İSKAN KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ (MÜLGA)
Bu Yönetmelik 02.12.2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan İskan Kanunu Uygulama Yönetmeliği ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Kaynak: Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Resmi Gazete Tarihi: 17.08.2002, Resmi Gazete Numarası: 24849
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL ESASLAR
Madde 1 – Amaç Ve Kapsam
Bu Yönetmelik, Devlet eliyle yapılacak iskan ve köysel alanda iç iskanın düzenlenmesine ilişkin esas ve usulleri kapsar.
Madde 2 – Dayanak
Bu Yönetmelik 14/6/1934 tarihli ve 2510 sayılı İskan Kanunu ile 21/2/2001 tarihli ve 4629 sayılı Bazı Fonların Tasfiyesi Hakkında Kanunun Geçici 1 inci maddesinin (C) fıkrasının (d) bendine göre düzenlenmiştir.
Madde 3 – (3. madde değişik: 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile)[1] Bu Yönetmelikte geçen;
Bakan: Bayındırlık ve İskan Bakanını,
Bakanlık: Bayındırlık ve İskan Bakanlığını,
Genel Müdürlük: Afet İşleri Genel Müdürlüğünü,
İlgili Müdürlük: Valiliği (Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü),
Kanun: 2510 sayılı İskan Kanunu ile ek ve değişikliklerini,
Banka: T.C. Ziraat Bankasını,
Mahalli Şube: T.C. Ziraat Bankası mahalli şubesini,
Merkez Hesap: T.C. Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü nezdindeki İskan Gelirleri Hesabını,
ifade eder.
İkinci Bölüm
Gelir, Gider, Özel Ödenek Kaydı Ve Kullanımı
Madde 4 – İskana İlişkin Gelirler[2]
İskana ilişkin gelirler;
a) İskan hizmetlerinde kullanılmak üzere Genel Müdürlük Bütçesine konulacak ödenekten,
b) Yerleri kamulaştırılanlardan Devlet eliyle iskanını isteyenler adına ilgili idarelerce yatırılan kamulaştırma bedellerinden (tezyidi bedeller dahil),
c) İskan edilenlere verilen taşınmazların (arsa-arazi-konut) geri ödeme tahsilatından,
d) İşletme ve donatım kredisi anapara ve faiz geri ödeme tahsilatından,
e) Arazi, arsa ve konut edindirme kredisi geri ödeme tahsilatından,
f) Konut kredisi anapara ve faiz geri ödeme tahsilatından,
g) Arsa satışı tahsilatından,
h) Resmi ve özel, yerli ve yabancı kurumlar ile şahıslar ve milletlerarası göçmen ve mülteci teşkilatları tarafından yapılacak nakdi yardımlarla nakde çevrilecek ayni yardımlardan,
ı) Yabancı devletlerden göçmenler için alınacak tazminatlardan,
j) Diğer kuruluşların Genel Müdürlükçe yerine getirilmesini istedikleri hizmetler için aktaracakları tutarlardan,
k) Diğer gelirlerden, oluşur.
Söz konusu gelirlerden (a) bendi dışındakiler iskan hizmetlerinde kullanılmak üzere Afet İşleri Genel Müdürlüğü bütçesine özel gelir yazılır ve diğer yandan Maliye Bakanlığınca açılacak özel tertibe özel ödenek kaydedilir. Özel ödeneklerden kullanılayan miktarlar ertesi yıl bütçesine devren gelir ve ödenek yazılır. Özel ödenek olarak kaydedilen gelirlerden hangilerinin 5 inci maddede yazılı gider kalemlerinden hangilerine kullanılacağı Bakan Onayı ile belirlenir.
(b) bendinde kayıtlı kamulaştırma bedeli gelirlerinden bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereği yapılan mahsup işleminden sonra artan kısım varsa bu miktar haksahiplerine geri verilecek paralar tertibinden iade edilir.
Yukarıda belirtilen gelirler mahalli banka şubelerince tahsil edilerek bekletilmeksizin bu amaçla banka nezdinde açılan İskan Gelirleri Hesabına aktarılır. Bu hesapta toplanan tutarlar her ayın sonunda Merkez Saymanlığının T.C. Merkez Bankasındaki cari hesabına aktarılır. Bankadan alınacak ekstrelere göre Genel Müdürlükçe Merkez Saymanlığına bildirilen tutarlar Saymanlıkça Afet İşleri Genel Müdürlüğü bütçesine özel gelir kaydını takiben ilgili tertiplere ödenek kaydı yapılmak üzere belgelerin birer nüshası Bütçe Dairesi Başkanlığına gönderilir.
Tahsilatı yapan mahalli banka şubeleri, yapılan tahsilata ait listeleri Genel Müdürlüğe ve İl Müdürlüğüne gönderirler.
Madde 5 – İskana İlişkin Giderler
İskana ilişkin giderler;
a) Arazi ve arsa satınalma veya kamulaştırma bedellerini,
b) Borçlandırmaya tabi bilumum tesis ve inşaat harcamalarını,
c) Kredi ödemelerini,
d) Barındırma giderlerini,
e) Kanunun ek 14 üncü ve ek 15 inci maddelerine göre yapılacak karşılıksız yardım giderlerini,
f) İskan hizmetlerinin gerektirdiği menkul ile gayrimenkul kiralanması giderlerini,
g) İskan hizmetleri için etüt, proje ve hizmet alımları giderlerini,
h) Köylerde yapılacak sosyal ve ekonomik tesis, köy içi alt yapıları yapım giderlerini,
ı) Kamulaştırma bedellerinin iadesine ilişkin giderleri,
j) İskan hizmetlerinin gerektirdiği diğer giderleri, kapsar.
