eden bir ay içerisinde Hazine adına tesciline muvafakat verilmez ise ihtiyati tedbir talepli olarak tapu iptal ve tescil davası açılır.
(6) Satış talepleri parasal sınıra bakılmaksızın Bakanlığa intikal ettirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
(7) Ancak, satış tarihinden itibaren en az yirmi yıl geçen ve veriliş maksadına uygun olarak kullanılan taşınmazların, mevcut faaliyet aksatılmaksızın kısmen veya tamamen ticari amaçlarla değerlendirilmesinin kuruluş gayelerine daha fazla hizmet edeceği hallerde, elde edilecek gelirin yüzde otuzunun Hazineye verilmesi koşuluyla taşınmazların satış dahil değerlendirilmesine Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre izin verilebilir.
Madde 76- 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesine göre satışı amacıyla belediyelere taşınmaz devri
(1) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen Hazineye ait taşınmazlardan, 31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlar Hazine adına tescil tarihine bakılmaksızın; öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devri için aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılır.
(a) Devir talebi
1) İlgili belediyelerce yapılan devir talepleri evrak sistemine işlendikten sonra MEOP’a kaydedilir.
2) Yapılacak devir taleplerine ilişkin yazı ekinde aşağıdaki belgelerin aslının veya onaylı örneklerinin bulunup bulunmadığı kontrol edilir.
a) Devri talep edilen taşınmazların üzerinde 31/12/2000 tarihinden önce yapılanma olduğunu ispatlayacak nitelikte her türlü belgeden en az birisinin (hava fotoğrafı, tespit tutanağı, yapı tatil veya kaçak inşaat zaptı, idari ve adli yargı mercilerince verilmiş kararların, seçmen kütük kayıtları, devri talep edilen taşınmaz üzerindeki yapıya ait elektrik, su, telefon, doğalgaz faturaları veya benzeri aboneliklerin tesis tarihlerini gösteren ve ilgili birimlerden alınacak yazıların) aslı veya onaylı örneği,
b) Devre konu taşınmazın bulunduğu yerin imar planının bulunup bulunmadığı, parselasyon planlarının yapılıp yapılmadığının belirtilmesi, varsa onaylı imar durum belgesinin ve mevcut yapıların işaretlendiği onaylı imar planı örneği veya devri istenilen taşınmazın/taşınmazların imar planı sınırları dışında ise kadastral sınırları ve mevcut yapıların işaretlendiği halihazır haritası,
c) Yapılanmayı gösterir fotoğrafları,
ç) Devri talep edilen taşınmazın/taşınmazların pafta, ada, parsel numarası, yüzölçümü, imar durumu, işgal durumu ve işgalcisine ilişkin bilgilerin yer aldığı liste, disket veya cd,
d) Üzerinde paydaşı dışında üçüncü kişilere ait yapı bulunan veya Hazine dışında birden fazla paydaşı olup, bu paydaşlara ait olmayan yapı bulunan taşınmazlar için paydaşından alınmış muvafakatnameleri,
3) Şahıslardan gelecek devir talepleri işleme konulmadan ilgili belediyeye yönlendirilir.
(b) Belediyelere devredilmeyecek taşınmazların belirlenmesinde yapılacak işlemler
1) Belediyelerce devri talep edilen taşınmazlar hakkında Yönergenin 51 inci maddesine göre gerekli araştırma yapılır.
2) Belediye ve mücavir alan sınırları dışında bulunup bulunmadığı ilgili belediyesinden araştırılır.
3) Belediyece verilen belgelerin eksik veya devre konu taşınmazın üzerindeki yapı/yapılara ait olup olmadığı hususları incelenir.
4) Belgelerdeki eksikliklerin tamamlanması ve adres değişikliği varsa buna ilişkin numarataj değişikliği belgesi ilgili belediyeden istenir.
5) İdarece mahallinde taşınmaz tespit tutanağı düzenlenerek, taşınmazın üzerinde bulunan binanın açık adresinin, üzerindeki her bir yapının veya çok katlı ise her bir katın elektrik ve su tesisat numaraları tespit edilir ve ilgili idarelerden bu aboneliklerin tesis tarihlerinin bildirilmesi istenir.
