DÖRDÜNCÜ KISIM- Kira İşlemleri
BİRİNCİ BÖLÜM- Genel Hükümlere Göre Kiralama İşlemleri
Madde 78- Kira ihalelerinde ortak hükümler
(1) Kira ihaleleri bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtilen esaslara göre tahmin edilen bedel tespit edilir ve “Ortak Hükümler” kısmında belirtildiği şekilde ihaleleri yapılır. Ayrıca “Ortak Hükümler” den farklı olarak aşağıdaki işlemler de yapılır.
(2) Kanunun 51 inci maddesinin (f) bendi uyarınca Hazinenin paylı veya elbirliği halinde sahibi bulunduğu taşınmazlardaki payları paydaşlara bu Yönergenin “Ortak Hükümler” kısmına göre pazarlık usulü ile kiraya verilir.
(3) Kanunun 51 inci maddesinin (g) bendi uyarınca pazarlık usulü ile kira ihalesi yapılmadan önce, kullanışlarının özelliği, ivediliği veya İdareye yararlı olması hususlarının bulunup bulunmadığı İdarece araştırılarak belirlenir ve durum Bakanlığa bildirilerek alınacak talimata göre işlem yapılır.
(4) Aşağıdaki hallerin varlığının tespiti halinde Bakanlıktan izin alınmaksızın bu Yönergenin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
a) Tarıma elverişli arazilerin topraksız veya az topraklı çiftçilere kiraya verilmesi,
b) Tahsisli taşınmazlar ile kamu hizmeti görülmek üzere genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerince kiralanan taşınmazların ticari amaçla kullanılması mümkün olan bölümlerinin kiraya verilmesi,
c) Geçici iş ve hizmetler için kullanılacak taşınmazların kiraya verilmesi,
ç) Para çekme makineleri için kullanılacak yerlerin bankalara kiraya verilmesi,
d) Baz istasyonları ile radyo ve televizyon vericileri için ihtiyaç duyulan yerlerin kiraya verilmesi,
e) Genel bütçe kapsamı dışındaki kamu idarelerine kiraya verme,
f) Ağaçlandırma amaçlı kiraya verme,
g) Birlikte kullanılacağı parselin maliki veya kiracısı tarafından kiralanması talep edilen, bu parselle bütünlük arz eden ve müstakil kullanımı mümkün olmayan taşınmazların kiraya verilmesi,
ğ) Sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getiren eski kiracısı tarafından kiralanması talep edilen taşınmazların (otoparklar hariç) kiraya verilmesi,
h) Reklam levhası konulmak üzere kiralanması talep edilen taşınmazların kiraya verilmesi,
ı) Balıkçı barınaklarının o yörede en az oniki aydan beri faaliyette bulunan su ürünü kooperatiflerine veya su ürünü kooperatif birliklerine kiraya verilmesi.
(5) Tarıma elverişli arazilerin topraksız veya az topraklı çiftçilere kiraya verilmesinde geçici teminat alınmayabilir.
(6) İdare, ihale konusu işlerin her türlü özelliğini gösteren Yönerge ekinde yer alan “Kira Şartnamesi”ni (EK-22), “Kira Sözleşmesi”ni (EK-23) veya “Tahsisli Taşınmazlardaki Ticari Amaçla Kullanılacak Yerlere Ait Kira Sözleşmesi”ni (EK-24) hazırlar. Taşınmazın niteliği dikkate alınarak şartnameye ayrıca ilave edilmesi istenilen şartlar ise “Özel Şartlar” bölümünde gösterilir.
Madde 79-Kiralanabilecek taşınmazların belirlenmesi
(1) Taşınmazların kiralanmasından önce gerektiği takdirde aşağıdaki kurum ve kuruluşlardan görüş alınır.
a) MEOP’tan kamu hizmetlerine tahsisli olup olmadığı araştırılır, tahsisli ise kiralanması talep edilen kısımların kiralanması hususunda tahsisli idarenin uygun görüşü sorulur.
b) Taşınmazın 3621 sayılı Kanun kapsamında bulunup bulunmadığı ve kiralanması hususundaki görüşleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
c) Taşınmazın 2863 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığı ve kiralanması hususundaki görüşleri Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından yazı ile sorulur. Bu yazıya, taşınmazın; tapu kaydı örneği, yerinin işaretli olduğu, ilgili belediye ve kadastro müdürlüğünce onaylı 1/1000 veya 1/5000 ölçekli kadastral harita örneği ile 1/1000, 1/5000, 1/25000 ölçekli planlardan hangisi varsa, taşınmaz ve çevresini gösteren fotoğrafların asılları veya renkli fotokopileri de eklenir.
ç) Taşınmazın 2873 sayılı Kanun uyarınca milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları içinde kalıp kalmadığı ve kiralanması hususundaki görüşleri Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
d) Taşınmazın 3083 sayılı Kanuna göre uygulama alanı ilan edilen bölgelerde kalıp kalmadığı ve kiralanması hususundaki görüşleri Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
e) Taşınmazın 2565 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı ve kiralanması hususundaki görüşleri Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve NATO Güvenlik Yatırımları Bölge Başkanlıklarından sorulur.
f) Taşınmazın 6831 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı ilgili orman işletme müdürlüğünden, 26/4/2012 tarihli ve 28275 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6292 sayılı Kanunun 2/A alanlarıyla ilgili hükümleri uyarınca Orman ve Su İşleri Bakanlığı emrine geçen taşınmazlardan olup olmadığı bu Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
g) Taşınmazın 2634 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı ve kiralanması hususundaki görüşleri il kültür ve turizm müdürlüğünden sorulur.
ğ) 2981 sayılı Kanun gereğince tapu tahsis belgesi verilip verilmediği ilgili belediyeden veya tapu kaydında şerh olup olmadığı hususu ilgili tapu müdürlüğünden sorulur.
h) Taşınmazın 7269 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
ı) Taşınmazın 4342 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
i) Taşınmazda elbirliği halinde mülkiyet durumu olup olmadığı ilgili tapu müdürlüğünden araştırılır.
j) Taşınmazın imar durumuna ilişkin bilgiler ile gerektiğinde kiralanması hususundaki görüşleri ilgili belediyeden sorulur.
k) 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 79 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında kalıp kalmadığı ilgili belediyeden sorulur.
l) Kiralanması talep edilen taşınmazın, özel çevre koruma bölgesinde kalıp kalmadığı, kalıyor ise Hazinenin özel mülkiyetinde olan taşınmazlar için imar planının olup olmadığı, plan varsa 1/1000 ölçekli uygulama imar planının bir örneğinin gönderilmesi istenir, yoksa kiralama hakkında görüşü Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından sorulur.
m) Kiralanması talep edilen taşınmazın 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında kalıp kalmadığı ile kiralanma hakkındaki görüşleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından (Maden İşleri Genel Müdürlüğü) sorulur.
n) Yukarıda sayılanların dışında taşınmazların varsa başka bir özel mevzuat gereğince kiralanmasının mümkün olup olmadığı araştırılır ve ilgili kurum ve kuruluşların kiralama hususundaki görüşleri sorulur.
o) Taşınmazın ibadet yeri olup olmadığı MEOP kayıtlarından ve mahallinden araştırılır.
(2) Yukarıdaki işlemler sonucunda kiralanmasının mümkün olmadığı tespit edilen taşınmazlar için talep sahibine konu hakkında bilgi verilir.
Madde 80- Kira ihalesine çıkarma izni alınması
(1) Kira ihalesine çıkarılacak taşınmazlar için ilgili tebliğlerle verilen yetki sınırları içerisinde;
a) Yetki verilen durumlarda illerde defterdarlıktan, yetki verilmeyen durumlarda Bakanlıktan önceden izin alınır.
b) Yetki verilen durumlarda ilçelerde malmüdürlüğü, yetki verilmeyen durumlarda defterdarlıktan önceden izin alınır.
c) İzin alınmadan kiraya verilebilecek taşınmazlar Bakanlıkça belirlenir.
Madde 81- Kiralama izin taleplerinde Bakanlığa veya valiliğe gönderilecek bilgi ve belgeler
(1) Bakanlığa veya valiliğe gönderilecek kiralama talep yazılarına aşağıdaki bilgiler Yönerge ekinde yer alan “Hazinenin Özel Mülkiyetinde ve Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Taşınmazlara Ait Kira İşlemi Bilgi Formu” (EK-26) işlenerek aşağıda yer alan belgeler eklenir.
a) Taşınmaz Hazinenin özel mülkiyetinde ise, ilk defa hangi yolla ve amaçla edinildiği, son duruma göre tapu kayıt örneği,
b) Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden ise, ebatları gösterilmiş ölçekli krokisi,
c) 189, 775, 2634, 2863, 2873, 3083, 3213, 4342, 5543, 6292, 6831, 7269 sayılı Kanunların kapsamına girip girmediği,
ç) İmar planı sınırları içinde olup olmadığı, imar planı içinde ise, hangi ölçekte, hangi tür plân (bölge plânı, çevre düzeni plânı, nazım imar plânı, uygulama imar plânı gibi) içinde olduğu, plânda ne kadarının hangi amaca ayrıldığı, belediyesince onaylı imar durum belgesi veya üzerinde kadastro yahut imar parseli işaretlenerek yeri belirlenmiş ve varsa kıyı kenar çizgisi işlenmiş onaylı imar planı örneği,
d) Belediye ve belediye mücavir alanı sınırları içinde bulunup bulunmadığı,
e) Üzerinde muhdesat (bina, tesis, ağaç vs.) varsa, ne olduğu; muhdesat Hazineye ait değilse, kime ait olduğu,
f) Kıyı mevzuatı açısından, kıyı veya sahil şeridi tanımına giren yerlerden olup olmadığı, sahil şeridinin hangi bölümünde kaldığı,
g) Tapu kayıtlarında herhangi bir şerh veya beyan bulunup bulunmadığı, varsa ne olduğu, mülkiyetinin ihtilâflı veya davalı olup olmadığı,
ğ) Tespit tarihine kadar olan kullanım şekli, en son ne şekilde ve ne kadarının kullanıldığı, boş olup olmadığı,
h) Tahsisli olup olmadığı, bir kamu hizmeti ya da Bakanlığımız için gerekli olup olmadığı,
ı) Taşınmazın mahallinde düzenlenmiş, krokisi, işgal ve kullanım durumu ile muhdesat ve benzeri fiilî durumları konusunda bilgiler ihtiva eden Taşınmaz Tespit Tutanağı (EK-1),
i) Bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtilen araştırmalar yapılarak ve esaslar dikkate alınarak belirlenen tahmini kira bedeline ait eksiksiz doldurulan Tahmin Edilen Bedel Tespit Raporu (EK-3),
j) Eski kiracının kiralama talebinde bulunması halinde, kira sözleşmesinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği. (Kira borcunun bulunup bulunmadığı, kiraya verilen alanın amacında kullanılıp kullanılmadığı vb.),
k) Kısmî kiralamalarda; taşınmazın kiraya verilecek kısmını gösteren kroki,
l) MEOP’un kira modülü üzerinden gerekli veri girişinin (talep, kira, ihale vs.) yapılıp yapılmadığına dair özet rapor çıktısı, taşınmazla ilgili olarak Bakanlıkla yazışma yapılmış ise, yazıların tarih ve sayıları, varsa eski dosya numarası ile birlikte yeni taşınmaz numarası,
m) Taşınmazın işgalli olması durumunda MEOP’un ecrimisil modülü üzerinden gerekli bilgilerin girilip girilmediğine dair özet rapor çıktısı,
n) Kiralama hakkındaki valilik veya kaymakamlık görüşü.
