MİLLÎ EMLÂK GENEL TEBLİĞİ (Sıra No: 235)
Kapsam
Madde 1- Bu Genel Tebliğde; 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanununa göre Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına karar verilen siyasî partinin Hazineye geçen malvarlığının tasfiyesi ile ilgili yapılacak işlemler belirtilmiştir.
Tespit Komisyonları
Madde 2 – İl tespit komisyonları; valinin görevlendireceği kişi başkanlığında il millî emlâk müdürlüğü, muhasebe müdürlüğü ve emniyet müdürlüğünden birer görevlinin; ilçe tespit komisyonları ise kaymakam tarafından görevlendirilecek kişi başkanlığında malmüdürlüğü, emniyet amirliği veya emniyet müdürlüğünden birer görevlinin katılımıyla oluşur.
İhtiyaç duyulan hallerde ile ve ilçe genelinde görev yapmak üzere birden fazla tespit komisyonu kurulabilir.
Tespit komisyonları; kapatılan partinin malvarlığını, her türlü defter ve belgelerini tespit eder ve düzenlenecek rapor ve tutanaklarla birlikte illerde defterdarlığa (Millî emlâk dairesi başkanlığı veya millî emlâk müdürlüğü), ilçelerde ise malmüdürlüğüne teslim ederler. Genel merkezin bulunduğu ilde ise söz konusu tespit işlemleri, il tespit komisyonu tarafından yetkili parti temsilcisi de hazır bulundurularak yapılır. Düzenlenen tutanaklar parti temsilcisi ile birlikte imzalanır.
Tespit komisyonlarınca belirlenen fiilî durumun kayıt ve begelere uygunluğunu, partinin tüm hesaplarını, alacak ve borç iddialarını incelemek, malvarlığına dahil edilmesi gereken mal, hak ve alacaklarını araştırmak, değerlendirerek sonucunu rapora bağlamak üzere il merkezinde bir inceleme grubu kurulur. Bu grup birer millî emlâk, muhasebe ve vergi denetmeninden oluşur. Denetmen olmayan illerde yerine ilgili birimlerden birer elemanın görevlendirilmesi suretiyle grup tamamlanır. İnceleme grubu il ve ilçe teşkilatlarının hesaplarını ayrı ayrı inceler. Lüzum görülen illerde birden fazla inceleme grubu kurulur.
İnceleme grupları çalışmalarına tespit tarihinden itibaren başlar ve yirmi gün içinde çalışmalarının sonucunu rapora bağlayarak defterdarlığa verir. Bu raporlar valilik görüşü ile birlikte bir hafta içinde Maliye Bakanlığına (Millî Emlâk Genel Müdürlüğü) gönderilir.
Siyasî partinin genel merkez hesaplarının incelenmesinde merkez denetim elemanları görev alırlar.
Kapatılan Siyasî Partinin Malvarlığı
Madde 3 Kapatılan siyasî partinin (Yurt dışındakiler dahil) malvarlığı;
a) Nakit (Tedavüldeki kâğıt ve madenî para, çek),
b) Menkul kıymetler (döviz dahil),
c) Nakil vasıtaları,
d) Taşınır mallar,
e) Taşınmaz mallar,
f) Her türlü hak, alacak ve borçlarından,
oluşur.
Nakitler
Madde 4 – Partinin mal varlığından nakit olanlar derhal, diğerleri paraya çevrildikten sonra malsandıklarında parti adına açılacak emanet hesabına yatırılır.
Tespit edilen ve el konulan çekler paraya çevrilerek söz konusu emanet hesabına yatırılır.
Kapatılan siyasî partinin bankalar ve finans kuruluşlarındaki tüm hesapları (kiralık kasalar dahil) bloke edilir.
Menkul Kıymetler
Madde 5 – Kapatılan siyasî partiye ait olup, çeşitleri Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 30 uncu maddesinde sayılan menkul kıymetler tespit komisyonlarınca cins, miktar ve değerini gösteren bir tutunakla ilgili muhasebe müdürlüğü veya malmüdürlüğüne teslim edilir.
Bunlardan, komisyonca değeri tespit olunamayanların Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinin 30 uncu madesi hükümlerine göre kıymet takdiri suretiyle değerleri tespit olunur. Menkul kıymetler nakde çevrildikten sonra bedelleri dördüncü maddede belirtildiği şekilde emanet hesabına kaydolunur.