Üçüncü Bölüm
İskan Edilenlere İlişkin Hükümler
Madde 6 – Genel Esaslar
2510 sayılı İskan Kanununun ek ve değişiklikleri ile özel kanunlar veya diğer ilgili mevzuata göre iskana hak kazananlar aşağıdaki şartlarda tarımsal veya tarım dışı (şehirsel) iskan edilebilir.
A) İlan ve müracaat süresi:
Kanunun ek 13 üncü maddesine göre iskanın şekil ve şartlarını belirtir detaylı iskan ilanı yapılır.
İskan ilanı, ilgili müdürlükçe yerleri kamulaştırılanlarda tüzel kişilere, göçebelerde göçebe grubunu temsile yetkili kişi veya kişilere yazılı olarak bildirilir ve 30 gün süre ile görülebilir yerlerde (belediye, okul, cami, köy odası, kooperatif binası) asılı kalır. İlanın asılı kalması ve indirilmesi muhtarlık (göçebelerde göçebe grubunun temsilcileri) ile ilgili müdürlükten görevli personelle birlikte düzenlenen tutanakla belgelenir.
İskanını talep eden, ilanın bitiminden en geç 30 gün (göçebelerde 180 gün) içinde ikametgah ilmühaberi, meşruhatlı nüfus kayıt örneği (göçebelerde göçebe belgesi, konaklama belgesi, meşruhatlı nüfus kayıt örneği) ile birlikte bağlı olduğu kaymakamlık veya valiliğe dilekçe ile müracaat etmek zorundadır.
B) Haksahibi Olma Koşulları:
a) Yerleri Kamulaştırılan Ailelerden;
1) 2510 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi kapsamına girmeyenler,
2) Aile bireylerinin aldıkları kamulaştırma bedellerinin (tezyidi bedeller dahil) tamamını Genel Müdürlük Hesabına yatırmayanlar ile alacağı kamulaştırma bedellerini yatırmayı taahhüt etmeyenler,
3) Taşınmaz malı olsa bile kamulaştırma sahasında oturmayanlar,
4) Taşınmaz malı olmayıp da iskan planlama etütlerinin başladığı bütçe yılı başlangıcından itibaren en az 3 yıl öncesinden beri kamulaştırma sahasında oturduklarını belgeleyemeyenler,
5) 29/6/1970 tarihinden sonra, zor durumda olmadan taşınmaz mallarını ellerinden çıkaranlar ve yerine eşdeğerde yada daha fazla miktarda taşınmaz mal almayanlar,
6) Devlet memurları ile kadrolu işçiler,
7) Kamulaştırma sahasında oturan emekli, küçük esnaf ve sanatkar olanlardan bir yıllık gelirleri tespit tarihinde yürürlükte olan asgari ücretin 12 aylık tutarını geçenler, haksahibi olamazlar.
b) Göçebe Ailelerden;
1) Yerleşik tarımsal etkinlikler dışında kalmış ve bir konuta bağlı olmadan geçimlerini göçer hayvancılıkla sağlayıp doğa koşullarına göre yaylak ve kışlaklar arasında göçerek bu yaşam biçimini kadimden beri grup halinde sürdürdüklerini mülki amirinden alacakları belgeler ile kanıtlayamayanlar,
2) Kasım, Aralık, Ocak, Şubat, Mart ayları dışında kira ile olsa bile her hangi bir konutta oturup çadır ve benzeri yerlerde yaşamlarını sürdürmeyenler,
3) Aile bireyleri ve ataları Devlet eliyle herhangi bir şekilde yerleştirilenler veya topraklandırılanlar,
4) 2510 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi kapsamına girmeyenler,
5) Aile bireyleri adına taşınmaz malı olup da bu taşınmaz mallarının toplam değeri tespit tarihinde yürürlükte olan asgari ücretin 12 aylık toplamını geçenler,
6) Devlet memurları, kadrolu ve mevsimlik işçiler, Bağ-Kur’a kayıtlı olanlar, tüm emekliler, esnaf, sanatkar ve tüccarlar veya göçer hayvancılık dışında herhangi bir işle uğraşanlar,haksahibi olamazlar.
Ailelerin haksahibi olmasına ilişkin durumları belgelendirilir.
Süresi içinde müracaat etmeyenlerle haksahipliği için asıl bilgi ve belgeleri zamanında vermeyenler iskan haklarını kaybederler. Haksahipliği listesi duyurulmadan önce belgelendirilmiş zorunlu durum (askerlik, uzun süreli tedavi, tutukluluk ve benzeri) halleri saklı tutulur. Bu durumda olanların işlemlerini eşi veya yasal vekili yürütür. Haksahipliği listesi duyurulduktan sonraki bu tür istekler dikkate alınmaz.
C) Tarımsal iskan edileceklerin öncelik sırası:
a) Çiftçilik yapmakta iken konut ve arazisinin tamamı kamulaştırılanlar,
b) Çiftçilik yapmakta iken arazisi tamamen kamulaştırılıp da konutu kamulaştırma dışı kalanlar,
c) Çiftçilik yapmakta iken arazisinin bir kısmı kamulaştırılan ve kamulaştırma dışı kalan arazisinde geçimini sağlama imkanı olmadığı anlaşılanlar,
d) Arazisi olmayıp da geçimini ortakçılık, kiracılık veya tarım işçiliği ile sağlayanlardan konutu kamulaştırılanlar,
e) Yalnız konutu kamulaştırılıp da kamulaştırma dışı kalan arazisi ile geçimini sağlayamayanlar,
f) Geçimini ortakçılık veya kiracılıkla sağlayıp da taşınmaz malı bulunmayanlar,
g) Geçimini tarım işçiliği ile sağlayanlardan taşınmaz malı bulunmayanlar.