Madde 82- Kira şartnamesi
(1) Bu Yönergenin 11 inci maddesine göre şartname (EK-22) kira ihalesinden önce düzenlenir. Ayrıca, gerektiği takdirde aşağıdaki işlemlerde yapılır.
a) Taşınmazın niteliği dikkate alınarak şartnameye ayrıca ilave edilmesi istenilen şartlar idarece özel şartlar bölümünde gösterilir.
b) Tahsisli ya da kiralanmış taşınmazlardaki ticari kısımların kiralanmasında “Büfe, Kantin, Çay Ocağı Gibi Yerlere Ait Tespit ve Tahmin Edilen Kira Bedeli Hesap Tutanağı”ndaki (EK-25) veriler ile tahsisli idarenin gerekli gördüğü şartlar, bu şartnamenin özel şartlar bölümünde gösterilir.
c) Şartnameler kira sözleşmesinin ekine konulur.
Madde 83- Kira sözleşmelerinin düzenlenmesi
(1) İhale kararının bildirilmesini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde, aşağıda belirtilen işlemlerin müşteri tarafından yapılıp yapılmadığına dikkat edilir.
a) Geçici teminatın kesin teminata çevrilerek “Kira Sözleşmesi”nin (EK-23) veya “Tahsisli Taşınmazlardaki Ticari Amaçla Kullanılacak Yerlere Ait Kira Sözleşmesi”nin (EK-24) İdareye verilmiş olması.
b) Müşterinin, zorunlu ise aynı süre içinde sözleşmeyi notere tasdik ve tescil ettirip İdareye vermiş olması.
c) Müşterinin, aynı süre içinde ihale bedelini veya ihale bedelinin ilk taksiti ile kiracıya ait bulunan vergi, resim ve harçları ve diğer giderleri ödemesi, varsa diğer yükümlülükleri yerine getirmesi.
(2) Yukarıdaki işlemlerin yapıldığının ve belgelerin verildiğinin belirlenmesi halinde, sözleşme müşteri ve ita amiri tarafından imzalanır. Bir nüshası müşteriye verilir, diğer nüshası ise dosyasına konulur ve MEOP’un ilgili modülüne işlenir. Ayrıca, ihaleye çıkarma iznini vermiş olan makama da (Bakanlık veya defterdarlık) bir örneği gönderilir.
(3) Tarıma elverişli arazilerin muhtaç çiftçilere kiraya verilmesinde düzenlenecek sözleşmeler arazinin bulunduğu köy veya mahalle muhtarının veya azalarından birinin, büfe, kantin, çay ocağı gibi yerlere ilişkin sözleşmeler, bunların bulunduğu yerin yetkilisi tarafından da imzalanır.
(4) Kira süresi yer teslim tarihi ile başlayacağı için sözleşme düzenlenmeden önce İdare, kiraya verilen taşınmazın teslime hazır halde olmasına dikkat eder.
(5) Yukarıdaki işlemlerin yapılmadığının tespiti halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur, varsa geçici teminatın Hazineye gelir kaydedilmesi için ilgili muhasebe birimine yazı yazılır ve bu durum müşteriye yazı ile bildirilir.
Madde 84- Yer teslimi
(1) İdare, sözleşme düzenleme tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde, taşınmazı kiracıya mahallinde tanzim edilecek tutanakla şartnamede belirtilen sınır ve evsafa göre teslim eder.
(2) Düzenlenen tutanakta, taşınmaz bina ise müştemilatı, değilse üzerindeki muhdesat ve dikili şeyler değerleri itibariyle gösterilir ve teslim tutanağı ilgili memur ve kiracı tarafından imzalanır.
(3) Kira süresi, mahallinde yapılan yer teslimi tarihinde başlar.
(4) Taşınmazın İdare tarafından tutanakla şartnamede belirtilen sınır ve evsafa göre teslim edilmemesi nedeni ile kiracı taahhüdünden vazgeçmişse (sürenin bitiminden itibaren onbeş gün içinde, on gün müddetli bir noter ihtarnamesiyle bildirmek şartıyla) kesin teminat ve tahsil edilen kira bedelinin iadesi için muhasebe müdürlüğüne yazı yazılır.
Madde 85- Kira bedellerinin tahsil şekli
(1) İhale sonucu oluşan ilk yıl ve müteakip yıl kira bedellerinin aşağıdaki şekilde tahsili için muhasebe işlem fişi düzenlenir ve tahsilden sonra MEOP’un ilgili modülüne işlenir.
a) İlk yıl için kira bedelinin dörtte biri sözleşme düzenlenmeden önce, kalan kira bedeli ise, üçer aylık dönemler hâlinde sözleşmede belirtilen tarihlerde üç eşit taksitle tahsili sağlanır.
b) Takip eden yıllar kira bedelleri ise bir önceki yıl kira bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE – bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında artırılması suretiyle hesap edilir ve üçer aylık dönemler hâlinde dört eşit taksitle sözleşmede belirtilen tarihlerde tahsili sağlanır.
c) Tarım veya organize hayvancılık yapılmak üzere kiralanacak taşınmazlarda ise takip eden yıl bedelleri (b) bendinde belirtilen şekilde hesap edilir ve bu bedellere yüzde elli indirim uygulanarak tahsili sağlanır.
ç) Ağaçlandırılmak üzere kiralanacak taşınmazlarda yıllık kira bedelleri ilk beş yıl için yüzde elli indirimli olarak tahsil edilir.
d) Köy sınırları içerisinde yer alan Hazine taşınmazlarının kiracılarından tahsil edilen kira gelirlerinin yüzde onu, 442 sayılı Köy Kanununda belirlenen görevlerde kullanılmak kaydıyla, ilgili köy tüzel kişiliğinin emanet hesabına aktarılacağı için, düzenlenen saymanlık işlem fişinin açıklama bölümünde bu köyün ismi de belirtilerek ilgili muhasebe birimine gönderilir.
e) Vadesinde ödenmeyen kira bedellerine, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.
f) Vadesinde ödenmeyen kira bedellerinin hükmen tahsili için ilgili muhakemat müdürlüğü/Hazine avukatlığına yazı yazılır. Tahsil edilen bedel MEOP’un ilgili bölümüne işlenir ve bu maddenin (d) bendi hükmüne göre işlem yapılır.
Madde 86-Sözleşmenin devri
(1) Bakanlığın yetki verdiği durumlarda kira sözleşmeleri defterdarlığın yazılı izni (onay) ile başkasına devredilebilir. Yetki dışında olan devir talepleri için durum Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
(2) Devir talepleri değerlendirilirken aşağıdaki hususlar araştırılır;
a) Devir alacakların ilk ihaledeki şartları taşıyıp taşımadığı,
b) MEOP kayıtlarından devir talebinde bulunduğu tarih itibarıyla sözleşmeden doğan herhangi bir borcunun bulunup bulunmadığı ve mahallinde yapılan tespitle, kiracının sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği,
c) Devir talebinde bulunan kiracının söz konusu taşınmazı sözleşmeye dayalı olarak kullanmaya başladığı tarihten itibaren, devrin talep edildiği tarih itibariyle üç yılın geçip geçmediği ve sözleşmenin bitimine altı ay kalıp kalmadığı,
ç) Talep öncesinde sözleşme devri yapılmış ise, ilk devir tarihinden itibaren üç yıllık sürenin geçip geçmediği.
(3) Araştırmalar sonucunda, sözleşmeyi devredecek kiracının borcunun bulunduğunun tespiti halinde, ilgiliye bir yazı ile borcun miktarı ve ödenmesi gerektiği bildirilir. Borcun ve gecikme zamlarının tahsilinden sonra MEOP’un ilgili modülüne kaydedilir.
(4) Devre esas kira bedeli bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtilen esaslara göre tespit edilir ve devir sözleşmesi sözleşmenin devredildiği tarihteki kira bedelinden az olmamak kaydıyla bu bedel üzerinden düzenlenir.
(5) Ticaret unvanı ve işletmenin nev’indeki (limited şirketin, anonim şirkete dönüşmesi gibi) değişiklikler nedeniyle yapılacak ya da kiracıdan yeni bir şirkete yapılacak devir talepleri değerlendirilirken;
a) Süre şartı aranmaz.
b) İlk kiracının (gerçek veya tüzel kişi) devir alan şirketteki pay oranının yüzde elliden fazla olup olmadığı araştırılır.
c) Devre esas kira bedeli, mevcut sözleşmede öngörülen kira bedeli olarak esas alınır.
ç) Kira süresince ilk kiracının (gerçek veya tüzel kişi) payının yüzde ellinin altına düşüp düşmediği hususları araştırılır.