Nakil Vasıtaları
Madde 6 – Kapatılan parti adına kayıtlı her türlü kara, deniz ve hava nakil vasıtaları olup olmadığı parti defterleri incelenmek ve ayrıca trafik, liman daireleri ve Ulaştırma Bakanlığından sorulmak suretiyle, tespit komisyonlarınca belirlenir.
Tespit edilen nakil vasıtaları cins, marka, model, plaka no, motor ve şasi numaraları ile mevcut durumları ayrı ayrı belirtilmek suretiyle düzenlenen bir tutanakla illerde millî emlâk müdürlükleri, ilçelerde ise malmüdürlüklerine teslim edilir. Teslim edilen nakil vasıtıları millî emlâk müdürlükleri ve malmüdürlüklerince muhafaza altına alınır.
Diğer Taşınır Malllar
Madde 7 – Kapatılan partinin malları, tespit komisyonlarınca mahallînde düzenlenen tutanak ile tespit edilir.
Taşınır mallar, parti binalarında bulunan veya bu yerlerde olmamakla beraber demirbaş eşya defterlerinde kayıtlı olup olmadığına bakılmaksızın partiye ait her çeşit büro eşyası, mefruşat, hesap, yazı, bilgisayar, fotokopi, teksir makinaları, ses alma cihazları, radyo, televizyon, kitap, tablo, biblo ve bunlara benzer şeylerdir. Demirbaş eşya defterinde kayıtlı olup yerinde bulunmayan eşyalar parti sorumlularından aranıp takip edilir.
Taşınır mallar üzerinde istihkak iddiasında bulunanların bu talepleri ve ibraz edecekleri belgeler iddia hakkında tereddüde mahal vermeyecek şekilde hakkı ispata yeterli ise millî emlâk müdürlükleri veya malmüdürlüklerince hak sahibine teslim edilir.
Kapatılan partinin özel mülkiyetinde bulunan binalardaki taşınır mallar güvenlik önlemleri alınarak aynen muhafaza edilir. Kapatılan siyasî partinin kirada bulundukları binalardaki taşınır mallar, mülkiyeti Hazineye intikal eden binalara nakledilir. Bu şekilde nakli mümkün olmayan taşınır mallar millî emlâk müdürlükleri ve malmüdürlüklerince uygun görülecek yerlerde muhafaza altına alınır. Kira ile oturulan taşınmaz malların en kısa zamanda tahliyeleri sağlanır. Tahliye sırasındam mal sahipleri ile birlikte bir teslim tutanağı düzenlenir.
Taşınır malların kıymetleri ihale mevzuatına göre belirlenir.
Taşınır Malların Tasfiyesi
Madde 8 – Taşınır mallardan resmî bir daire tarafından talep edilenler, uygun bulunduğu takdirde bedeli karşılığında bu dairelere verilebilir. Ancak bu daireler takdir edilen rayiç bedelleri kabul edip, karşılıklarını bütçelerinde mevcut ödenekten ayırarak parti adına açılmış emanet hesabına yatırmaları gerekir.
Bunlar dışında taşınır mallar 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre derhal satılarak paraya çevrilir ve elde edilecek satış bedelleri parti adına açılmış emanet hesabına intikal ettirilir.
Kitap, dergi,broşür ve sair yayınlardan suç unsuru taşımayanlar satılarak tasfiye edilir. Bu şekilde tasfiye edilemeyenlerden kullanılacak değerde olmayanlar ise SEKA’ya satılır.
Taşınır mallar üzerinde partinin hüviyetini ifade eden bütün alemet ve işaretler, eşyaya zarar vermeden bertaraf edilemeyecek ise satılmaz. Bunlar ile satılmasına imkân olmayacak derecede hurda haline gelmiş eşya (perde, kırık dökük sandalye, masa, soba, vs.). cins ve adetleri bir tutanakla belgelenmek suretiyle imha olunur ve imha tutanağı dosyasında saklanır.
Partiye ait mühür ve benzeri lastikten mamul ise imha olunur. Madenî maddelerden olanlar imha olunmak üzere Darphane ve Damga Matbaasına gönderilir.