D) Tarım dışı (şehirsel) iskan edileceklerin öncelik sırası:
a) Mülkiyeti kendisine ait olan konutu ve işyeri kamulaştırılmış sanat ve meslek sahipleri,
b) Mülkiyeti kendisine ait olan işyeri kamulaştırılmış sanat ve meslek sahipleri,
c) Konut veya işyeri olmayan sanat ve meslek sahipleri,
d) Tarım nüfusunun ihtiyaçtan çok fazla olduğu yerlerde şehirde iskanını isteyenler ile yeter gelirli tarımsal aile işletmesine sahip kılınması amacıyla topraklandırılamayan çiftçiler,
e) Bir sanat ve mesleğe sahip olmayı isteyenler ile bir sanat ve mesleğe sahip olup da başka bir sanat ve meslek kolunda çalışmak isteyenler.
Madde 7 – İskan Edilenlerin Hayat Seviyesinin Tespiti
Tarımda ve şehirde iskan edilenlerin hayat seviyesinin tespitinde, tespit tarihinde yürürlükte olan asgari ücretin 12 aylık karşılığı esas alınır.
Tarımda iskan edilenlerden ilk ürünü almış olanlar, bir sanat ve meslek sahibi olanlardan sanat ve mesleklerini icra etmeye başlayanlar, resmi ve özel kuruluşlarda çalışanlardan ilk aylık veya ücretlerini alanlar üretici hale gelmiş sayılırlar.
Madde 8 – Krediler Ve Karşılıksız Yardımlar
Krediler ve karşılıksız yardımlar aşağıda gösterilmiştir:
a) Donatım Kredisi
İskan edilenlerin üretici hale gelebilmesi için projesinde öngörülen miktar kadar iş ve irat hayvanı, gerekli olan motorlu araç, alet ve ekipman ayni veya nakdi olarak peşin veya peyderpey verilebilir.
Projesine göre açılan kredileri mahalline ve amacına uygun olarak kullanmayan, yapılan teknik tavsiyelere uymayanların, krediyi 60 gün içinde kullanmayanın açılan kredileri kesilir ve borçlanmadan doğan alacaklar muacceliyet kesbederek bankaca takip ve tahsil olunur.
Bu kredinin vadesi en çok yedi yıldır. Ödemesiz devre projenin gereklerine uyularak azami 2 yıl olup ilk taksit en geç 3 üncü yılın sonunda olmak üzere kalan borç 4 yılda ve 4 eşit taksitte tahsil olunur.
(1. cümle değişik: 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile)[3] Bu kredinin faizi %4’tür. Ödemesiz devreye ait yıllık faizler yıl sonu itibariyle tahakkuk ettirilip takip eden yılın Mayıs ayı sonuna kadar tahsil olunur.
b) İşletme Kredisi
İskan edilenlerin üretici hale gelebilmesi için projesinde öngörülen şekilde ve miktarda ayni veya nakdi olarak verilebilir.
Projesine göre açılan kredileri mahalline ve amacına uygun olarak kullanmayan ve yapılan teknik tavsiyelere uymayanların kredileri faizi ile birlikte bankaca peşinen tahsil olunur. Bu kişilere bir daha işletme kredisi açılmaz.
(1. cümle değişik: 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile)[4] Kredinin vadesi 1 yıl olup faizi %4’tür. Projesinde öngörülmesi halinde yıllık borcunu düzenli ödemek koşuluyla 3 yıl üst üste açılabilir.
c) Arazi, Arsa ve Konut Edindirme Kredisi
2510 sayılı Kanunun ek 10 uncu maddesine göre iskan edileceklere iskanlarının çeşitli nedenlerle gecikmesi ya da yapılamaması durumlarında talepleri halinde arazi, arsa ve/veya Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yayımlanan yılı birim fiyatlarına göre hesaplanmış konut bedeline kadar kredi verilir. Bu kredinin miktarı Bakan onayı ile tespit edilir.
Açılan kredi miktarı borçlanmayı takip eden 5 inci yılın Ocak ayından başlamak üzere 20 yılda 20 eşit taksitle faizsiz tahsil olunur.
(Değişik: 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile)[5] Bu kredinin kullandırılması ile ilgili diğer hususlar Bakanlıkça tespit olunur.
d) Karşılıksız İskan Yardımları
Yurt içinde bir yerden başka bir yere iskan edileceklerin yerlerinden ayrıldıkları günden, yurt dışından gelecek göçmen ve mültecilerin sınırımızdan girdikleri günden başlamak üzere karşılıksız iskan yardımları iskan projelerinde belirlenen süreler kadar devam eder. Şu kadar ki; geçimlerini temin eder hale gelenlerin bu yardımları kesilir.
İskan edilenlerin hastalıkları nedeniyle üretici hale gelemeyenlerine; durumları resmi belgelerle tespit edilmek ve kanunen kendisine bakmakla yükümlü akrabası bulunmamak koşuluyla karşılıksız iskan yardımları devam eder. Bu süre 2 yılı geçemez.
Bakanlık, mücbir sebepler halinde karşılıksız yardımların süresini arttırabileceği gibi Devlet tarafından iskanlarını isteyen ve çeşitli nedenlerle iskanları gerçekleşemeyen haksahibi ailelerden yerlerini terk etmek zorunda kalanlara geçici olarak konut ve işletme binası kiralamak ve karşılıksız yardım yapmak suretiyle kesin iskanları yapılıncaya kadar geçici iskanlarını sağlayabilir.
Geçici ve kesin iskan edilen ailelere verilecek aylık karşılıksız yardım miktarları Bakan onayı ile tespit edilir. Bu miktar asgari ücretin %40’ından düşük %80’inden fazla olamaz. İskan edilenlerin geçici ve kesin iskan yerlerine nakilleri sırasında, nakil masraflarından ayrıca iaşe giderleri için kişi başına her yıl bütçe kanunlarıyla devlet memuru için tespit olunan en düşük gündelik miktarı üzerinden ödeme yapılabilir.