(6) Sözleşme devirlerine ilişkin olarak valiliklere veya Bakanlığa gönderilecek yazılarda, kiracının sözleşmede öngörülen yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği ve devir talebinde bulunduğu tarih itibarıyla herhangi bir borcunun bulunup bulunmadığı hususlarına yer verilir, ayrıca aşağıdaki belgeler eklenir.
a) Kiracının devir talebini ve gerekçesini belirten dilekçesi,
b) Sözleşmeyi devralacak kişinin devralınacak kira sözleşmesinin şartlarını ve devre esas kira bedelini kabul ettiğine dair taahhütnamesi,
c) Sözleşmeyi devralanın gerçek kişi olması durumunda, ikametgah ilmühaberi ve nüfus cüzdanı örneği, tüzel kişi olması halinde ise ticaret sicil gazetesi, talepte bulunanın tüzel kişiliği temsile yetkili olduğuna dair belge ve imza sirküleri.
(7) Kira sözleşmelerinin devrinin uygun görüldüğü ilgilisine bu Yönergenin 26 ıncı maddesinde belirtildiği şekilde bildirilir ve kiracı tarafından onbeş gün içinde notere tescil ettirilecek yeni sözleşmenin idareye teslim edilmesi istenir.
(8) Devir sözleşmeleri, devredilen kira sözleşmesinin tabi olduğu şekil şartlarına uygun olarak düzenlenir ve bir örneği Bakanlığa gönderilir.
(9) Devralınan kira sözleşmesi, devredilen kira sözleşmesinin devamı niteliğinde olduğundan, kira süresi, kira artışlarının uygulanacağı tarih, yükümlülükler ve içerdiği özel şartlar açısından devredilen kira sözleşmesi hükümleri ile aynı olmasına dikkat edilir.
(10)İta amirinden izin alınmadan kira sözleşmesinin devredildiğinin belirlenmesi halinde, sözleşme feshedilir ve sözleşmeyi izinsiz olarak devreden kiracı hakkında bu Yönergenin 34 üncü maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
(11) Topraksız ve az topraklı çiftçilere kiraya verilen arazilere ilişkin sözleşmelerin devrinin talep edilmesi halinde talep İdarece bir yazı ile reddedilir.
Madde 87- Kira sözleşmesinin sona ermesi
(1) Kira sözleşmesi, sürenin bitimiyle sona erer. Bu durumda İdarece aşağıdaki işlemler yapılır:
a) Söz konusu taşınmaz kiracıdan yer teslim tutanağı düzenlenerek teslim alınır. Tutanakta, sözleşme ile teslim edilen ve kiracının kullanımına bırakılan ve teslim tutanağında belirtilen müştemilat ve muhdesat ile dikili şeylerin de tam ve sağlam olup olmadığı yazılır.
b) Kiracı tarafından şartnameye uygun olarak yapılan her türlü yatırım en son hali ile İdareye aynen teslim edilir ve bunlar yukarıda belirtilen tutanakta belirtilir.
c) Noksan olan, kırılan, kaybolan veya bozulan maddelerin;
1) Aynen temin edilerek İdareye teslim edilmesi,
2) Bunun mümkün olmaması durumunda, teslim edildiği tarihteki rayiç değer İdarece belirlenerek,
başkaca hükme gerek kalmaksızın bu bedelin tazmin edilmesi bir yazı ile kiracıdan istenir.
ç) (b) bendinde belirtilen hususun rızaen yerine getirilmemesi durumunda hükmen tahsili için muhakemat müdürlüğüne veya Hazine avukatlığına yazı ile bildirilir.
d) Kira süresinin sona ermesine rağmen taşınmaz İdareye teslim edilmezse, geçen her gün için sözleşmesinde belirtildiği şekilde hesaplanacak ceza kiracıdan alınır. Ayrıca tahliyenin idari yoldan yapılamaması halinde muhakemat müdürlüğüne veya Hazine avukatlığına gerekli tahliye işlemlerinin sağlanması için yazı yazılır.
Madde 88- Kira sözleşmesinin feshi
(1) Kira sözleşmelerinin feshi işlemleri, taşınmazın kiraya verilmesine onay veren makam tarafından yapılır.
(2) Aşağıdaki durumlar halinde, sözleşme İdarece feshedilir:
a) Taşınmaza Bakanlığımızca ya da kamu idarelerince ihtiyaç duyulması veya taşınmazın satışı,
b) Kiracının sözleşme hükümlerine aykırı davranması,
c) Taşınmazın sözleşmede öngörülen amaç dışında kullanılması veya kiracı tarafından talep edilmesi,
ç) Kira süresi sona ermeden faaliyetini durdurması,
d) Kiracının fesih talebinde bulunması,
e) Varsa işletme ruhsatının her ne sebeple olursa olsun iptal edilmesi,
f) Yapılan kontrollerde, kira dönemi boyunca 213 sayılı Kanunda öngörülen belge düzenine uyulmadığının üç kez tespit edilmesi,
g) Mahalli idareler, sosyal sigortalar, vergi daireleri, meslek odaları ve benzeri kuruluşlara ödenmesi gereken vergi, resim, harç, prim ve eğitime katkı payı ile benzeri yükümlülüklerin kiracı tarafından yerine getirilmemesi.
(3) Bu durumda, alınan teminatların Hazineye gelir kaydedilmesi için ilgili muhasebe birimine bir yazı yazılarak teminat makbuzunun örneği yazıya eklenir.
(4) Kira sözleşmesinin feshedilmesi hâlinde, kiracıdan cari yıl kira bedeli tutarında ayrıca tazminat alınır. Tazminat rızaen alınmadığı takdirde, muhakemat müdürlüğüne veya Hazine avukatlığına yazı yazılır. Ancak, taşınmaza Bakanlıkça ya da kamu idarelerince ihtiyaç duyulması veya taşınmazın satışı halinde sözleşme tazminat alınmaksızın tek taraflı olarak feshedilir.
(5) Fesih tarihi itibariyle varsa ödenmemiş kira bedelleri, sözleşmede belirtilen oranda gecikme zammı uygulanarak tahsil edilir.
(6) Fesih işlemine müteakip 89 uncu maddede belirtildiği şekilde işlemler yapılır.
İKİNCİ BÖLÜM- Özel Hükümlere Göre Kiralama İşlemleri
Madde 89- Hazineye ait tarım arazilerinin topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere kiraya verilmesi
(1) Topraksız ve yeterli toprağı olmayan çiftçilere özel hükümlerine göre taşınmaz kiralanması için yapılacak işlemlerde aşağıdaki hususlara dikkat edilir.
(a) Kira taleplerinin değerlendirilmesi
1) İdarece;
a) Arazi kiralamak isteyenlerin doldurdukları Yönerge eki “Tarım Arazisi Kiralama Talep Formu”ndaki (EK-27) imza veya mühürlerin form sahiplerine ait olup olmadığı, formlarda eksiklik bulunup bulunmadığı, gerçeğe aykırı beyan olup olmadığı,
b) Daha sonra, taşınmazın bulunduğu yer muhtarlığının ve tapu müdürlüğünün formun ilgili bölümlerinde onayının olup olmadığı,
c) Onaylı nüfus kayıt örneğinin teslim edilip edilmediği,
kontrol edilir ve varsa eksiklikleri tamamlanarak talep, MEOP’un ilgili modülüne kayıt edilir.
2) Kiralama talep edenlerde aşağıdaki şartların varlığı, yukarıdaki maddede bahsedilen belgelerden ve mahallinden araştırılır:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup olmadığı,
b) Medenî hakları kullanma ehliyetine sahip olup olmadığı,
c) Çiftçi olup olmadığı,
ç) Aile başkanı olup olmadığı,
d) En az üç yıldan beri sürekli olarak o köyde ya da beldede ikamet edip etmediği (Ancak, 5543 sayılı İskân Kanunu ile ek ve değişikliklerine göre tarımsal yerleşime tabi tutulanlarda üç yıllık oturma şartı aranmaz),
e) Topraksız veya yeterli toprağı olup olmadığı.
3) Yukarıda sayılan şartları taşıyan birden fazla kişi tarafından kiralama talebinde bulunulması halinde, aşağıdaki öncelik sırası göz önünde bulundurulur:
a) 5543 sayılı İskân Kanununa göre tarımsal yerleştirmeye tabi tutulup çeşitli sebeplerle topraklandırılamayanlar,
b) Kendisinin veya ailesi üyelerinin hiç toprağı olmayanlar,
c) Yeterli toprağı olmayanlar,
ç)Topraksız veya yeterli toprağı olmayıp en az üç yıldan beri kiracılık, ortakçılık veya tarım işçiliği yapanlar.
4) Kiraya vermede (3) numaralı alt bentte belirtilen gruplardan, aynı grup içinde olanlar arasında öncelik sırası aşağıdaki şekilde yapılır:
a) Evli ve çocuğu çok olanlar,
b) Evli olup çocuğu olmayanlar,
c) Evli olmayanlar.
(d) Kiraya verilecek arazi miktarı
1) Bir çiftçiye kiraya verilecek arazi miktarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
a) Kendisi ve aile üyelerinin sahibi bulunduğu arazi miktarı, tapu müdürlüğünden araştırılır,
b) Varsa başkalarından kiraladıkları veya ortakçılıkla işlettikleri arazilerin miktarı mahallinde yapılan araştırma ile belirlenir,
c) Yukarıdaki araştırmalar sonucu bulunan arazi miktarları toplanır,
ç) Hesaplanan toplam arazi, Yönerge eki “Bir Aileye Verilebilecek Sulu ve Kuru Tarım Arazisi” (EK-28) listesinde yer alan miktardan çıkarılır,
d) Kiraya verilecek arazinin tespit edilen bu miktardan fazla olmamasına dikkat edilir.
2) Kiralanması talep edilen taşınmazın tamamının kiraya verilmesi durumunda; “Bir Aileye Verilebilecek Sulu ve Kuru Tarım Arazisi” (EK-28) listesinde belirtilen miktarın aşılması, aşan kısımda kısmi kiralama yapılması durumunda da arta kalan Hazine arazisinin verimli kullanımının mümkün olmaması halinde taşınmazın tamamı kiraya verilir.
(e) Kuru arazinin Devletçe sulanabilir duruma getirilmesi
Arazi, kira süresi içinde Devletçe sulanır hale getirilirse aşağıdaki işlemler yapılır:
1) Hasat dönemi sonunda, arazinin kiralama işlemleri bu maddede belirtildiği şekilde yeniden yapılır. Ancak, eski hak sahipliği devam edenlere kiralamada öncelik tanınır.
