Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanun[1]
Kanun Numarası: 1164, Kabul Tarihi: 29.04.1969, Resmi Gazete T/S: 10.05.1969/13195
Birinci Bölüm
Amaç ve Görevler (Değişik bölüm başlığı: 08.12.2004/5273)
Madde 1- (Değişik: 19.06.1994/542 s. KHK)[2] (Değişik: 08.12.2004/5273) Bu Kanunun amacı; arsaların aşırı fiyat artışlarını önlemek üzere tanzim alış ve satışı yapmak; konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm yatırımları ve kamu tesisleri için arazi ve arsa sağlamaktır.
Bu Kanunda yazılı görevler Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülür. Bu Kanunda, diğer kanunlarda ve ilgili mevzuatta Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne yapılan atıflar Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılmış sayılır.
Madde 2- (Değişik: 19.06.1994/542 s. KHK) Bu Genel Müdürlük;
a) Konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm yatırımları ve çeşitli kamu tesisleri için anlaşma, devir, satınalma yolu ile ve benzeri şekillerde arazi ve arsa sağlamaya,
b) Arsa stoku ve tanzim satışları yapmaya,
c) Sağladığı arazi ve arsaları olduğu gibi veya planlayarak, altyapı tesislerini kısmen veya tamamen ikmal ederek veya ettirerek ihtiyaç sahiplerine satmaya, kiralamaya, trampaya, irtifak hakkı tesis etmeye; kamu kurum ve kuruluşları eliyle pazarlamaya ve satmaya, (Ek cümle: 03.07.2003/4916) Genel Müdürlük mülkiyetinde olup, ihale suretiyle satılan, ancak yapılan satış işlemleri yargı kararları ile iptal edilerek kamu malına dönüştürülen, satışa konu arazi ve arsaların maliklerine; ihale bedellerinin güncelleştirilmiş değeri veya emsali değerdeki, Genel Müdürlük mülkiyetinde bulunan ya da Genel Müdürlükçe imkân dahilinde sağlanacak en yakın arazi ve arsalardan vermeye,
d) (Mülga: 08.12.2004/5273),
e) (Mülga: 08.12.2004/5273),
f) Konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm yatırımları ile kamu tesisleri yerleşme alanlarında arazi ve arsa alımı ve altyapı inşaatları için tahsis edilen fonlardan kaynak sağlamaya,
g) (Mülga: 08.12.2004/5273),
h) (Mülga: 08.12.2004/5273),
ı) (Ek bent: 14.02.2020/7221) Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından satış ve kira sözleşmesine konu edilen taşınmazlar hariç olmak üzere, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının mülkiyetinde bulunan arsa ve arazilerin, gerçek veya tüzel kişilerce işgali halinde; ecrimisil istemeye, ecrimisilin tahsiline ve taşınmazın tahliyesine ilişkin işlemleri uygulamaya veya Milli Emlak Genel Müdürlüğü eliyle uygulatmaya,
yetkilidir.
Genel Müdürlük, Bu Kanun amaçları çerçevesinde kullanacağı taşınmaz malların harita, imar, uygulama ve parselasyon planlarını yapar veya yaptırır. Planlar, 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine göre işlem yapılarak onanır ve kesinleşir.
Madde 3 – (Değişik: 30/11/1989-KHK-392) (Mülga: 08.12.2004/5273)
Madde 4 – (Mülga: 08.12.2004/5273)
İKİNCİ BÖLÜM
Mali Hükümler
Madde 5 – (Değişik: 28.07.1981/2504) [3](Değişik: 19.06.1994/542 s. KHK) (Mülga: 08.12.2004/5273)
Madde 6 – (Değişik: 19.06.1994/542 s. KHK)
Arsa alımı ve satımı, harita, planlama kamu tesis ve hizmetlerinin yapılması, diğer döner sermaye işlemleri 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabi değildir.
Ancak, döner sermaye ile yapılacak işlerden doğan gelir ve giderler için, mali yılın bitiminden itibaren iki ay içinde Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünce bir bilanço düzenlenir.
832 sayılı Sayıştay Kanununun 40 ıncı maddesi uyarınca hazırlanan bilanço ve eki cetveller ile belgeler Sayıştaya, bilanço ve eklerinin birer örneği ise Maliye Bakanlığına aynı süre içinde gönderilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Arsa ile İlgili Hükümler
Madde 7- (Mülga: 08.12.2004/5273)
Madde 8- Hazine, belediye, özel idare ve Vakıflar İdaresi satışa çıkaracakları arazi ve arsaları satış muamelesine tevessül etmeden önce (Arsa Ofisine) bildirmekle mükelleftir.