Madde 9 – Taşınmaz Malların Elden Çıkarılması
Taşınmaz malların elden çıkarılması durumları aşağıda belirtilmiştir.
a) İskan hakkının kaybedilmesi;
2510 sayılı İskan Kanununa ek maddeler olarak teselsül ettirilen 1306 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra tekrar aynı veya yüksek değerde taşınmaz mal alanlarla zorunlu haller nedeniyle mallarını elden çıkaranlar hariç taşınmaz mallarını kısmen veya tamamen elden çıkarmış olanlar iskan haklarını kaybederler.
b) Mecburi hal istisnası ve belgelendirilmesi;
1) Bir mirasın mahkeme marifetiyle tasfiyesi sonucu taşınmaz mallarının elinden çıkmış olmasının ilam ve tapu kayıtlarıyla,
2) Taşınmaz maldaki hissesinin geçinmeye veya oturmaya yeterli olmaması nedeniyle diğer mirasçılara hibe veya satış yoluyla devredilmiş olmasının, tapu kayıtları veya ihtiyar heyeti ile ilgili müdürlük görevlileri tarafından düzenlenecek tutanaklarla,
3) Taşınmaz malın; kendisinin, eşinin, çocuklarının, ana ve babasının tedavisi amacıyla elinden çıkmış olmasının sağlık müdürlükleri veya hükümet tabipliklerinden alınacak belgelerle,
4) Taşınmaz malın; murisine ait borçtan dolayı, başkasının zirai, ticari, sınai kredilerine müteselsil kefil olunması nedeniyle elinden çıkmış olmasının ilgili idarelerden alınacak belgelerle,
5) Taşınmaz malın; yangın, sel, yer kayması gibi afetler nedeniyle elinden çıkmış olmasının ilgili idarelerden veya ihtiyar heyetinden alınacak belgelerle, kanıtlanması gerekir.
Madde 10- Borçlandırma İşlemleri Ve Kamulaştırma Bedellerinin Mahsubu
İskan edilen veya nakledilenler; kendilerine verilen taşınmaz mallardan dolayı, kamulaştırılan veya satın alınan taşınmaz mallar için kamulaştırma veya satın alma bedelleri, yapı ve tesisler için maliyet bedeli, Hazine arazisi için rayiç bedeller üzerinden hesap edilerek borç miktarı tespit edilir.
Emanet suretiyle inşa edilen yapı ve tesislerin inşaatında kullanılan alet, makine ve araçlara işletme ve onarım için Bakanlıkça[6] yapılan giderler de eklenir.
İskan edilenlere verilen taşınmaz mallardan dolayı tespit edilen borca, açılan donatım ve işletme kredileri ile faizlerinin eklenmesiyle bulunan toplam borç tutarından iskan edilen adına Genel Müdürlük hesabına yatırılan kamulaştırma bedelleri mahsup edilir. Yatırılan kamulaştırma bedeli toplam borç tutarından fazla ise ilgilinin isteği üzerine kendisine iade edilir.
Belirlenen borç miktarı iskan edilen adına yatırılan kamulaştırma bedellerinden fazla ise kalan borç tutarı için ilgilisi bu yönetmeliğin ilgili hükümleri dahilinde borçlandırılır.
Kanunun 30 uncu maddesi uyarınca taşınmazların tapu kayıtlarına 10 yıllık takyit konulur.
İskan edilen veya ilgilisi, ilgili müdürlüklerce yapılan tebligat tarihinden itibaren 60 gün içerisinde borçlanma sözleşmesini imzalar.
İmzalamadığı takdirde başkaca hiçbir şart aranmadan haksahipliği iptal edilir.
Ancak hastalık, askerlik, tutukluluk ve benzeri mücbir haller saklıdır.
Taşınmaz malların borçlandırma bedelleri, borçlandırmayı takip eden 5 inci yılın Ocak ayından başlamak üzere 20 yılda, 20 eşit taksitle faizsiz tahsil olunur.
Dördüncü Bölüm
Yeni İskan Alanlarına Ait İşlemler
Madde 11 – Yeni İskan Alanlarına Ait İşlemler
Yeni iskan alanlarının tespiti, etüdü, harita işlemleri, imar planlarının yapılması, parsellerin ifrazen tescilleri, aplikasyon işlemleri, arsa satışının ilan edilmesine ait işlemler bir talimatla tespit olunur.
Yeni iskan alanı içindeki Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazilerin, bir veya birkaç köy, kasaba ve şehir orta malı olan ve ihtiyaçtan fazla bulunan arazinin, göl ve bataklıkların kuruması veya kurutulması ve nehirlerin doldurulması ile meydana gelen arazinin, işletmeye elverişli olmayan tuzlu, alkali, taşlık ve benzeri topraklardan ıslah suretiyle elde edilen arazinin veya kadastro sonucu tapulama harici olan yerlerin hazine adına tescilleri ilgili müdürlükçe Milli Emlak Müdürlüğüne yaptırılır.
Madde 12 – Arsa Ve Arazi Bedellerinin Tespiti[7]
Yeni iskan alanında mevcut arazi satın alınarak veya kamulaştırılarak Genel Müdürlük emrine geçmiş ise haksahibi ailelere verilecek arsaların bedelleri yollar, ortak alanlar ile sosyal yapılar için ayrılan alanların bedelleri de eklenerek bulunacak değerlerdir. Haksahibi aileler bu bedeller üzerinden borçlandırılırlar.
İskanen verilecek tarım arazisi satın alınarak veya kamulaştırılarak Bakanlık) emrine geçmiş ise haksahibi ailelere verilecek tarım arazisinin bedelleri; tarla içi yollar ve alanların bedelleri de eklenerek bulunacak değerlerdir. Haksahibi aileler bu bedeller üzerinden borçlandırılırlar.
