T.C. MALİYE BAKANLIĞI Milli Emlak Genel Müdürlüğü
Sayı: B.07.0.MEG.0.ıı.00.00/3303-28886/015095*27.03.2000
Konu: Taksitli Satış Sözleşmeleri
GENELGE (Sıra No:2009/3)
Gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından gerek Bakanlığımıza gerek Valiliklere (Defterdarlık) verilen dilekçelerde; küresel ekonomik kriz nedeniyle yaşanan ödeme güçlükleri gerekçe gösterilerek, 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesine ve 313 sayılı Milli Emlak Genel Tebliğine istinaden yapılan taksitli satış sözleşmeleri gereğince ödenmesi gereken taksitlerin yeniden yapılandırılması talep edilmektedir.
Bilindiği üzere; 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde “Hazineye ait taşınmazların satış bedeli taksitle de ödenebilir. Taksitle ödeme halinde, satış bedelinin en az dörtte biri peşin, kalanı en fazla iki yılda ve taksitlerle kanunî faizi ile birlikte ödenir. Taksitli satışlarda taksit tutarım ve kanunî faizlerini karşılayacak miktarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu verilmesi veya satışı yapılan taşınmazın üzerinde 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümleri uyarınca Hazine lehine kanunî ipotek tesis edilmesi halinde, taşınmaz alıcısı adına devredilir. Alıcısı adına mülkiyet devri yapılmayan taşınmazlara ilişkin taksitli satışlarda, alıcı tarafından yükümlülüklerin verine getirilmemesi durumunda, tahsil edilen tutarlardan ihale sırasında alınan geçici teminata isabet eden tutar Hazineye irat kaydedilerek kalanı alıcıya aynen iade edilir.” denilmektedir.
Diğer taraftan; 313 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliğinde “Satış bedelinin taksitle ödenmesinin talep edilmesi ve üst üste iki taksitin vadesinde ödenmemesi halinde, idarece, alıcıya borcunu on beş gün içerisinde ödemesi, borcunu bu süre içinde de hesaplanacak faizi ile birlikte ödememesi durumunda, sözleşmenin feshedileceği bildirilecektir. Tebligata rağmen borcun ödenmemesi halinde, taşınmaz Hazine mülkiyetinde ise sözleşme feshedilerek, ihale ile yapılan satışlarda geçici teminat olarak belirlenmiş tutar, doğrudan satışlarda ise satış bedelinin yüzde onu, bütçeye irat kaydedilecek ve satış bedeli olarak tahsil edilen tutarlardan mahsup edilerek kalanı faizsiz olarak alıcıya iade edilecektir. Taşınmaz, banka teminat mektubu veya ipotek tesis edilerek alıcı adına tescil edilmiş ise teminat mektubu veya ipotek paraya çevrilerek, kalan borç faizi ile birlikte tahsil edilecektir. 
Ayrıca, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 111 inci maddesinde ‘Borçlu alacaklının satış talebinden evvel borcunu muntazam taksitlerle ödemeyi taahhüt eder ve birinci taksiti de derhal verirse icra muamelesi durur.
Şu kadar ki borçlunun kafi miktar malı haczedilmiş bulunması ve her taksitin borcun dörtte biri miktarından aşağı olmaması ve nihayet aydan aya verilmesi ve müddetin üç aydan fazla olmaması şarttır.
Borçlu ile alacaklının borcun taksitlendirilmesi için icra dairesinde yapacakları sözleşme veya sözleşmelerin devamı süresince 106 ve 150/e maddelerindeki süreler işlemez. Ancak bu sözleşme veya sözleşmelerin toplam süresinin on yılı aşması hâlinde, aştığı tarihten itibaren süreler kaldığı yerden işlemeye başlar.
Taksitlerden biri zamanında verilmezse icra muamelesi ve süreler kaldığı yerden devam eder.
340 ıncı maddesinde ise “111inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez. “
Denilmektedir.
Yapılan değerlendirme sonucunda;
l) Bu genelgenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 2886 ve 4706 sayılı Kanunlara göre Bakanlığımızca satışı yapılan taşınmazlardan, taksitli satış sözleşmesi düzenlendiği tarihten itibaren iki yıl geçmeyen ve sözleşmesi feshedilmeyenlerin kalan borçlarının yeniden yapılandırılmasını sağlamak üzere, ilgili taksitli satış sözleşmesinin 2. maddesinin,
a-ilgililerin talep etmesi,
b-Kalan borca (anaparaya) vadesinden itibaren kanuni faiz hesaplanması,
c-Toplam iki yıllık sözleşme süresinin aşılmaması,
d-Taksit süreleri aralığının altı aydan fazla olmaması,
şartlarıyla değiştirilmesi,
2) Bu genelgenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31.12.2009 tarihine kadar 2886 ve 4706 sayılı Kanunlara göre Bakanlığımızca satışı yapılacak taşınmazların taksitli satış sözleşmelerinin düzenlenmesi sırasında, sözleşmenin 2. maddesinde yer alan taksit sürelerinin bir yıl içerisinde en az iki taksit ödenecek şekilde düzenlenebileceğinin ilgililere bildirilmesi ve taleplerine göre işlem yapılması,
3) Diğer taraftan, 2886 ve 4706 sayılı Kanunlara göre Bakanlığımızca satışı yapılan ve satış bedeli ödenmediğinden ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla Hazine alacağının tahsiline yönelik icra takibine başlanılan taşınmazlar için 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 111 ve 340 ıncı maddeleri uyarınca maliklerin icra dairelerine başvurarak icra dosyasındaki tüm borcunu (icra masrafları, avukatlık ücreti, harçlar vb. dahil olmak üzere) üç ay içerisinde defaten ödeyeceğini taahhüt etmesi halinde söz konusu teklifin kabul edildiğinin icra müdürlüklerine bildirilmesi, maliklerin bu süre içerisinde taahhütlerini yerine getirmemeleri halinde ise icra takibine devam edilmesi hususunun mümkün bulunduğunun da dikkate alınması ve buna göre işlem tesis edilmesi,
Uygun görülmüştür.
Bilgi edinilmesini, gereğini, bu genelgenin milli emlak servisi bulunan kaymakamlıklara (malmüdürlükleri) da gönderilmesini rica ederim.
Kemal UNAKITAN
Maliye Bakanı
Dağıtım
Gereği: Valilikler (Defterdarlık)
Bir Cevap Yazın