6) Yapılacak tespitlerde varsa ilave katın veya yapının 19/7/2003 tarihinden sonra yapılmış olup olmadığı hususu mutlaka belirlenerek, taşınmaz tespit tutanağında belirtilir ve19/7/2003 tarihinden önce inşa edildiğine dair kesin ve kanıtlayıcı bir belge ibraz edilemeyen yapı ve katların rayiç bedelinin Hazineye ödeneceğine dair yapı sahiplerinden taahhütname alınması gerektiği, yapı sahibinden taahhütname alınamaması halinde taşınmazın belediyeye devir talebinin değerlendirilemeyeceği hususunda ilgili belediyeye bilgi verilir.
7) Taşınmazın üzerinde kamuya ait bina ve müştemilat olup olmadığı yapılacak tespitte ayrıca araştırılır.
8) Üzerinde irtifak hakkı kurulan ve hak süresi dolmayan taşınmazlardan olup olmadığı MEOP kayıtlarından ve ilgili tapu müdürlüğünden araştırılır.
9) Taşınmazın mülkiyetinin ihtilaflı olup olmadığı MEOP kayıtlarından araştırılır ve muhakemat müdürlükleri veya Hazine avukatlıklarından yazı ile sorulur.
10) Taşınmazın, 2872 sayılı Kanun uyarınca tespit edilen içme ve kullanma sularının koruma alanlarında kalıp kalmadığı ilgili kurumlardan yazı ile sorulur.
11) Taşınmazın özel çevre koruma bölgelerinde kalıp kalmadığı, kalıyor ise satışında sakınca bulunup bulunmadığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığından yazı ile sorulur.
12) Taşınmazın 2981 sayılı Kanun gereğince muhafazası mümkün olmayan yapıların bulunduğu alanlarda kalıp kalmadığı ve 2981 sayılı Kanuna göre hak sahibi olup, hak lehtarının muvafakati olup olmadığı ilgili belediyesinden sorulur.
(c) Bakanlığa gönderilecek bilgi ve belgeler
Belgelere ilişkin eksikliklerin tamamlanmasından sonra devir konusundaki valilik görüşü de eklenerek aşağıdaki bilgi ve belgeler Bakanlığa gönderilir.
1) Yönerge eki de yer alan “Hazineye Ait Taşınmaz Satış İşlemi Bilgi Formu” (EK-5),
2) İlgili belediyesinden alınan belgeler,
3) Şerh ve beyanları içerir tapu kayıt örneği,
4) İmar planı içinde ise; belediyesince onaylı imar durum belgesi veya üzerinde kadastro yahut imar parseli işaretlenerek yeri belirlenmiş onaylı imar planı örneği,
5) Taşınmazın mahallinde düzenlenmiş krokisi, işgal ve kullanım durumu ile taşınmazın üzerinde 31/12/2000 tarihinden önce yapılanma olduğunu belirtir, muhdesat ve benzeri fiili durumları konusunda bilgiler ihtiva eden ve belediyece gönderilen bilgi ve belgelerdeki adres, abone bilgileri ve kapı numaralarının taşınmazın üzerindeki yapıya ait olup olmadığı hususlarını da içeren tespit tutanağı, ecrimisil ihbarnamesi ve tahsilat makbuzu vb. belgeler,
6) Belediye ve milli emlak müdürlükleri tarafından oluşan komisyonca taşınmaza kıymet takdir edilerek alınacak karar.
(ç) Devir
1) Bakanlıkça devri uygun görülen taşınmazlar, ilgili belediyesine yazı ile bildirilir
2) Yazılacak yazıda, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde, İdare ile bu Yönerge eki protokolün (EK-19) imzalanması istenir.
3) Protokolün imzalanmasından sonra, taşınmazın belediyeye devri için ilgili tapu müdürlüğüne bu Yönerge eki “Ferağ ve Şerh Yazısı” (EK-20) yazılır ve bu yazıda belirtilen şerhin taşınmazın tapu kütüğünün beyanlar hanesine konulması sağlanır.
4) Devredilen taşınmazların değer tespiti için Kanunun 13 üncü maddesi uyarınca ilgili belediyesince oluşturulacak kıymet takdir komisyonuna İdare tarafından iki kişi görevlendirilir ve belediyeye bildirilir.
5) Satış bedellerinin defterdarlık veya malmüdürlüğü hesabına yatırılması gerektiğinden, hesap numaraları devir aşamasında ilgili belediyeye bildirilir.
6) Belediyeye devredilen taşınmazlar MEOP’un “Belediyelere Satış Amaçlı Devir” alt modülünde izlenir.
(d) Belediyece yapılacak işlemlerin takip edilmesi
1) Bedel takdir komisyonunca takdir edilen bedelin taşınmazın emlak vergi değerinden az olmamasına dikkat edilir.