Satınalma veya kamulaştırmalar dışında Bakanlık emrine geçen arazi ve arsa değerleri kıymet takdir komisyonunca tespit edilir.
İskanen verilecek arazi ve arsalarda yapılan iyileştirme, geliştirme, parselasyon ve aplikasyon hizmetleri satın alınarak yaptırılmış ise bu giderler maliyet bedellerine eklenir.
Beşinci Bölüm
Köysel Alanda İç İskanın Düzenlenmesi Ve Verilecek Krediler
Madde 13 – Köy Yeni Yerleşme Alanından Arsa Satılması
Nakil ve toplulaştırma suretiyle köy yeni yerleşme alanında arsa satın alma istekleri ilgili müdürlükçe köy topluluğu huzurunda incelenir.
İsteklilerin aşağıda yazılı koşullara uygunlukları tespit olunarak belgelenir.
a) Köy yeni yerleşme sahasından arsa talep edenlerin aile hüviyeti taşıması, köyde en az bir yıldan beri yerleşik olması, bu yerleşimin ikamet etmek amacına yönelik olması esas olmak üzere;
1) Devlet memurları, daimi kadrolu ve geçici işçiler, Bağ-Kur’a kayıtlı olanlar ile her ne ad altında olursa olsun Devletten aylık alanlardan o köy nüfusuna kayıtlı olup köyde ikamet edenler,
2) Emeklilerden yukarıdaki genel koşullara uygunluğu tespit edilenler,
3) Köyde ikamet etmek koşuluyla nerede olursa olsun küçük esnaf ve sanatkar olarak çalışanlar ile yurt dışında işçi olup aile fertleri o köyde ikamet edenler (bunlara ait işlemleri kanuni vekili yürütür),
4) Köyde arazisi olup bu arazilerinde çiftçilik yapmasına rağmen kendileri ve aile fertleri bizzat ikamet edenler,
5) Köy halkından ve köy nüfusuna kayıtlı olup belgelendirilecek çeşitli nedenlerle (eğitim, sağlık, mevsimlik işçilik ve benzeri) geçici bir süre için köyden ayrılmak zorunda kalanlar, arsa satın alabilirler.
b) Yukarıdaki koşullara sahip olan isteklilerin sayısı arsa sayısından fazla ise arsalar aşağıdaki öncelik sırasına göre satılır;
1) Sel, yer kayması ve yangın gibi sebeplerle arsa ve evini kaybetmiş olanlar,
2) Kendisine veya eşine ait köy içinde inşaata uygun arsası bulunmayanlar,
3) Evi çok harap ve arsası elverişsiz olanlar,
4) Evli ve çok nüfus sahibi olanlar, çocuk sahibi dullar,
5) Evli olanlar,
6) 5 yıl ve daha fazla köyde yerleşik olanlar.
Aynı önceliklere haiz olanlar arasında köyde kura çekilir, durum bir tutanakla belirlenir.
Yukarıdaki esaslara göre tespit edilen ihtiyaç sahiplerine hangi arsanın satılacağı-kendi aralarında anlaşamadıkları takdirde-kura ile tespit edilir.
Bu tespiti takiben arsalarını karşılıklı olarak değiştirmek isteyenler üç gün içinde müşterek dilekçe ile müracaat etmek suretiyle arsaları değiştirebilirler.
Bir şahıs aynı amaçla birden fazla arsa alamaz, hangi amaçla olursa olsun bir şahsa ikiden fazla arsa satılamaz.
Madde 14 – Arsa Bedellerinin Ödenmesi Ve Temlik Cetvellerinin Kaydı
İsteklilere, 60 gün içinde arsa bedelini İskan Gelirleri Hesabına aktarılmak üzere peşin olarak mahalli banka şubesine yatırmaları veya en çok 5 yılda 5 eşit taksitte ödenmek üzere borçlandırma sözleşmesi senetlerini imzalamaları tebliğ olunur.
Arsa bedellerinin yatırılması veya borçlanma sözleşmelerinin imzalanmasını takiben İskan Kanununun 23 üncü maddesi uyarınca temlik cetvelleri Vali veya Kaymakamın yazılı emrine bağlı olarak ilgili tapu idaresine tescili için sevk edilir. Sosyal yapılar için ayrılan yerler köy tüzel kişiliği adına tescil edilir.
Madde 15 – Konut Tarımsal Yapılar Ve Tesisler Kredisinin Açılması Esasları
Bu kredi; Kanunun ek 11 inci maddesinin (A) fıkrasında belirtildiği şekilde, yerleşim yerinin elverişsizliği nedeniyle yerinde kalkındırılmasına imkan olmayan köylerin daha elverişli bir yerleşim yerine nakli,
Mahalle, kom, mezraa ve benzeri dağınık yerleşim ünitelerinin mevcut yerleşim ünitelerinden birinde veya yeni bir yerleşim ünitesinde toplanması,
Bitişik köylerin aynı köylere ait sınırlar içinde uygun yeni bir köy gelişme merkezinde toplanması,
Köylerde, reşit olanların çoğunluğunun olumlu oylarıyla istenerek köysel alanda iç iskanın düzenlenmesi veya köy gelişme merkezlerinin kurulması için yapılacak araştırma ve planlamalara dayanılarak hazırlanan yıllık ve çok yıllık programlara göre ailelere konut, tarımsal yapılar ve tesisler için açılır.
Genel Müdürlükçe kredi açılması uygun görülenler ilgili müdürlüğe bildirilir. İlgili şahıs kendisine bildirinin yapıldığı tarihten itibaren 60 gün içerisinde borçlanma sözleşmesini ilgili mahalli banka şubesi ile yapar.
Süresi içinde askerlik, belgelendirilmiş sağlık sorunu ve yurt dışında bulunma gibi zorunlu nedenler dışında müracaat etmeyenler kredi haklarını kaybederler.