Madde 9 – (Değişik: 19.06.1994/542 s. KHK ve 28.06.2001 – 4698) Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü; konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm yatırımları ile kamu tesisleri için gerçek ve tüzel kişilere ait arazi ve arsaları ve bunlar içerisinde veya üzerinde bulunan muhdesatı Bakan onayı ile kamulaştırmaya yetkilidir.
Madde 10 – (Değişik birinci fıkra: 19.06.1994/542 s. KHK) Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü; konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm yatırımları ve kamu tesisleri için planlamayı öngördüğü ve tahdidini yaparak ilgili tapu idarelerine bildirmiş bulunduğu sahalardaki arsa ve arazinin satışlarında şuf’a hakkını haizdir.
Bu sahalardaki arsa ve arazinin satışları tapu daireleri tarafından 15 gün içinde Arsa Ofisine bildirilir.
Tapu dairelerine yapılacak bildiri üzerine Arsa Ofisi en geç 30 gün zarfında şüf’a hakkını kullanacağını bildirmediği ve bu süre içinde ödenmiş satış bedeli ile her türlü harç ve masrafları peşin olarak, malik adına yatırmadığı takdirde, şüf’a hakkının kullanılmasından vazgeçmiş sayılır.
30 günlük süre içinde ödenmiş satış bedeli ile her türlü harç ve masrafların yatırılmasını mütaakıp, tapu dairelerince re’sen eski satışın iptali ile yeni maliki adına tescil işlemi yapılır.
Bu halde tapu idareleri re’sen şüf’a hakkındaki şerhi kaldırmaya yetkilidir.
Madde 11 – (Değişik: 28.06.2001 – 4698) Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü, sattığı veya devrettiği arsa ve arazinin amacına uygun kullanılması için tapu kayıtlarına, satış şartlarına uygun alt yapı, yapı veya tesis yapılmadıkça üçüncü kişilere satış, devir, temlik yapılamayacağı ve haczedilemeyeceği hususunda şerhler koydurmaya ve/veya bu amaca yönelik sözleşmeler yapmaya yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esaslar yönetmelikle belirlenir.
Madde 12 – Kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarla kamu kurumları arsa ihtiyaçlarını Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne bildirerek Ofis eliyle karşılamak zorundadırlar.
Ancak, vaki talepleri Arsa Ofisince dört ay içinde karşılanamadığı veya bu müddete kadar karşılanamayacağı daha önce yazı ile bildirildiği takdirde, talep olunan arsalar için bu zorunluluk ortadan kalkar.
Yukarıda sözü geçen kurum ve kuruluşlara Hazineden veya diğer kaynaklardan çeşitli kanunlarla bedelsiz olarak intikal edecek arazi ve arsalar ile, belediyelere 1580, 6785, 6830 sayılı kanunlar ve bunların ek ve tadilleri uyarınca hibe, mübadele, anlaşma yolu ve benzeri şekillerde sağlanacak yerler birinci fıkra hükümlerine tabi değildir. Bu kurum ve kuruluşlar, bu şekilde sağladıkları arazi ve arsaları, ölçekli krokilerini, cins, miktar ve diğer vasıflarını açıklamak, kullanma maksat ve şekillerini belirtmek suretiyle en geç 6 ay içerisinde Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar.
Madde 13 – Bu kanun gereğince Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından kamulaştırılan, satın alınan, planlanan veya çeşitli kamu hizmet ve tesisleri yapılarak değerlendirilen sahalar, bunlar içinde ve civarındaki binalı ve binasız diğer arazi ve arsaların değer artışlarının vergilendirmede dikkate alınmasını sağlamak üzere, Ofisçe Maliye Bakanlığına bildirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Madde 14 – Kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar ile kamu kurumları, Ofisin görevleri ile ilgili işlerde gerekli bilgileri vermek zorundadırlar. Bu işlerin gerektirdiği giderler Ofisçe karşılanır.
Madde 15 – Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü, konut, sanayi ve turizm bölgeleri, konut veya sanayi siteleri veya diğer kamu tesisleri meydana getirmek isteyen kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar, kamu kurumları ve özel hukuk tüzel kişileri ile araştırma, inceleme ve proje hazırlama konularında teknik işbirliği yapabilir, lüzum gördüğü yerlerde Maliye Bakanlığının[4] muvafakatini almak şartiyle, bu kanunun uygulanması için belediyelerle ortaklık kurabilir.
Ortaklık esasları ve ilgili sair hususlar hazırlanacak yönetmelikte gösterilir.