2) Devredilen taşınmazın/taşınmazların belediyece satılması halinde, taşınmaza ve satın alan kişiye, bedele ilişkin bilgiler ile bedelin ödenme şekli, taksitle ödeme halinde taksitlerin sayısı, tutarını gösteren satış sözleşmesi, satış bedelinin tamamının veya en az yüzde onunun yatırıldığını gösteren makbuzun bir örneği, kadastral parsel üzerinden yapılan satışlarda tapu kütüğüne şerh konulduğunu gösteren tapu kaydı veya tapu senedi örneği ile alıcıdan alınan bu Yönerge eki taahhütnamenin (EK-21) satışı takip eden onbeş gün içinde İdareye gönderilip gönderilmediği ile taksitlere kanuni faiz oranının yarısının uygulanıp uygulanmadığı kontrol edilir.
3) Belediyelerce imar planı ve/veya imar uygulaması yapılmadan kadastral parsel üzerinden yapılan satışlarda, taşınmazın imar uygulaması sırasında düzenleme ortaklık paylarına ilave olarak, satışı yapılan arazinin düzenlemeden önceki yüzölçümünün yüzde yirmisinin, satış bedelinden aynı oranda düşülmek kaydıyla eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmî tesis alanları için ayrılabileceğine ve bu amaçla ayrılan alanların bedelsiz ve müstakil parsel şeklinde Hazine adına resen tescil edileceğine dair tapu kütüğüne belediyece şerh koydurulup koydurulmadığı izlenir.
4) Taşınmazının yukarıda belirtilen hizmetlere ayrılan kısmının yüzde yirminin altında kalması halinde eksik ayrılan kısma isabet eden bedel, kanuni faiz uygulanarak tahsil edilir.
5) Belediyece satışı yapılan taşınmazların satış bedellerinin alıcısı tarafından defterdarlık veya malmüdürlüğü hesabına yatırılıp yatırılmadığı takip edilir, ödenmeyen satış ve taksit bedelleri belediyeye bildirilir ve bedellerin ödenmesinin takip edilmesi istenir. Satış bedellerinin tamamı tahsil edildikten sonra durum ilgili belediyeye yazı ile bildirilir.
6) Devredilen taşınmazlar, belediye adına tapuya tescil edildiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde yapı sahipleri ile bunların kanuni ve akdi halefleri tarafından satın alınmaması ya da belediyece genel hükümlere göre değerlendirilememesi halinde, belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına resen tescil edilmesi sağlanır.
7) Satışı yapılan taşınmaz için belediyece öngörülen ödeme süresinin bitim tarihinden sonra ödenmemiş tutarların bulunması halinde, tahsil edilen bedeller, faizsiz olarak alıcısına iade edilerek, taşınmaz herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın Hazine adına resen tescil edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM- Diğer Hükümler
Madde 77- Satış bedellerinden pay verilmesi
(1) Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla yüzde onu, ilgili belediyelerin 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır ve kalan kısmından ise ilgili belediyeye yüzde otuz, varsa büyükşehir belediyesine yüzde on oranında pay verilir.
(2) Belediye mücavir alan sınırları dışındaki köylerde bulunan Hazine taşınmazlarının satış bedellerinin tahsil edilen kısmının yüzde yirmibeşi, dörtte biri ilgili köy tüzel kişiliğine ödenmek ve kalanı diğer köylere götürülecek hizmetlerde kullanılmak üzere, il özel idarelerine pay verilir.
(3) Tahsil edilen satış bedellerinin ilgili kamu idareleri bütçesine aktarılmak üzere muhasebe birimine bildirilir. Yapılacak bildirimde, muhasebe işlem fişinin açıklama kısmına, satış işleminin kanuni dayanağı ve bedelin hangi hesaplara aktarılacağı ile ilgili kurum kodu yazılır.
(4) Belirtilen işlemler, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın yirmisine kadar sonuçlandırılır.
(5) Herhangi bir sebeple sözleşmenin feshedilmesi durumunda aktarılan payların iadesi talep edilir ve payların iade edilmemesi halinde daha sonra aktarılacak paylardan mahsubu yoluna gidilir.
(6) Ancak, belediyelere veya köy tüzel kişiliklerine yapılan satış ve devirlerden elde edilen gelirler ile kamu kurum ve kuruluşları adına özel ödenek kaydedilmesi gereken satış gelirlerinden pay verilmez.
(7) Yukarıda belirtilen işlemler MEOP’ a kaydedilerek takip edilir.
Bir Cevap Yazın