İnşaatını projesine, fen ve sanat kaidelerine göre yapmaları gerekir.
Yapmayanlara inşaatın düzeltilmesi için bir ayı geçmemek üzere süre verilir.
Bu süre sonunda gerekli düzeltmeyi yapmayanlar sonraki kredi haklarını kaybederler, evvelce alınan kredi borçları da muacceliyet kesbeder. Gerekli düzeltmeyi yapanların ise normal esaslar dahilinde kredi hakları devam eder.
Kredi sahipleri, Borçlandırma işleminin yapıldığı tarihten itibaren en çok 18 ay içerisinde inşaatını bitirmekle yükümlüdür. İnşaat mevsiminin kısa olduğu yerlerde veya zorunlu sebepler halinde 6 aya kadar ek süre verilebilir.
Zorunlu sebepler; belgelendirilen ağır hastalık, genel yaşamı etkileyen tabii afet veya ilgili müdürlük tarafından takdir edilecek durumlardır. Bu süreler içinde inşaatını bitiremeyenlerin sonraki kredileri verilmeyeceği gibi o ana kadar almış oldukları krediler de muacceliyet kesbeder.
Madde 16 – Konut Tarımsal Yapılar Ve Tesisler Kredisinin Miktarı, Vade Ve Faizi
Keşif bedelinin en çok %75’ine kadar projede yapılması öngörülen konut, tarımsal yapılar ve tesisler için verilecek kredilerin miktarları Bakan onayı ile tespit olunur.
Bu kredi açılmadan önce projede öngörülen köylü katkısının işçilik, malzeme ve nakit olarak yapılması ve projeye uyulacağı örnek forma göre köylü tarafından taahhüt edilir.
Plan ve projesinde yapımı öngörülen inşaatın safhaları takip edilmek suretiyle kredi aşağıdaki oranlar dahilinde peyderpey sitüasyonlar halinde hak sahiplerine verilir.
a) İnşaat su basman hatılı seviyesine gelince açılan kredinin %15’i,
b) İnşaat çatı hatılı seviyesine gelince açılan kredinin %20’si,
c) İnşaatın çatısı kapatılınca açılan kredinin %30’u,
d) İnşaatın ince işleri de bitince açılan kredinin kalan %35’i ödenir.
Haksahiplerinin en az %75’inin talep ve taahhütte bulunması halinde inşaatlar Bakanlıkça[8] yürürlükteki ihale mevzuatına göre emanet veya ihale suretiyle de yapılabilir.
Emanet usulünün uygulanabilmesi için konut, tarımsal yapı ve tesislerin keşif bedelinin %25’i, ihale usulünde ise açılan kredi ile keşif bedeli arasındaki farkın hak sahiplerince İskan Gelirleri Hesabına aktarılmak üzere mahalli banka şubesine yatırılması gerekir.
Emanet veya ihale usullerinde inşaatın bitiminden sonra hesaplaşma yapılır. Alacağı hak sahibinin borcundan düşülür, borçlu ise defaten tahsil edilir.
Ödenen kredi ve faizi borç sözleşmesinin imzalanmasını takip eden 5 inci yılın Ocak ayından başlamak üzere 20 yılda 20 eşit taksitte tahsil olunur. (Son cümle değişik: 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile)[9] Bu kredinin faizi yıllık % 5 tir.
Köylerde Kendi Evini Yapana Verilecek Konut, Tarımsal İşletme Yapıları Kredisinin Açılma Esasları ve Öncelik Sırası
MADDE 17 –
Kanunun ek 10 uncu maddesi ile ek 11 inci maddesinin (A) fıkrası kapsamı dışında kalan, imar planı ve köy yerleşme planı yapılmış köylerde oturan en az 10 çiftçi ailesine konut ve tarımsal işletme yapıları için kredi verilebilir. Genel Müdürlükçe kredi açılması uygun görülenler ilgili müdürlüğe bildirilir. İlgili şahıs kendisine bildirinin yapıldığı tarihten itibaren 60 gün içerisinde borçlanma sözleşmesini ilgili mahalli banka şubesi ile yapar.
Süresi içinde belgelendirilmiş hastalık, tutukluluk, askerlik gibi nedenler dışında müracaat etmeyenler kredi haklarını kaybederler.
Kredi sahiplerinin inşaatını projesine, fen ve sanat kaidelerine göre yapmaları gerekir. Yapmayanlara inşaatın düzeltilmesi için bir ayı geçmemek üzere süre verilir. Bu süre sonunda gerekli düzeltmeyi yapmayanlar sonraki kredi haklarını kaybederler, evvelce alınan kredi borçları da muacceliyet kesbeder. Gerekli düzeltmeyi yapanların ise normal esaslar dahilinde kredi hakları devam eder.
Kredi sahipleri borçlandırma işleminin yapıldığı tarihten itibaren en çok 18 ay içerisinde inşaatını bitirmekle yükümlüdür. İnşaat mevsiminin kısa olduğu yerlerde veya zorunlu sebepler halinde 6 aya kadar ek süre verilebilir.
Zorunlu sebepler; belgelendirilen ağır hastalık, genel yaşamı etkileyen tabii afet veya ilgili müdürlükçe takdir edilecek durumlardır.
Bu süreler içinde inşaatını bitiremeyenlerin sonraki kredileri verilmeyeceği gibi o ana kadar almış oldukları kredi borçları da muacceliyet kesbeder.
Madde 18 – Köylerde Kendi Evini Yapana Verilecek Konut, Tarımsal İşletme Yapıları Kredisinin Miktarı, Vade Ve Faizi
Bu kredinin miktarı ile vade ve faizinde Yönetmeliğin 16 ncı maddesi hükümleri uygulanır.