Tespit edilen taşınır mallar arasında tarihî veya sanatsal değeri olduğu görülen veya tereddüt edilenlerin durumları Kültür Bakanlığı elemanlarına incelettirilerek alınacak raporla birlikte Maliye Bakanlığına bildirilir ve verilecek talimata göre işlem yapılır.
Taşınmaz Mallar
Madde 9- Kapatılan partinin özel mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar millî emlâk servislerince tapu idarelerinden tespit olunur. 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanununun 107 nci maddesi ve Anayasa Mahkemesi kararı gerekçe gösterilerek Hazineye intikali sağlanır. Bu taşınmaz mallara Devlet İhale Kanunu ve bu Kanunun 74 üncü maddesine dayanılarak çıkartılan Yönetmelik hükümlerine göre bedel tespit ve takdir ettirilir.
Bunlardan bir kamu hizmeti için lüzumlu olanlar, takdir edilen bedeli de belirtilmek suretiyle o hizmete tahsisi için Maliye Bakanlığına teklif edilir. Lüzumlu olmayanların genel hükümlere göre gerektiğinde tasfiyesi ve bedellerinin parti adına açılmış emanet hesabına aktarılması için Maliye Bakanlığına bildirilir.
Kapatılan partinin özel mülkiyetine konu olabilecek ancak henüz tapuda kayıtlı olmayan ve bağış, vasiyet ve sair suretlerle kapatılan partilere bırakılmış taşınmaz malların da noterler, özel idare ve vergi dairelerinden soruşturmak suretiyle tespitini müteakip Hazine adına intikalleri sağlanır.
Kapatılan Siyasî Partilerin Alacak ve Hakları
Madde 10– Kapatılan siyasî partinin alacak ve hakları, paraya çevrilmesi mümkün veya kullanılması kabil veya devredilebilir bütün hak ve alacaklarını kapsar.
Bu alacak ve haklar, parti defterleri ve belgeleri incelenerek ve parti mensupları veya üçüncü şahıslar tarafından vaki olabilecek beyanlar da değerlendirilerek, tapu ve icra daireleri, mahkemeler ve ilgili diğer daire ve müesseselerden araştırılarak tespit edilir.
Tespit olunan alacak ve haklardan paraya çevrilmesi mümkün olanların millî emlâk servislerince derhal tahsili sağlanarak parti adına açılan emanet hesaplarına kaydettirilir. Paraya çevrilemeyen hakların Hazine adına intikal ve tescilleri de aynı idarelerce yaptırılır.
Tahsil edilmeyen alacak ve haklar Maliye Bakanlığına bildirilir. Bunlar hakkında ne gibi işlem yapılacağı Maliye Bakanlığınca tayin olunur.
Kapatılan Siyasî Partinin Borçları
Madde 11– Hazine, kapatılan siyasî parti borçlarından kanun hükümlerine göre kendisine intikal eden aktif mal varlığından tespit ve tasfiye giderleri düşüldükten sonra kalan tutar nispetinde sorumludur. Bu nedenle kapatılan siyasî partilerden alacaklı olan gerçek ve tüzel kişilerin mahallîn en büyük malmemurlarına belgeleriyle birlikte bir dilekçe ile en geç bir ay içinde başvurmaları gerekir.
Başvurulara mahkeme ilamlarının asıl veya tasdikli örnekleri, kira kontratları, faturalar, tesellüm makbuzları gibi belgeler eklenir.
Kapatılan siyasî parti tarafından kira ile tutulan gayrimenkullerin tahliye ve sahiplerine iadesine kadar işlemiş olan kira bedelleri ile varsa kapatılma tarihi itibariyle borçları da dikkate alınır. Siyasî partinin kiracı olarak oturduğu taşınmaz malın kira bedeli partinin muhasebe kayıtlarında yazılı miktardır.
Taşınmaz mal sahibinin almadığını iddia ettiği ayların kirasının ödenmiş olup olmadığı ve diğer alacak iddiaları parti ve banka kayıtları araştırılmak suretiyle tespit edilir ve bu kayıtlar esas alınır.
Kapatılan parti adına açılmış telefon, elektrik, su, doğalgaz, kablolu TV ve internet gibi tüm abonelikler öncelikle kapatılarak iptal edilir. Bunlara ilişkin borçlar alınacak talimata kadar ödenmez.