2) Daha önce kira sözleşmesi yapılan hak sahipleriyle önceki kira sözleşmesinde kullanılan süre dikkate alınarak kalan süre için de yeni sözleşme yapılır.
3) Kiracının değişiklikten sonra, yeniden sözleşme yapmak istemeyip sözleşmenin feshini talep etmesi durumunda, fesih tarihine kadar Hazineye olan borçlarının tamamını ödeyip ödemediği araştırılarak sonucuna göre fesih talebi onaylanır.
(f) Kira bedelinin tespiti
1) Kiraya verilecek yerlerdeki sulu ve kuru arazinin bir dönümünün yıllık kira bedeli bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde hesap edilir.
(g) Kira süresi
1) Kira sözleşmeleri, beş yıla kadar düzenlenir.
a) Ancak, arazi üzerinde bağ ve bahçe gibi dikim işleri de yapılmak istenirse, bu süre on yıla kadar uzatılır.
b) Sözleşmenin başlama ve bitiş tarihleri, mümkün olduğu hallerde, ekim ve hasat dönemleri dikkate alınarak tespit edilir.
(ğ) İhale usulü
1) Tarım arazileri, yukarıdaki esaslar dahilinde hak sahipliği tespit edilenlere, bu Yönergenin 23 üncü maddesine göre pazarlık usulüyle kiraya verilir.
(h) Sözleşmenin düzenlenmesi ve devri
1) Kiraya verilecek araziye ilişkin olarak Yönerge eki “Kira Sözleşmesi”nin(EK-23)yıllık kira bedelinin ödeneceği döneme ilişkin maddesi, yılı içinde ekilen ürün ve mevsimin özellikleri dikkate alınarak değiştirilmek suretiyle düzenlenir.
2) Sözleşmenin ayrıca notere onaylattırılmasına gerek yoktur. Ancak, kiracının sözleşmeyi imzalaması sırasında, mahalle veya köyün muhtarının veya ihtiyar heyetinden birinin bulunması ve imzanın ilgiliye ait olduğuna dair imzalarının alınması gerekir.
3) Topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere kiraya verilen tarım arazisi sözleşmelerinin devir talepleri uygun görülmez ve durum ilgiliye yazı ile bildirilir.
(ı) Sözleşmeye konulacak özel hükümler
1) Sözleşmenin özel şartlar bölümüne, aşağıdaki şartlar ile duruma göre belirlenecek diğer şartlar ilave edilir:
a) Kiracı, ekim ile birlikte bağ ve bahçe gibi dikim işleri de yapabilir.
b) Aşağıdaki hususların tespiti halinde sözleşme Hazinece, hasat dönemi sonundan geçerli olmak üzere feshedilir ve durum kiracıya bildirilir.
(1) Kiracının, toprağının verimli şekilde işletilmesini tehlikeye sokması veya kiracının ihmali yüzünden topraktan faydalanma imkânının önemli ölçüde azalması,
(2) Kiracının, Devlet tarafından yapılacak tarımsal geliştirme çalışmalarını engellemesi veya yeni duruma uymaması,
(3) Kiraya verilen kuru tarım arazisinin, Devletçe sulanabilir duruma getirilmesi,
(4) Sözleşme süresi içinde kiracının ölümü üzerine, kendisi ile birlikte çalışan eşinin veya ergin çocuklarının, yazılı uyarıya rağmen altı ay içinde sözleşmenin devamını istememeleri,
(5) Kiracının gerçek dışı beyanda bulunduğunun tespiti.
2) Kiracı, hasat dönemi sonundan en az üç ay önce bir dilekçe ile bildirmek ve bu yıla ait kira bedeli ile varsa eski borçlarını ödeyerek hasat sonunda taşınmazı teslim edeceğini taahhüt etmek şartıyla sözleşmeyi feshedebilir.
(i) Arazi kiraya vermede eski kiracı veya kullanıcıların durumu
1) Topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere arazi kiraya verilirken, arazinin eski kiracısı veya kullanıcısı olması durumunda aşağıdaki şekilde işlem yapılır.
a) Kiralanması talep edilen taşınmazın varsa eski kiracı veya kullanıcısına bilgi verilerek kiralama talebinde bulunulması, aksi halde taşınmazın tahliye edileceği yazı ile bildirilir.
b) Eski kiracı veya kullanıcı tarafından kiralanmasının talep edilmesi durumunda, bu maddenin birinci fıkrasının “(a) Kira taleplerinin değerlendirilmesi” başlıklı bendinin (3) ve (4) numaralı alt bentlerindeki öncelik sırasına bakılmaksızın, yine aynı bendin (2) numaralı alt bendinde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılacak değerlendirme sonucunda hak sahipliği tespit edilirse eski kiracı veya kullanıcısı adına kiralama yapılır.
(j) Genel hükümlere göre kiraya verme
1) Kiralama talebinde bulunanların bu maddenin birinci fıkrasının “(a) Kira taleplerinin değerlendirilmesi” başlıklı bendinin (3) numaralı alt bendinde belirtilen kriterleri taşımaması veya tarım arazisinin kiraya verilebilecek miktarda olmaması halinde genel hükümlere göre kiralama işlemleri yürütülür.
Madde 90- Tahsisli taşınmazlardaki kiralama işlemleri
(1) Tahsisli taşınmazlar ile kamu hizmeti görülmek üzere genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerince kiralanmış olan taşınmazların ticari amaçla kullanılması mümkün olan yerler, tasarruf eden kuruluş amirinin görüşü alınmak suretiyle, ilde defterdarın, ilçede kaymakamın onayı ile İdarece bu kısmın “Genel Hükümlere Göre Kiralama İşlemleri” bölümünde belirtildiği şekilde kiraya verilir.
(2) Tahsisli taşınmazlar ile kamu hizmeti görülmek üzere genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerince kiralanan taşınmazlarda, münhasıran büfe, kantin, çay ocağı gibi ticari amaçla kullanılması mümkün olan yerlerin (kamu hizmetlerine ayrılmış taşınmazın tamamını kapsamamak şartıyla) tahminî kira bedeli aşağıda belirtildiği şekilde hesaplanır.
a) İlgili İdare yetkililerinden, kiralanacak yerlerin özellikleri, kaç kişiye hizmet verileceği, binanın içerisinde kaç tane büfe, kantin, çay ocağı gibi bedeli etkileyecek bilgiler yazı ile sorulur.
b) Ayrıca, mahalline gidilerek ilgili İdare yetkilisi ile beraber tespit yapılarak bedeli etkileyebilecek durumlar, Yönerge eki “Büfe, Kantin, Çay Ocağı Gibi Yerlere Ait Tespit ve Tahmin Edilen Kira Bedeli Hesap Tutanağı”nda (EK-25) gösterilir ve tutanak birlikte imzalanır.
c) Tespit ve hesaplamaların gösterildiği bu tutanak, bunun dayanaklarının da gösterildiği evraklar eklenerek asıl evrak dosyasına konulur.
ç) Bu yerlerin elektrik, su, doğalgaz, ısınma tesisatı, mümkünse binanın genel tesisatından ayrılması ilgili idareden istenir ve bu giderler kira bedeline dahil edilmez.
d) Tesisatın teknik bakımdan müstakil hâle getirilmesinin mümkün olmaması ve genel bütçe ödeneklerinden karşılanması hâlinde, tahmin edilen bedelin tespit ve takdirinde elektrik, su, doğalgaz ve ısınma giderleri de ayrıca belirlenerek kira bedeline dahil edilir.
e) Elektrik, su, doğalgaz, ısınma gibi giderlerin belirlenmesi için teknik eleman vasıtasıyla m3, kw/h ya da ton cinsinden yaklaşık tüketim miktarları tespit edilir. Elektrik, su, doğalgaz, ısınma gibi giderlerin birim bedellerinin öğrenilmesi için ilgili belediye başkanlığı, sular idaresi, elektrik idaresi ve doğalgaz idaresine yazı yazılır. Yazılacak yazıda, atık su bedeli ile her türlü verginin de ayrıca belirtilmesi ilgili idareden istenir. Yazışmalar sonucunda elde edilen birim bedelleri ile tüketim miktarlarının çarpımı sonucu bulunacak tutar, kira bedeline ilave edilir.
f) Yukarıda yapılan araştırmalar sonucunda bu Yönergenin eki “Tahmin Edilen Bedel Tespit Raporu” (EK-3) düzenlenir ve tahmin edilen kira bedeli belirlenir.
(3) Tasarruf eden kuruluşa bir yazı ile şartname ya da sözleşmeye eklenecek özel şartların bulunup bulunmadığı sorulur. Bildirilen özel şartlardan mevzuata uygun olanlar İdarece şartname ve sözleşmenin özel şartlar bölümüne ilave edilir.
(4) Tahsisli taşınmazlar ile kamu hizmeti görülmek üzere genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerince kiralanmış olan taşınmazları tasarruf eden kuruluşlarca belirlenen yerler, gizlilik ve güvenlik gibi faktörler de dikkate alınarak kuruluşça seçilip, İdareye bildirilen kişi/kişiler arasında yapılacak ihale sonucunda uygun bedeli teklif edene kiraya verilir.
(5) Eğer taşınmazı tasarruf eden kuruluşça kiracı olarak kişi/kişilerin isimleri bildirilmemiş ise bir yazı ile istenir. Tasarruf eden kuruluş tarafından yazılan yazıda, kişi/kişilerin ismi belirtilmeyerek kira ihalesinin İdare tarafından yapılması bildirilmiş ise ihale açık teklif usulü ile yapılır.
(6) Tahsisli veya kiralanmış yerlerin, yetkili İdarenin bilgisi dışında kullanılması veya kullandırılması halinde ecrimisil alınır.
Madde 91- Milli Eğitim Bakanlığına tahsisli ve bu Bakanlığa bağlı okul ve kurumlardaki kantin ve benzeri yerlerin kiraya verilmesi
(1) Milli Eğitim Bakanlığına tahsisli ve bu Bakanlığa bağlı okul ve kurumlardaki kantin ve benzeri yerlerin ticari, eğitsel, kültürel, sosyal ve sportif etkinliklerde kullanılmak üzere kiraya verilmesi işlemleri aşağıdaki şekilde yapılır.
a) Söz konusu alanların okul aile birliğince kiralanmasının talep edilmesi halinde, okulun bulunduğu yerdeki İdarece bu Yönergenin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde pazarlık usulüyle okul aile birliğine kiraya verilir.
b) Okul aile birlikleri ile sözleşmeler beş yıllık dönemler halinde düzenlenir.
c) Söz konusu alanların okul aile birliğine kiraya verilmesi işlemleri sonucunda bu Yönerge ekinde yer alan sözleşme (EK-29) düzenlenir ve dosyasında muhafaza edilir.