Madde 19 – Kredi İşlemleri
Bu Yönetmelik hükümlerine göre açılacak krediler Genel Müdürlüğün onayını takiben mahalli banka şubesi ile haksahibi arasında borçlanma sözleşmesi yapıldıktan sonra uygulamaya konulur. Kredilerin açılması esasları ve öncelikleri ile diğer hususlar talimatla belirlenir.
Madde 20 – Kredilerin Tahsisi Ve Gönderilmesi
Bu Yönetmelikte belirlenen şartları yerine getiren haksahiplerine verilecek kredi ve karşılıksız yardım tutarlarına ilişkin ödeme emirleri Genel Müdürlüğün talebi üzerine Bütçe Dairesi Başkanlığı tarafından ilgili ()[10] saymanlık müdürlüğüne gönderilir. Ödeneği temin edilen kredi veya karşılıksız yardıma ilişkin tutarlar görevli birimlerce ilgili tertiplere gider kaydedilmek suretiyle hazırlanacak ödeme belgesi ile haksahiplerine ödenmek üzere saymanlığa intikal ettirilir.
Saymanlıklara intikal ettirilen ödeme belgesi (tahakkuk müzekkeresi ve verile emri) ekinde bulunması gereken belgeler ödemenin çeşidine göre aşağıda belirtilmiştir.
a) Konut Kredileri:
1) Sözleşme,
2) Hakediş ve durum tespit raporu,
3) Haksahibi banka hesap numarası listesi,
4) İta Amiri onay belgesi.
b) İşletme Kredileri:
1) Proje (revize proje) veya ilgili müdürlükçe tasdikli örneği,
2) Kredi talep listesi,
3) Haksahibi banka hesap numarası listesi,
4) İta Amiri onay belgesi.
c) Nakdi Donatım Kredileri:
1) Proje (revize proje) veya ilgili müdürlükçe tasdikli örneği,
2) Kredi talep listesi,
3) Haksahibi banka hesap numarası listesi,
4) İta Amiri onay belgesi.
d) Arazi, Arsa ve Konut Edindirme Kredileri:
1) Kredi talep dilekçesi,
2) İdarece tasdikli tapu belgesi veya çaplı tasarruf vesikası,
3) Haksahibi banka hesap numarası,
4) İta Amiri onay belgesi.
e) Karşılıksız Yardımlar:
1) Nakil giderlerinde:
Nakil Projesi,
Taşımaya ilişkin fatura,
Gündelik miktarı listesi,
İta Amiri onay belgesi.
2) Diğer giderlerde:
Haksahipliği belgesi,
Tasdikli bordro veya kira sözleşmesi,
Haksahibi banka hesap numarası listesi,
İta Amiri onay belgesi,
Kanunun Ek 14 üncü maddede öngörülen harcamalar için fatura ile komisyon kurulması halinde komisyon kararı.
Nakil giderlerinin ödenmesi idare tarafından tayin edilecek mutemet eliyle ve gündelik listesinin hak sahiplerince imzalanması karşılığı gerçekleştirilir.
f) Kamulaştırma Bedeli İadesi:
1) İadenin dayanağı haksahipliliği iptali ise iptale ilişkin mahalli iskan komisyonu kararı,
2) İadenin dayanağı yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre mahsup işlemi sonucu ise; mahalli bankaca verilen ilgiliye ait toplam borç tutarını gösteren yazı ve ilgilinin talep dilekçesi,
3) İta Amiri onay belgesi.
Yukarıda belirtilen ödemeler dışında kalan iskan hizmetlerine ilişkin diğer ödemeler ile genel hükümlere göre alınmak suretiyle yapılması uygun görülen ayni yardımlar Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde öngörülen belgeler aranmak suretiyle gerçekleştirilir.
Altıncı Bölüm
Çeşitli Hükümler
Madde 21 – Kıymet Takdir Komisyonu Kurulması
Kıymet Takdir Komisyonu Müdürlük bünyesinde bir başkan, konu ile ilgili en az iki teknik eleman ve bir maliye temsilcisinden oluşur.
Madde 22- Arazi Ve Arsa Satınalınması Veya Kamulaştırılması
Kanun amaçlarında kullanılmak üzere arsa ve arazi satın alınması veya kamulaştırılmasında genel esaslar,
a) Hasımsız, dava açılmak suretiyle tevhid (birleştirme) edilmemiş olması,
b) Arsa ve arazi üzerinde mülkiyet iddiasıyla devam eden bir davanın olmaması,
c) Kadastronun veya tapulamasının yapılmış olması, tapuda kayıtlı bulunması,
d) İştirak ve müşterek mülkiyet halinde, tasarruf edilen arazi ve arsa ile ilgili hissedarların tamamının satışa istekli olmaları,
e) Arsa ve arazinin, yapılacak hizmetin gereklerine mani olacak nitelikte mülkiyetin gayri ayni haklar dolayısıyla (irtifak, intifa ve benzeri) takyitli olmaması, ihtiyati tedbirli bulunmaması,
f) Arsa ve arazi üzerinde, geçimi bu arsa veya arazide çalışmaya bağlı bulunan ortakçıların veya kiracıların olmaması,
g) Arsa ve arazi ipotekli ise ipotek karşılığı bedelinin arsa ve arazi kıymetinden aşağı olması halinde satın almadan vazgeçmeyerek satıcının noter huzurundaki taahhüdüne göre bedelin bankada bloke edilmesi ile ipoteğinin çözülmesinden sonra kanuni formalitelerin tamamlanması,
h) Geçimi yalnızca bu araziye bağlı olmayan kiracı, ortakçı ve benzeri bulunması halinde, arazi ve arsanın satışı sırasında mukavelelerin feshedileceğinin kiracı, ortakçı ve mal sahibi tarafından müştereken taahhüt edilmiş olması,
ı) Arsa ve arazi üzerinde fuzuli şagil bulunmaması,
j) Arsa ve arazi üzerinde projenin uygulanmasına engel olacak nitelikte mesken, ahır, samanlık, ambar, garaj, değirmen ve benzeri gibi tesislerin olmaması veya bu gibi bina ve tesislerin; satın alma maksadına engel olmayacak şekilde teklif sahibince ifrazen ayrılacağının, ifrazı mümkün değilse verilen mühlet zarfında sökülerek malzemesinin sahibince alınacağının taahhüt edilmiş olması ya da bunlar için bedel istenmeyeceğinin mal sahibince kabul edilmiş olması, yahut da bu gibi tesislerin Bakanlıkça[11] satın alınmasına karar verilmiş olması,
k) Arsa, konut, işletme binaları ve diğer tesislerin kurulmasına, arazi ise tarıma elverişli olmalıdır. Ancak satın alınacak arazinin bulunduğu tapu sınırları içinde kültüre elverişli olmayan kısımlar var ise;
1) Islah imkanlarının bulunması,
2) İskanda yararlanma imkanlarının olması,
3) İfrazın önemli mahzurlara yol açmaması,
l) Şehir ve kasabalarda satın alınacak arsaların imar planı içinde veya imar planı içine alınabilecek nitelik ve yakınlıkta bulunması, gereklidir.