Kapatılan parti teşkilatlarında çalışan sözleşmeli personele kapatma kararının kesinleştiği tarihten sonra ücret ödenmesi söz konusu olamayacağından ancak bu tarihten önceki döneme ait olanlar için ödeme yapılır.
Partinin borçlarının ödenmesine ilişkin başvurular, belgeleriyle birlikte malmemurluklarınca, Maliye Bakanlığına intikal ettirilir. Bu borçların ödenmesi konusunda Maliye Bakanlığının talimatına göre işlem yapılır.
Kapatılan Siyasî Partinin Tespit ve Tasfiye Giderleri
Madde 12- Tespit ve tasfiye ile ilgili giderler kapatılmış partinin adına açılmış emanet hesaplarındaki paralardan karşılanmayarak, giderin mahiyetine göre Maliye Bakanlığı bütçesinin ilgili harcama kaleminden ödenir. Bu giderlerin Hazineye intikal eden mal varlığından mahsup edilerek bir kalemde bütçeye gelir kaydedilmek üzere parti adı belirtilmek suretiyle hesabı tutulur.
Bunun için her il ve ilçe millî emlâk servisinde “……..Partisi Malları Tasfiyesi İçin Yapılan Giderler” başlığını taşıyan örneği ekli cetvel düzenlenir (Cetvel No:8). Tespit ve tasfiye sonuçlandığında giderlerin toplamını gösteren cetvelin birer örneği Maliye Bakanlığına (Millî Emlâk Genel Müdürlüğü) gönderilir.
Kullanılacak Cetveller
Madde 13- Tespit komisyonları tarafından malvarlığının tespiti sırasında örneği ekli 1-7 numaralı cetveller kullanılır. Mal mevcudu cinsleri itibariyle bu cetvellere geçirildikten sonra sonuç tutanağına bağlanır. Cetveller tutanak ve mallarla birlikte millî emlâk servislerine teslim edilir.
İlçe malmüdürlükleri bu cetvellerin birer örneğini dosyasında muhafaza eder. İkişer örneğini defterdarlıklara gönderir. Defterdarlıklar da ilçelerden gelen ve il merkezinde de düzenlenen tutanak ve cetvellerin bir örneğini dosyasında muhafaza eder, bir örneğini ise Maliye Bakanlığına (Millî Emlâk Genel Müdürlüğü) gönderir.
Madde 14- Bu esasların uygulanması sırasında ortaya çıkacak tereddütlerin giderilmesi ve ihtilafların çözümünde Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Tebliğ olunur.
EK :
GENELGEDE YER ALAN CETVEL ÖRNEKLERİ AŞAĞIDA GÖSTERİLMİŞTİR
1- Menkul Kıymetler Cetveli
Cinsi Miktarı Tertip No. Seri No. İhraç Kıymeti(TL)
Faiz Kuponlarının Tamam Olup Olmadığı Düşünceler
2- Nakil Vasıtaları Cetveli
Cinsi Markası Modeli Plaka No. MotorNo ŞasiNo. RayiçDeğer
Halihazır Durumu
3- Kitap v.s. Matbuata Ait Cetvel
Adı Adedi Yazıldığı Dil Yazarı veya Çevirmeni Üzerindeki Fiyat (TL.)
4-Taşınır Mallar Cetveli (Kitaplar hariç)
Cinsi Adedi Halihazır Kıymti Halihazır Durumu Düşünceler
5- Taşınmaz Mallar Cetveli
Mevkii Miktarı Cinsi Ada No Parsel No. Yüzölçümü Hisse
Rayiç Değeri İpotekli İse Miktarı (TL) Nasıl ve Kim Tarafından Kullanıldığı
Düşünceler
6- Alacaklar ve Haklar Cetveli
Borçlunun Ad ve Soyadı Tahsil Edilemeyen Alacaklar Miktarı (TL)
Tahsil Edilememe Nedeni Hakkın Cinsi Hakkın Mahiyeti Düşünceler
7- Belge ve Defterleri İnceleme Cetveli
Sıra no Cinsi Sayfa Adedi Mahiyeti Düşünceler
8- …………….Partisi Malları Tasfiyesi İçin Yapılan Giderler Cetveli
Giderin Çeşidi Tarihi Miktarı (TL)
Düşünceler
[1] 18.2.1998 tarih ve 23262 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Bir Cevap Yazın