Madde 16 – (Değişik: 19.06.1994/542 s. KHK) Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri ile yapılacak satış, alınan avanslarla edinilen taşınmaz malların ilgililere intikal ettirilmesi, kiraya verme ve irtifak hakkı tesisleriyle tazminat takdirleri, satış ve devir almalar, harcamalar, taşınmaz mal veya hizmet maliyetlerinin hesabı, amortisman, kar ve nizami faiz paylarının tayini, hesap usulleriyle diğer idari, mali ve teknik işlemlerin nasıl yürütüleceği hususları yönetmelikte belirtilir.
Madde 17 – Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün bütün malları Devlet malı hükmündedir. Bunlar aleyhine suç işleyenler Devlet malları aleyhine suç işleyenler gibi cezalandırılırlar.
Madde 18 – Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü, her türlü idari ve kazai ihtilaflarda husumete ehildir.
Mahkemelerde ve icra dairelerince Genel Müdürlük lehine hükmedilip, tahsil olunan vekalet ücretlerinin tevzi ve tediyesinde 1389 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Madde 19 – (Mülga: 08.12.2004/5273)
Madde 20 – (Mülga: 08.12.2004/5273)
Ek Madde 1 – (Ek: 19.06.1994/542 s. KHK)
Ofis, ürettiği veya üreteceği arsalar karşılığında menkul kıymet ihraç edebilir. İhraç edilecek menkul kıymetlerin şekli, ihracı, halka arzı, menkul kıymetler borsaları veya bankalar aracılığı ile satışı konularında Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Bu şekilde çıkarılacak menkul kıymetler, 3/10/1983 gün ve 91 sayılı Menkul Kıymetler Borsaları Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin 10 uncu maddesinin 2 numaralı bendi uyarınca Maliye Bakanlığının talebi üzerine borsa kotuna alınır.
Ek Madde 2 – (Ek: 19.06.1994/542 s. KHK)
Ofisce üretilen arsaların maliyet ve satış bedelleri arasındaki farkın %20’sini geçmemek kaydıyla, arsaların alt yapı tesislerinin yapımında kullanılmak kaydıyla belediyelere ödeme yapılabilir. Bu konuda, il, ilçe, belde ve bölgeler itibariyle farklı oranlar belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Ek Madde 3- (Ek: 19.06.1994/542 s. KHK) (Mülga: 08.12.2004/5273)
Ek Madde 4- (Ek: 28.06.2001-4698) (Değişik: 31/07/2003-4966)[5] (Değişik: 16/07/2004-5228)[6] (Değişik: 08.12.2004/5273)[7] 28.12.1960 tarihli ve 189 sayılı Kanun kapsamında bulunanlar ile her hangi bir kamu hizmetine tahsis edilmiş arazi ve arsalar hariç olmak üzere (değişik ibare: 02.07.2018/700 s. KHK)[8] Cumhurbaşkanının onayı ile belirlenen arsa üretim alanlarında bulunan Hazineye ait taşınmazlar ve Hazine adına tescil edilecek taşınmazların mülkiyeti[9] Toplu Konut İdaresi Başkanlığına bedelsiz olarak devredilir. Kamu hizmetlerine ayrılan yerler ile Maliye Bakanlığınca değişik ihtiyaçlarla talep edilen taşınmazlar bedelsiz olarak Hazineye iade edilir.
Ek Madde 5- (Ek madde: 14.02.2020/7221) Bu Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamında alınacak olan ecrimisiller ve taşınmazın tahliyesi hakkında 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesine göre işlem yapılır ve tahsil edilen tutarların, %50’si genel bütçeye gelir kaydedilir ve %50’si tahsilatı takip eden ayın sonuna kadar Toplu Konut İdaresi Başkanlığına aktarılır.
Geçici Madde 1 – (30/11/1989 tarih ve 392 sayılı KHK’nin hükmü olup, 2/6/1994 tarih ve 538 sayılı KHK’nin 10 uncu maddesi ile madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
Kadroları ve görev unvanları değişenler veya kaldırılanlar yeni bir kadroya atanıncaya kadar durumlarına uygun işlerde görevlendirilirler ve bu süre içinde eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve diğer haklarını almaya devam ederler.
Geçici Madde 2 – (Ek: 19.06.1994/542 s. KHK) Ekli (1)sayılı cetvelde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (1) sayılı cetvelin Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü bölümüne serbest kadro olarak eklenmiştir.
Geçici Madde 3 – (Ek: 18/8/1993 – KHK – 517/10 md.;İptal Ana.Mah.’nin, 26/11/1993 tarih ve E.1993/52,K.1993/54 sayılı Kararı ile)
Madde 21 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 22 – Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
29/04/1969 TARİHLİ VE 1164 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
A. 08.12.2004/5273 sayılı Kanunun Geçici Maddeleri:
GEÇİCİ MADDE 1. – Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca, bu Kanuna istinaden 1164 sayılı Kanunun uygulanmasına ilişkin olarak Maliye Bakanlığının görüşü alınarak çıkarılacak yönetmelikler, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde yürürlüğe konulur. Söz konusu yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar 1164 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan mevcut yönetmeliklerin uygulanmasına devam edilir.