ç)Söz konusu yerlerin üçüncü kişilere kiralanması işlemleri ve tahmin edilen bedelin tespiti için oluşturulan komisyonda görevlendirilmek üzere İdarece bir personel belirlenir ve bir yazı ile bildirilir.
d) Okul aile birlikleri ile üçüncü kişiler arasında düzenlenecek kira sözleşmelerinin bir örneği, okulun bulunduğu yerdeki İdareye verilir.
e) Söz konusu yerlerin okul aile birliklerince işletilmesi halinde işletilen yerin gayri safi hasılatının yüzde biri, üçüncü kişilere kiraya verilmesi halinde, okul aile birliğince elde edilecek kira gelirinin yüzde üçü üçer aylık dönemler itibariyle, takip eden ayın yirmisine kadar, Hazineye arz bedeli olarak okul aile birliklerince İdareye ödenip ödenmediği kontrol edilir. Tahsil edilen bedeller MEOP’un ilgili modülüne işlenir. Ödenmemiş ise ilgili okul idaresine ödenmesi konusunda bir yazı yazılır.
f) Söz konusu yerlerin elektrik, doğalgaz, su ve ısıtma tesisatı, ayrılmasının teknik açıdan mümkün olduğu hallerde müstakil hale getirilmesi için okul idaresine bir yazı yazılır. Ayrılmasının mümkün olmaması halinde bu giderler karşılığı olarak İdarece Yönergenin 90 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendinde belirtildiği şekilde tespit edilir ve yazı ile okul idaresine bildirilir.
g) Ancak okulun elektrik, doğalgaz, su ve ısıtma giderlerinin genel bütçeden karşılanmaması durumunda İdarece bu bedeller talep edilmez.
ğ) Sözleşme harici kullanımların tespiti halinde bu yerler için İdarece ecrimisil alınır.
h) Süresinde ödenmeyen arz bedellerine, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi gereğince belirlenen gecikme zammı uygulanarak tahsil edilir.
ı) Sözleşmenin fesih işlemleri aşağıdaki şekilde yapılır.
1) Söz konusu yerleri işleten okul aile birliği veya üçüncü kişilerin 213 sayılı Kanunda sayılan fiillerden biriyle kaçakçılık suçunu işlediğinin kesinleştiği takdirde, kira sözleşmesi hüküm alınmaya gerek kalmaksızın İdarece feshedilir.
2) Okul aile birliğinin sözleşme hükümlerine aykırı hareket ettiğinin tespiti halinde, sözleşme feshedilir ve bu yerlerin kiralama işlemleri İdarece yapılır.
i) Söz konusu alanların okul aile birliklerince, işletilmesine veya işlettirilmesine yanaşılmaması halinde bu yerler, İdarece Yönergenin 90 ıncı maddesinde belirtildiği şekilde kiraya verilir.
Madde 92- Yüksek öğretim kurumlarına tahsisli taşınmazların kiraya verilmesi
(1) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu gereğince, mülkiyeti Hazineye ait veya Hazine ile paylı olup üniversitelere tahsisli bulunan taşınmazların ticari amaçla kullanılması mümkün olan bölümlerinin kiralama işlemleri aşağıdaki şekilde yapılır.
a) Protokole göre yapılacak kiralama işlemleri:
1) Üniversiteye tahsisli taşınmazların kafeterya, büfe, kantin, çay ocağı, berber, çiçekçi, lokanta, bayan kuaförü, taksi durağı, ayakkabı tamir yeri, market, ATM ve PTT şubesi vb. ticari amaçla kullanılması mümkün olan bölümlerinin eğitim, sağlık ve sosyal amaçlı kullanılmak üzere işletilmesi veya işlettirilmesine ilişkin işlemlerin ilgili üniversite tarafından yürütülmesi için üniversite rektörlüğünün talepte bulunması halinde Bakanlıkça belirlenen Yönerge eki (EK-30) protokol düzenlenir ve defterdar ile üniversite rektörü tarafından imzalanır.
2) Üniversite ile üçüncü kişiler arasında düzenlenen sözleşmenin bir örneği sözleşmenin düzenlenmesinden itibaren bir ay içerisinde üniversite tarafından defterdarlığa verilmesi sağlanır.
3) Bu protokol çerçevesinde kiraya verilen yerlerden elde edilen gelirler ilgili üniversite tarafından kendi bütçesine öz gelir olarak kaydedileceğinden İdarece herhangi bir işlem yapılmaz.
4) Protokolün taraflarca imzalandığı tarihte İdarece yapılan ve devam eden sözleşmeler kira süresi sonuna kadar devam eder ve kira sözleşmesi sona erdiği tarihten itibaren üniversiteye tutanakla teslim edilir.
b) (a) bendinde belirtilen protokolün düzenlenememesi halinde, üzerinde herhangi bir inşaat yapılmaması ve irtifak hakkına konu edilmemesi ve eğitim, sağlık ve sosyal amaçlı kullanılması şartlarıyla kiraya verilmesi işlemi İdarece, bu Yönergenin 90 ıncı maddesinde belirtildiği şekilde yapılır ve elde edilen gelirin tamamı ilgili yüksek öğretim kurumunun her çeşit mal ve hizmet alımlarında ve sermaye harcamalarında (yüksek öğretim kurumları adına tapuda kayıtlı taşınmazların satılması suretiyle elde edilen gelirlerin tamamı sadece sermaye harcamalarında) kullanılması şartıyla ilgili yüksek öğretim kurumu bütçesine yılı bütçe kanununda/ilgili kanunda belirtildiği şekilde kaydedilir:
c) Üniversitenin kendi çalışanları ile öğrencileri dışında üçüncü kişilere hizmet veren ünitelerin kiraya verilmesi işlemleri sosyal amaçlı kiralamalar kapsamında değerlendirilmeyip bu alanların kiraya verilmesinde elde edilen gelirler genel bütçeye kaydedilir.
ç) Bu esaslar çerçevesinde kiralama işlemleri yetki dahilinde taşınmaz ilde ise defterdarlıkça, şayet ilçede ise defterdarlıktan izin alınmaksızın malmüdürlüklerince yapılır. Yetki verilmediği durumlarda tahmini kira bedeline bakılmaksızın taşınmaz ilde ise defterdarlıkça, ilçede ise defterdarlıktan izin alınmak suretiyle malmüdürlüklerince yapılır.
Madde 93- Balıkçı barınaklarının kiraya verilmesi
(1) Balıkçı barınaklarının kiralanmasında aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
1- Balıkçı barınakların kiralanması
(1) 13/12/1996 tarihli ve 22846 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Balıkçı Barınakları Yönetmeliğine göre balıkçı barınakları devredilen yetki kapsamında İdarece, on yıl süre ile pazarlık usulüyle kiraya verilir. Kiraya verilmeden önce aşağıdaki şekilde işlem yapılır.
a) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından, kiraya verilmesine ilişkin görüşleri ile ilk yıl tahmini kira bedeli yazı ile istenir.
b) Balıkçı barınaklarının sınırları, yüzölçümü, üst yapı tesislerinin gösterildiği vaziyet planı ile kiraya verilmesine ilişkin görüşleri Haberleşme, Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından yazı ile istenir.
c) Balıkçı barınaklarının ilk yıl tahmini kira bedeli, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatınca tespit ve hesap edilerek İdareye bildirilen miktardan az olmamak üzere bu Yönergenin 7 nci maddesine göre oluşturulan komisyonca belirlenir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından komisyona, kararlara katılmaksızın iştirak etmek üzere bir temsilcinin de görevlendirilmesi sağlanır.
ç) Balıkçı barınaklarının kiraya verilmesi ihalelerinde tahmin edilen bedelin yüzde otuzu oranında geçici teminat belirlenir.
d) Bu Yönergenin 10 uncu maddesinde belirtildiği şekilde ihaleye çıkarma onayı alınarak, 82 nci maddesine göre şartname hazırlanır ve Yönerge eki “Balıkçı Barınağı Özel Şartları” (EK-31) özel hüküm olarak eklenir.
e) İhale, bu Yönergenin 14 üncü maddesinde belirtildiği şekilde otuz gün süre ile ilan edilir.
f) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından kiralamak için otuz günlük ilan süresi içinde müracaat eden su ürünleri kooperatif veya kooperatif birliklerine yönelik aşağıdaki bilgiler yazı ile istenir:
1) Kooperatif veya kooperatif birliklerinin balıkçı barınağının bulunduğu mülki idare sınırları içerisinde bulunup bulunmadığı,
2) Ortaklarının orada ikamet edip etmediği,
3) En az on iki aydan beri faaliyette bulunup bulunmadığı ve münhasıran su ürünleri ile iştigal edip etmediği,
4) Balıkçı barınağının bulunduğu mülki idari sınırlar içerisinde birden fazla su ürünleri kooperatifinin olup olmadığı.
g) Balıkçı barınağının bulunduğu mülki idari sınırlar içerisinde birden fazla su ürünleri kooperatifinin olması ve bu kooperatiflerin ayrı ayrı barınak kiralama taleplerinin bulunması halinde;
1) Gerekli şartları taşıyan kooperatiflerin aralarında anlaşarak müşterek ve müteselsil sorumlu olarak kiralama istekleri olduğu takdirde, barınak açık pazarlık usulüyle bu kooperatiflere kiraya verilir,
2) Kooperatiflerin arasında anlaşma olmaması halinde gerekli şartları taşıyan ve barınağın bulunduğu mülki idari sınırlar içerisinde balıkçı gemilerinin yarısından fazlasının üye olduğu kooperatife açık pazarlık usulüyle kiraya verilir,
3) Yukarıda belirtilen şartların sağlanamaması halinde ise kooperatifler arasında yapılacak ihaleyle kiraya verilir. Bu ihalede geçici teminat dışında tahmini bedelin yüzde otuzu oranında ek teminat alınır.