Ayrıca; özel şartlar, nitelikleri, istenilen belgeler talimatla tespit olunur.
Satın alınan veya kamulaştırılan arsa ve arazilerin mülkiyeti Genel Müdürlük adına tescil edilir.
Madde 23 – İpotek Tesisi
Haksahibine borçlanma veya kredi usulü ile verilen arsa, konut ve arazi bedelleri üzerinden taşınmazına banka lehine 1 inci derece ve 1 inci sırada ipotek tesis edilir.
Donatım, işletme ve diğer kredilerin verilmesi halinde borçlanma sözleşmesi yapılırken serbest dereceden yararlanmak kaydıyla taşınmazına 2 nci derece 1 inci sırada tapu sicilinde banka lehine ipotek tesis edilir.
Borçlanma veya kredi tutarına karşılık hangi oranda ipotek tesis ettirileceği Bakan Onayı ile tespit olunur.
Madde 24 – Alacakların Takip Ve Tahsili
Bu Yönetmeliğe göre yapılan borçlandırmalara, ödenen kredilere ilişkin alacaklar ile diğer alacakların takip ve tahsili Genel Müdürlük ile Bankaca genel hükümlere göre gerçekleştirilir.
Madde 25 – Muafiyetler
İlgililerce işlemlerin gerektirdiği her türlü tapu, harç ve masraflarıyla noterlerce yapılacak işlemlerde Kanununun 37 nci maddesindeki muafiyetler dikkate alınır.
Madde 26 – Ödemeler Ve Tahsilat
Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (a), (c), (d), (e), (ı), (j) bentlerinde yer alan ödemeler ile 4 üncü maddesinde belirtilen (a) bendi dışındaki tahsilatlar Genel Müdürlük ile Banka arasında yapılacak protokol hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilir.
Yedinci Bölüm
Son Hükümler
Madde 27 – Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
9/11/1989 tarihli 20337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İskan Kanunu Uygulama ve Özel İskan Fonu Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Başlamış Olan İşler Ve İşlemler
Geçici Madde 1- 1/1/2002 tarihine kadar yapılan sözleşme ve diğer işlemler 9/11/1989 tarihli 20337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İskan Kanunu Uygulama ve Özel İskan Fonu Yönetmeliği hükümlerine göre sonuçlandırılır ve tasfiye edilir.
Madde 28 – Yürürlük
Maliye Bakanlığı ile müştereken hazırlanan ve Sayıştayın görüşü alınan bu Yönetmelik 1/1/2002 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 29 – Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Bayındırlık ve İskan Bakanı[12] yürütür.
- Maddenin değişiklikten önceki şekli:MADDE 3 – TANIMLARBu Yönetmelikte geçen;Bakan: Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakanı,Bakanlık : Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakanlığı,Genel Müdürlük : Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,İlgili Müdürlük: Köy Hizmetleri Bölge veya İl Müdürlüğünü,Kanun: 2510 sayılı İskan Kanunu ile ek ve değişikliklerini,Banka: T.C. Ziraat Bankasını,Mahalli Şube : T.C. Ziraat Bankası mahalli şubesini,Merkez Hesap : T.C. Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü nezdindeki İskan Gelirleri Hesabını, ifade eder. ↑
- Bu maddede yer alan “Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü” ibaresi 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile “Afet İşleri Genel Müdürlüğü” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
- Cümlenin değişiklikten önceki şekli: “Bu kredinin faizi %10’dur.” ↑
- Cümlenin değişiklikten önceki şekli: Kredinin vadesi 1 yıl olup faizi %10’dur. ↑
- Paragrafın değişiklikten önceki şekli: Bu kredinin kullandırılması ile ilgili diğer hususlar Genel Müdürlükçe tespit olunur. ↑
- Burada yer alan “Genel Müdürlükçe” ibaresi 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile “Bakanlıkça” şeklinde değiştirilmiştir ↑
- Bu maddede yer alan “Genel Müdürlük” ibaresi 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile “Bakanlık” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
- Burada yer alan “Genel Müdürlükçe” ibaresi 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile “Bakanlıkça” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
- Cümlenin değişiklikten önceki şekli: Bu kredinin faizi yıllık %12 dir. ↑
- Burada yer alan “katma bütçe” ibaresi 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile madde metninden çıkarılmıştır. ↑
- Burada yer alan “Genel Müdürlükçe” ibaresi 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile “Bakanlıkça” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
- Burada yer alan “Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Devlet Bakanı” ibaresi 30.03.2006 tarihli ve 26124 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile “”Bayındırlık ve İskan Bakanı”” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
Bir Cevap Yazın