GEÇİCİ MADDE 2. – 1164 sayılı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca daha önce Hazine tarafından Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne devredilen arsa ve arazilerden kamu hizmeti için gerekli olması nedeniyle Hazine tarafından devri talep edilenler, bedelsiz olarak Hazineye iade edilir.
- Bu Kanunun adı “Arsa Ofisi Kanunu” iken, 08.12.2004 tarihli ve 5273 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. ↑
- Madde 1- Arsalann aşın fiyat artışlarını önlemek amacı ile tanzim alış ve satışları yapmak, konut, sanayi ve turizm bölgeleri ve kamu tesisleri İçin arazi ve arsa sağlamak üzere; İmar ve İskân Bakanlığına bağlı, kamu tüzel kişiliğini haiz ve döner sermayeli «Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü» kurulmuştur. ↑
- 2504 ile değişmiş hali: “Madde 5- Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün döner sermayesi 3.000.000.000 (üç milyar) liradır. Sermayenin tamamı Devlete ait olup, en geç üç yılda tamamlanmak üzere her yıl Maliye Bakanlığı Bütçesine yeteri kadar ödenek konulur.Bu sermaye Bakanlar Kurulu Kararı ile Uç katına 9.000.000.000 (dokuz milyar) liraya kadar artırılabilir.Ayrıca Genel Müdürlük, aşağıdaki kaynaklardan para sağlamaya ve bunları kullanmaya yetkilidir.a) Döner sermaye limitine bakılmaksızın sermayeye eklenecek olan her çeşit bağış ve yardımlar,b) Bu Kanunun amaçlarında kullanılmak üzere gerçek ve tüzelkişilerden alınacak avanslar,c) Maliye Bakanlığının izni ile dış kredi kaynaklarından sağlanacak paralar,d) Konut, sanayi, turizm bölgeleri ve kamu tesisleri yerleşme alanlarında arazi ve arsa alımı ve altyapı inşaatları için tahsis edilen fonlardan ve genel bütçeye konulan ödeneklerden Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne ayrılacak paralar,e) Diğer kanunlarda Arsa Ofisine aktarılması öngörülen paralar ↑
- 19/6/1994 tarih ve 542 sayılı KHK’nin 9 uncu maddesi ile “İmar ve İskan Bakanlığının” ibaresi “Maliye Bakanlığının” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir ↑
- 4698 sayılı Kanunla eklenen ve 4966 sayılı Kanunla değiştirilen metin: “EK MADDE 4– Konut Yüksek Kurulu tarafından belirlenen arsa ve konut üretim alanlarında bulunan, mülkiyeti Hazineye ait arazi ve arsalar bedelsiz olarak Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne devredilir. Kamu hizmetlerine ayrılan yerler aynı şartlarla Hazineye iade edilir.” ↑
- 5228 sayılı Kanunla değiştirilen metin:“Ek Madde 4. – Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakan ve Maliye Bakanının müşterek teklifi ve Başbakanın onayıyla belirlenen Hazineye ait arsa ve arazilerin mülkiyeti Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne veya talebi halinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığına bedelsiz olarak devredilir. Kamu hizmetlerine ayrılan yerler aynı şartlarla Hazineye iade edilir.” ↑
- 5273 sayılı Kanunla değiştirilen metin:”(Değişik ibare: 16/07/2004 – 5228/59/11) Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakan ve Maliye Bakanının müşterek teklifi ve Başbakanın onayı ile belirlenen arsa üretim alanlarında bulunan Hazineye ait arsa ve araziler ile Hazine adına tescil edilecek arsa ve arazilerin mülkiyeti Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne veya talebi halinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığına bedelsiz olarak devredilir. Kamu hizmetlerine ayrılan (Değişik ibare: 16/07/2004 – 5228/59/11) yerler ile Maliye Bakanlığınca değişik ihtiyaçlarla talep edilen taşınmazlar bedelsiz olarak Hazineye iade edilir.” ↑
- Burada yer alan “Toplu Konut İdaresi Başkanlığının talebi, Maliye ve Bayındırlık ve İskân bakanlarının müşterek teklifi ve Başbakanın” ibaresi “Cumhurbaşkanının” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
-
Burada yer alan “Hazineye ait arsa ve araziler ve Hazine adına tescil edilecek arsa ve arazilerin mülkiyeti” ibaresi 5953 sayılı Kanunun 1. maddesi ile “Hazineye ait taşınmazlar ve Hazine adına tescil edilecek taşınmazların mülkiyeti” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
Bir Cevap Yazın