ğ) Su ürünleri kooperatif ve birlikleri ilan edilen süre içinde kiralama talebinde bulunmadığı veya gerekli şartları taşımadıkları takdirde barınak, Kanun gereğince defterdarlıklarca, balıkçı barınağı ilçede ise, defterdarlıktan izin alınmak suretiyle malmüdürlüklerince, talep bulunması halinde öncelikle yerel yönetimlere aksi takdirde diğer gerçek ve tüzel kişilere kiralanmak üzere ihale edilir.
h) Kiralaması gerçekleştirilen barınağa ait kira sözleşmesine, Yönerge eki “Balıkçı Barınağı Özel Şartları” (EK-31) ile barınağın sınırlarını, yüzölçümü ve yerleşim durumunu gösteren vaziyet planı eklenir.
ı) “Balıkçı Barınağı Özel Şartları”nın (EK-31) ikinci maddesi gereğince, işleticisinin her yıl gayri safi iradının yüzde onu nispetinde bir meblağın izleyen yılın mayıs ayının yirmisine kadar yatırılıp yatırılmadığı İdarece kontrol edilir. Gayri safi iradının hesaplanmasında, 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde yer alan 60.Brüt Satışlar kaleminden 61.Satış İndirimleri kaleminin çıkarılması sonucu bulunacak net satışlar esas alınır.
i) Kiralanan barınak ve üst yapıların üçüncü şahıslara devredildiği, kiraya verildiği veya bunların kiralanmasında ve işletilmesinde ortak alındığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Bakanlıktan izin alınmadan şartnamesinde belirtilen amaçlar dışında kullanıldığı, tadil veya tevsi inşaatı yapıldığı İdarece tespit edildiği takdirde, durum Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatına bildirilir ve verilen cevaba göre işlem yapılır.
j) Daha sonraki yıllara ait kira bedeli, Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (bir önceki yılın aynı ayına göre % değişim oranı) oranında artırılması suretiyle hesaplanır. Bu bedel kiracıya kira dönemi başlangıcından en az onbeş gün önce tebliğ edilir.
2- Kira süresinin sona ermesi
(1) Kira süresinin sona ermesiyle kiracının tüm hakları sona erer ve yeniden yapılacak kiralamada eski kiracıya herhangi bir öncelik ve tercih hakkı tanınmaz.
a) Kira süresinin sonunda veya kira sözleşmesinin süresinden önce feshi halinde, barınak ve üzerindeki tesisler İdare, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatı ve Haberleşme, Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından birer temsilcinin iştiraki ile oluşan bir komisyon tarafından bir tutanak ile teslim alınır. Kiracının barınakta yapmış olduğu her türlü ek tesis ve onarım giderlerinin ödenmesi için yaptığı talepler İdarece reddedilir.
b) İdarece, yeni kiralama işlemlerine, eski kiralama süresinin sona ermesinden altı ay önce başlanır ve kira süresinin bitimini müteakip istisnai durumlar hariç, iki ay içerisinde sonuçlandırılır.
c) Kiralamanın bitiminden yeni kiralamaya kadar geçen süre içerisinde barınağın işletme ve idaresi eski barınak işletmecisine bırakılır, ancak bu süre içerisinde mevcut ve geçerli olan barınma ücretleri uygulanır ve işletmeye ilişkin gelirlerden, giderler çıktıktan sonra eski barınak işletmecisinden kalan kısmın tahsili sağlanır.
3- Diğer işlemler
(1) Balıkçı barınağında vaziyet planına aykırı yapılaşmaya gidilmesi halinde, İdarece barınak işleticisi aleyhinde ecrimisil takibatı yapılır ve söz konusu yapı ve tesisler kaldırılması için işletmecisine yazı yazılır.
(2) Alt ve üst yapısı tamamen gerçekleşmemiş veya üst yapısı bulunmayan barınaklarda, kira sözleşmesinde belirtilmesi veya kira dönemi içinde barınak işletmecisinin değişiklik talebinde bulunması halinde, defterdarlıkça konu ilgili mevzuat çerçevesinde değerlendirilerek talep sahibine uygun görülüp görülmediği yazı ile bildirilir.
(3) Haberleşme, Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığınca yapılan tarama sonucu çıkarılan kum ticari amaçla kullanılamaz.
a) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından barınakta tarama sonucu çıkarılan malzemenin metreküp olarak toplam miktarı ve bir metreküp malzemenin ocak başı fiyatı yazıyla sorulur.
b) Ayrıca kumun ocak başı metreküp bedeli piyasadan, özel idareden ve ticaret odası gibi yerlerden sorularak araştırılır.
c) Araştırmalar sonucunda bulunan bir metreküp malzemenin ocak başı fiyatı ile toplam kum miktarı çarpılarak tahmini ihale bedeli belirlenir.
(4) Haberleşme, Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığınca tarama çalışmalarının yapılamaması halinde, yetki verilmemiş ise durum Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre, yetki verildiği durumlarda ise İdarece aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılır:
a) İdarece Haberleşme, Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığının taşra teşkilatına yazı yazılarak tarama çalışmasının usul ve esaslarının belirlenmesi istenir,
b) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının taşra teşkilatlarından yazı ile uygun görüşleri alınır,
c) Olumlu görüşler doğrultusunda yapılacak taramadan çıkan kum ve diğer malzemelerin bedeli aşağıdaki formül ile hesap edilir;
A=Barınakta tarama sonucu çıkarılacak malzemenin metreküp olarak toplam miktarı
B=Bir metreküp malzemenin ocak başı fiyatı
C=Bir metreküp malzemenin tarama yapılarak çıkarılmasının maliyeti (normal kar dahil)
Toplam malzemenin kira bedeli aşağıdaki şekilde formüle edilir.
Kira bedeli: A x (B- C)
ç) Tarama işleri bu Yönergenin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde pazarlık usulüyle barınak işletmecisine, mümkün olmaması halinde diğer gerçek ve tüzel kişilere açık veya kapalı teklif usulüyle ihalesi yapılır.
(5) Balıkçı barınağının taranması sonucu çıkarılacak malzemenin 3213 sayılı Kanun gereğince ruhsata tabi malzemelerden olması halinde ilgili kuruluştan ruhsat alınır, ancak malzeme bedeli Bakanlıkça tahsil edileceğinden ruhsatı veren kuruluşça Devlet hakkına ilave olarak tahsil edilerek Hazineye yatırılması gereken yüzde otuzu oranındaki paylar alınmaz.
4- Geçici devri yapılan balıkçı barınakları
(1) 27/1/1954 tarihli ve 6237 sayılı Limanlar İnşaatı Hakkında Kanun çerçevesinde yapımı gerçekleştirilen ve geçici olarak belediye, köy tüzel kişiliği, il özel idaresi ve benzeri kuruluşlara devredilen barınakların kiralanması için su ürünleri kooperatif veya birliklerinden talep gelmesi halinde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatınca, geçici devir işlemleri tamamlanıp barınağın teslim almasından sonra, İdarece kiraya verilmesinin istenilmesi halinde, kiralama işlemlerine başlanır ve bu maddenin birinci fıkrasında belirtildiği şekilde kiraya verilir.
(2) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatınca, su ürünleri kooperatif veya birliklerinden kiralama talebi gelmemesi nedeniyle barınağın İdarece kiralanmasının istenilmesi durumunda barınak, bu maddenin “1- Balıkçı barınakların kiralanması” bölümünün birinci fıkrasının (ğ) bendinde belirtildiği şekilde kiraya verilir.
5- Kesin devri yapılan balıkçı barınakları
(1) Bakanlar Kurulu Kararı ile kamu kurum ve kuruluşlarına, il özel idarelerine, belediyelere, köy tüzel kişiliklerine kesin olarak devredilen balıkçı barınakları, kiralamak için su ürünleri kooperatif veya birliklerinden talep gelmesi halinde, kesin devir işlemleri kaldırılmasına müteakip Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatınca teslim almasından sonra, İdarece kiraya verilmesinin istenilmesi halinde, kiralama işlemlerine başlanır ve bu maddenin “1- Balıkçı barınakların kiralanması” bölümünde belirtildiği şekilde kiraya verilir.
6- Balıkçı barınaklarının başka amaçla kullanımı
(1) Mendirekler, rıhtımlar, iskeleler, çekek yeri, ağ bakım yeri, idari bina, depo ve bunun gibi balıkçıların ihtiyacı dışındaki kısımların, kiralama talebi olması halinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından olumlu görüşü ve belirleyeceği esaslar bir yazı ile sorulur ve alınacak cevaba göre bu kısımda belirtildiği şekilde işlem yapılarak kiraya verilir.
7- Barınağın kira sözleşmesinin ve geçici veya kesin devir protokolünün iptali
(1) Kiralanan balıkçı barınaklarının kira şartnamesine, Haberleşme, Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığı tarafından belirlenen teknik işletme kriterlerine ve Balıkçı Barınakları Yönetmeliği hükümlerine aykırı olarak işletilmesinin ve idaresinin tespiti nedeniyle Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca kira sözleşmesinin feshinin talep edilmesi halinde tek taraflı olarak yetki dahilinde İdarece feshedilir, yetki verilmediği durumlarda ise talep Bakanlığa bildirilerek alınacak talimata göre işlem yapılır.
Madde 94- Geçici iş ve hizmetler için kullanılacak yerlerin kiraya verilmesi
(1) Hazine taşınmazları fuar, panayır, sergi, gezici tiyatro, sirk, lunapark, konser, şantiye yerleri gibi geçici iş ve hizmetlerde kullanılmak üzere Yönergenin bu kısmının “Genel Hükümlere Göre Kiralama İşlemleri” bölümünde belirtildiği şekilde ve bir yıldan az süreler için kiraya verilir.
Madde 95- Hazine arazilerinin ağaçlandırılmak üzere kiraya verilmesi
(1) Hazine taşınmazları ağaçlandırmak üzere kiraya verilmesi amacıyla gerçek veya tüzel kişilere aşağıda belirtildiği şekilde kiraya verilir:
a) Başvurunun kabulü
1) Kiralama dilekçelerinde; hangi türlerin yetiştirileceğinin belirtilip belirtilmediği, taşınmazın Hazinenin özel mülkiyetinde bulunması halinde ada ve parsel numarasının yazılıp yazılmadığı, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden ise sahaya ait kroki veya haritanın eklenip eklenmediği, İdarece kontrol edilir ve talep MEOP’un ilgili modülüne kaydedilir.
2) Elma, armut, şeftali, incir ve benzeri meyve ağacı türlerinin ağaçlandırma yapmak amacıyla kiralanma talepleri reddedilerek sonuç (durum) yazı ile talep sahibine bildirilir.
b) Ağaçlandırma izni verilecek taşınmazların belirlenmesi
1) Taşınmazlarının kiralanmasından önce gerektiği takdirde Yönergenin “Kiralanacak Taşınmazların Belirlenmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır. Ayrıca aşağıdaki araştırmalar da yapılır:
a) Ağaçlandırılacak taşınmazın sınıfı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından yazı ile sorulur. Arazi sınıfının, talep edilen ağaç türüne uygun olup olmadığına bakılır ve aşağıda belirtilen tür ve sınıflara uygun olmayan talepler yazı ile reddedilir,
1) (V) ve daha yukarı sınıftaki araziler üzerinde, uygulama projesinde belirlenecek idare sürelerine göre, asli ve odun dışı orman ürünü veren türler kullanılmak ve uygulama projesinde gösterilmek kaydıyla tam alanda kekik, biberiye, kapari, adaçayı gibi tıbbi ve aromatik bitkiler yetiştirilmek,
2) (I-IV) üncü sınıftaki araziler üzerinde, kavak, kızılağaç, okaliptüs ve benzeri hızlı gelişen orman ağacı türleri ile zeytin, ceviz, kestane, antepfıstığı, badem, iğde, menengiç, harnup gibi odun dışı orman ürünü veren türler yetiştirilmek.
b) İlgili belediyesinden taşınmazın belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde imar planı bulunup bulunmadığı ile onaylı imar planlarında “ağaçlandırılacak alan” dışında bir amaca ayrılmış yerlerden olup olmadığı yazı ile sorulur ve varsa planın bir örneği istenir,
c) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından veya ilgili diğer kuruluşlardan, belediye ve mücavir alan sınırları dışında olup, herhangi bir ölçekteki plânda ağaçlandırma dışında başka bir amaca ayrılmış yerlerden olup olmadığı yazı ile sorulur,
ç) Talep edilen taşınmazın plansız alanda kalması halinde, tek parçada veya birden fazla olmakla birlikte birbirine bitişik iki hektardan küçük olup olmadığı kontrol edilir,
d) Gerçek veya tüzel kişilere bir defada tek bir proje için, maden sahalarının ağaçlandırılması ile asli orman ürünü işleyerek faaliyetlerini sürdüren gerçek ve tüzel kişilerin ihtiyacı olan hammaddenin karşılanması amacıyla yapacakları özel ağaçlandırma, özel erozyon kontrolü, özel imar- ihya çalışmalarında saha büyüklüğü sınırlaması hariç üç yüz hektardan büyük arazi olup olmadığı araştırılır,
e) Talep edilen taşınmazın mera, yaylak ve kışlaklar üzerinde bulunup bulunmadığı ilgili tapu müdürlüğü ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından araştırılır,
f) Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğünden taşınmazın deniz, akarsular, tabii ve suni göllerin kıyı kenar çizgisi içerisinde kalan alanları ile baraj ve gölet alanlarında kalıp kalmadığı, kalıyor ise ağaçlandırılması için kiraya verilmesinin uygun olup olmadığı yazı ile sorulur,
g) Tapu kayıtlarından, paydaş/paydaşlar dışındaki gerçek ve tüzel kişilerin talebine konu paylı mülkiyete tabi arazilerden olup olmadığı araştırılır,
ğ) Bakanlık veya diğer genel bütçeli kuruluşların gelecekteki ihtiyaçları için gerekli olup olmadığı MEOP kayıtlarından araştırılır,
h) Teferruğ yolu ile edinilip, edinme tarihinden itibaren bir yıl geçmemiş taşınmazlardan olup olmadığı MEOP kayıtlarından araştırılır,
ı) Kamulaştırma yolu ile edinilip amacında kullanılmadığı için boş kalan ve 2942 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinde yazılı süresi dolmamış olan taşınmazlardan olup olmadığı MEOP kayıtlarından araştırılır,
i) Üzerinde irtifak hakkı tesis edilmiş ve hak süresi dolmamış olan taşınmazlardan olup olmadığı MEOP kayıtlarından araştırılır,
j) Özel kanunlar gereği olarak, özel amaçlarla tahsisi, kamu kurum ve kuruluşlarına devri veya kullanımlarına verilmesi gereken taşınmazlardan olup olmadığı MEOP kayıtlarından araştırılır.
2) Yukarıdaki işlemler sonucunda kiralanmasının mümkün olmadığı tespit edilen taşınmazlara ilişkin ağaçlandırma talepleri Bakanlığa iletilmeden reddedilir ve gerekçesi de belirtilerek talep sahiplerine bilgi verilir.
c) Bakanlığa iletilmesi gereken talepler
1) Yukarıdaki değerlendirmeler sonucunda kabul edilen talebe konu taşınmaz için bilgi formu (EK-26) ile birlikte aşağıdaki bilgi ve belgeler de Bakanlığa yazılacak yazı ekinde gönderilir:
a) Taşınmazın hangi il, ilçe, belde, belediye ve mücavir alan sınırları ya da köy mülki sınırları içerisinde kaldığı,
b) Taşınmazın köy mülki sınırları içerisinde kalması halinde talep sahiplerinin, ikametgah belgeleri ve nüfus kayıt örnekleri,
c) Nazım veya uygulama imar planı sınırları dışında ise; varsa üst ölçekli planlar,
ç) Üzerinde Hazineye ait değerlendirilebilir nitelikte muhdesat (ağaç vs.) bulunması halinde, muhdesata ilişkin bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde kıymet takdiri yapılarak kıymet takdir kararının bir örneği.
ç) Ağaçlandırma taleplerinin değerlendirilmesi
Ağaçlandırma talepleri Bakanlıkça değerlendirilerek, alınacak talimata göre işlem yapılır.
d) Ön izin
1) Bakanlıkça yapılacak değerlendirme sonucunda üç ay süreli ön izin verilmesi uygun görülmesi halinde;
a) Ön iznin uygun görüldüğü,
b) Ön iznin, yazının tebligat tarihinden itibaren başladığı ve üç ay süreli olduğu,
c) Ön izin süresi içerisinde talepler için hazırlanan uygulama projesinin, İdareye teslim edilmesi gerektiği,
ç) Haklı sebeplerle ön izin süresi içinde projenin teslim edilememesi ve bu hususun belgelenmesi halinde ön izin süresi bitmeden ek süre talebinde bulunulması gerektiği, aksi takdirde ön iznin iptal edileceği,
yazı ile talep sahibine bildirilir.
2) Uygulama projesinin, haklı sebeplerle ön izin süresi içinde teslim edilememesi ve bu hususun belgelenmesi halinde bir kereye mahsus olmak üzere defterdarlıkça bir aylık ek süre verilir. Ek sürenin verildiğine dair yazıda;
a) Ek sürenin ön iznin bittiği tarih itibariyle başladığı ve bir ay süreli olduğu,
b) Bu süre içerisinde projenin teslim edilmemesi halinde herhangi bir bildirime gerek olmaksızın ön iznin iptal edileceği,
talep sahibine bildirilir.
e) Projelendirme ve kiraya verme
1) Talep sahibince ormancılık bürolarına hazırlattırılan ve Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili taşra teşkilatınca onaylanan proje, İdareye teslim edildiği takdirde bir yazı ile Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça kiraya verilmesinin uygun görülmesi halinde;
a) İdarece, bu Yönergenin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde ihalesi yapılır,
b) Yönerge eki “Kira Sözleşmesi” (EK-23) düzenlenir ve özel şartlar sözleşmeye eklenir,
c) Kira süresi içinde yapılacak kontrollerde, arazinin projesine uygun şekilde ağaçlandırıldığı saptandığı takdirde, izin süresi projesinde belirlenen süreyle sınırlı olmak kaydıyla devredilen yetki kapsamında defterdarlıkça, kiracısına pazarlık usulü ile on yıllık süreler halinde kiraya verilir ve durum Bakanlığa bildirilir.
f) Ağaçlandırılacak alanın teslimi
1) Ağaçlandırılmak üzere kiraya verilen alanlar, İdarece saha teslim tutanağı düzenlenmek suretiyle kiracısına teslim edilir.
2) Saha teslim tutanağı üç nüsha olarak düzenlenir. Tutanağın bir nüshası Orman Genel Müdürlüğüne, bir nüshası da Bakanlığa gönderilir. Diğer nüsha ise dosyasında muhafaza edilir.
g) Ağaçlandırma amacıyla yapılacak kiralamalarda kira bedeli
1) Orman Genel Müdürlüğünce her yıl yeniden belirlenen ve Bakanlıkça defterdarlıklara duyurulan yıllık kira bedelleri, ilk beş yıl yüzde elli indirimli ve peşin olarak tahsil edilir.
2) Kiraya verilen alan üzerinde değerlendirilebilir nitelikte muhdesat (ağaç vs.) bulunması halinde, bu maddenin 3 üncü fıkrasının (d) bendinde belirlenen bedel ilk yıl kira bedeli ile birlikte tahsil edilmesi için muhasebe işlem fişi düzenlenir ve tahsilinden sonra MEOP kayıtlarına işlenir.
ğ) Ara tarım
1) Ara tarım yapılmasının talep edilmesi halinde, talep Bakanlığa yazı ile iletilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
2) Ara tarım yapılmasının Bakanlıkça uygun görülmesi halinde, bu alanın kullanım bedeli, ağaçlandırma amacıyla belirlenen kira bedelinden ayrı olarak İdarece bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde rayiç kira bedelleri dikkate alınarak takdir edilir ve peşin veya dört eşit taksitle tahsil edilir. Bu husus düzenlenecek sözleşmelere özel şart olarak konulur.
3) Ağaçlandırma bedelinin hesabında ara tarım yapılacak alan dikkate alınmaz.
4) Ara tarım yapılacak alan için takdir edilecek kira bedelleri her yıl Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (bir önceki yılın aynı ayına göre % değişim) oranında artırılarak tahsil edilir.
5) Bakanlığın izni dışında ara tarım yapıldığının tespiti halinde, İdarece belirlenen kullanım bedeli kiracıdan tahsil edilir ve (j) bendinde belirtildiği şekilde sözleşmenin feshi yoluna gidilir.
h) Yapılaşma
Ağaçlandırmak üzere kiraya verilen Hazine taşınmazları üzerinde yapılaşma talep edilmesi halinde, talep Bakanlığa yazı ile iletilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
ı) İzleme ve denetim
1) Bu madde kapsamında kiraya verilen taşınmazlar Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili taşra teşkilatı mühendislerince yılda en az bir defa kontrol edilerek, Orman Genel Müdürlüğünce düzenlenen uygulama izleme cetvelinin bir örneğinin her yıl İdareye verilmesi takip edilir ve verilmediği takdirde yazı ile istenir.
2) Gerektiği takdirde İdarece de mahallinde tespit yapılır ve düzenlenen tespit tutanağı ile izleme cetvelinin birer örneği Bakanlığa gönderilir.
i) Özel orman fidanlığı tesisinde uyulacak esaslar
Hazine taşınmazları üzerinde özel orman fidanlığının kurulmasının talep edilmesi halinde talep bir yazı ile Bakanlığa gönderilir ve Bakanlıktan alınacak talimata göre işlem sonuçlandırılır.
j) Sözleşmenin feshi
1) Ağaçlandırılmak üzere kiraya verilen taşınmazlarda aşağıdaki durumların tespit edilmesi halinde sözleşmenin feshi için Bakanlığa durum bir yazı ile bildirilerek, alınacak talimata göre işlem yapılır:
a) Taşınmazın kiracıya tesliminden itibaren projesinde öngörülen süre içinde dikim yapılmaması veya tamamlanmaması,
b) Taşınmazın sözleşme hükümlerine aykırı olarak kullanılması,
c) Kira bedellerinin süresinde ödenmemesi,
ç) Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili taşra teşkilatı ile İdare tarafından yazılı olarak yapılacak uyarıya rağmen belirlenen aykırılık veya eksikliklerin süresi içinde giderilmemesi,
d) Sözleşme hükümlerine uyulmaması.
2) Herhangi bir nedenle kiracının sözleşme feshine neden olması halinde; İdarece bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde arazinin rayiç kira bedelleri belirlenir ve ağaçlandırma amacıyla ödenen kira bedelleri, bu bedelden mahsup edilir. Kiracıya yazılan yazıda; kalan bedel ile yılı rayiç kira bedeli tutarında ayrıca tazminat alınacağı belirtilerek, tebligat tarihinden itibaren bir ay içerisinde ödenmesi gerektiği aksi takdirde hükmen tahsil edileceği bildirilir.
3) Sözleşmenin feshi halinde arazi mevcut halini belirten bir tutanak ile İdarece teslim alınır.
4) Bu bendin (2) numaralı alt bendinde belirtilen hususun rızaen yerine getirilmemesi durumunda hükmen tahsili için muhakemat müdürlüğüne veya Hazine avukatlığına yazı ile bildirilir.
k) Sözleşmenin devri
Ağaçlandırılmak üzere kiralanan Hazine taşınmazlarının devrinin talep edilmesi halinde Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili taşra teşkilatının görüşü alınarak, talep Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.
Madde 96- Hazinenin paylı veya elbirliği halinde sahip bulunduğu taşınmazların kiraya verilmesi
(1) Hazinenin elbirliği veya paylı mülkiyetinde bulunan taşınmazların kiraya verilmesine yönelik olarak aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
a) Hazinenin elbirliği veya paylı mülkiyetinde bulunan taşınmazların kiraya verilmesine esas kıymet takdiri Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmında belirtildiği şekilde yapılır,
b) İdarece, paydaş veya paydaşlara kiraya verilmesi konusunda yazılı tebligat yapılır ve yazıda aşağıdaki hususlar belirtilir;
1) Hazine ile paydaş olduğu taşınmazın yıllık kira bedeli belirtilmek suretiyle kendisinin kiralamak isteyip istemediği,
2) Diğer paydaşlara veya üçüncü kişilere kiraya verilmesine muvafakat edip etmeyeceği,
3) Muvafakat edilmemesi halinde kendisinin veya üçüncü kişilerin işgal veya tasarrufu olmasa dahi bu taşınmazdaki Hazine payının kiralanamamasından ötürü Hazinenin yoksun kaldığı gelirin kendisinden talep edileceği,
4) İdareye onbeş gün içerisinde yazılı cevap verilmemesinin bu duruma muvafakat edildiği anlamını taşıyacağı.
c) Taşınmaz, biri Hazine olmak üzere iki kişiye ait ise idarenin kiralama önerisini kabul etmesi halinde paydaşına bu Yönergenin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde pazarlıkla kiraya verilir. Eğer, paydaşın ikiden fazla olmasına rağmen bir paydaşa kiralama için yazılı muvafakat verilirse yine aynı şekilde işlem yapılır,
ç) Hazinenin paylı mülkiyetinde bulunan ve ikiden fazla paydaşı olan taşınmazlar, öteki paydaşların pay oranı ve paydaş sayısı olarak yarıdan fazlasının paydaşı dışındaki kişilere kiraya verilmesi hususunda yazılı muvafakatinin alınabilmesi halinde ise, Yönergenin bu kısmının “Genel Hükümlere Göre Kiralama İşlemleri” bölümünde belirtildiği şekilde kiraya verilir.
d) Hazinenin elbirliği mülkiyetinde bulunan taşınmazlarda ise ancak tüm maliklerin yazılı muvafakati alınması durumunda kiralama işlemi yapılır.
e) Paydaş veya paydaşlardan yukarıda açıklanan biçimde ve tebligatta belirtilen süre içerisinde muvafakat sağlanamadığı takdirde, muvafakat etmeyen paydaş veya paydaşlardan Hazinenin bu taşınmazdaki payının kiralanamamasından ötürü yoksun kaldığı gelire tekabül edecek bir tazminat tutarı ecrimisil olarak tespit, takdir ve tahsil edilir.
Madde 97- Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsisli olup döner sermaye hizmetlerinde kullanılan taşınmazların kiraya verilmesi
(1) Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsisli olup döner sermaye hizmetlerinde kullanılan taşınmazların, Bakanlık ile adı geçen Bakanlık arasında düzenlenen Yönerge eki protokol (EK-32) çerçevesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı (Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü) tarafından kiraya verilir ve kira geliri bu müdürlük tarafından tahsil edilir. Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsisli yerlere kiralama talebi gelmesi halinde;
a) Protokol kapsamında bulunup bulunmadığı kontrol edilir.
b) Protokol kapsamında olması halinde talep, il kültür ve turizm müdürlüğüne yazı ile gönderilir.
c) Ayrıca, durum talep sahibine de bildirilir.
ç) Protokol kapsamında olmaması halinde; Yönergenin 90 ıncı maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
Madde 98- Kıyı Kanunu kapsamına giren yerlerin kiraya verilmesi
(1) 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamına giren yerlerin kiraya verilmesi işlemleri aşağıdaki şekilde yürütülür:
a) Kıyı, sahil şeritleri ve dolgu alanlarının kiraya verilmesi
1) 3/8/1990 tarihli ve 20594 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile onaylı imar planı hükümlerine uygun olarak düzenleme yapılması amacıyla, bu alanların sınırı içinde bulunduğu belediyelere veya mahalli idare birlikleri tarafından protokol talep edilmesi halinde, talep Bakanlığa yazı ile iletilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır. Bakanlığa gönderilecek yazıda Yönergenin 81 inci maddesinde belirtilen bilgi ve belgelere ilave olarak aşağıdaki belgelerin birer örneği de gönderilir:
a) Talep konusu taşınmaz kıyıda kalıyor ise ilgili belediye ya da mahalli idare birliği tarafından taşınmazın üzerine yapılacak uygulamaları gösteren avan proje ile bu avan projenin, Kıyı Kanunu ile Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığı hakkındaki Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatının görüşü,
b) Taşınmazın sahil şeridi veya dolgu alanlarında kalması halinde ise ilgili belediye ya da mahalli idare birliği tarafından yapılan onaylı imar planına uygun proje ile bu projenin, Kıyı Kanunu ile Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ve İmar Kanunu hükümlerine uygun olup olmadığı hakkındaki Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatının görüşü,
c) Kiralama hakkındaki valilik (defterdarlık) ve kaymakamlık (malmüdürlüğü) görüşü,
ç) Kiralama kapsamında yapılması ve düzenlenmesi planlanan ticari faaliyete konu edilecek (büfe, wc, vs.) alanlar için bu Yönergenin “Değerleme İşlemleri” kısmına göre belirlenen bedel tespit raporları.
b) Karadeniz’e kıyısı olan illerde kıyı, sahil şeritleri ve dolgu alanlarının kiraya verilmesi
(1) Karadeniz’e kıyısı olan illerde Yönetmeliğin 81 inci maddesine göre, kıyı ve sahil şeritleri ile dolgu alanlarında 3621 sayılı Kanun ve Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine uygun olarak yapılacak yapı ve tesisler ile düzenlemelerin yapılması konusunda ilgili belediyelere veya mahalli idare birliklerine verilecek izinlere ilişkin işlemler, bu Yönerge eki protokol (EK-33) çerçevesinde Valiliklerce (Defterdarlık) sonuçlandırılır. Karadeniz’e kıyısı olan illerde kıyı ve sahil şeritleri ile dolgu alanlarına kiralama talebi gelmesi halinde;
a) Protokol kapsamında bulunup bulunmadığı kontrol edilir,
b) Protokol kapsamında olması halinde talep, Valiliklerce (Defterdarlık) sonuçlandırılır,
c) Protokol kapsamında olmaması halinde ise talebin reddedildiği talep sahibine bir yazı ile bildirilir.
c) Ahşap iskele yerlerinin kiraya verilmesi
1) Ahşap iskelelerin kiralanması talebi gelmesi halinde, aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
a) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatına talep yazı ile bildirilir, varsa protokol, izinler ve görüşleri istenir.
b) Gelen görüşe istinaden bu yerler bu kısmın “Genel Hükümlerine Göre Kiralama İşlemleri” bölümünde açıklandığı şekilde ve Yönergenin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde pazarlık usulü ile en fazla beş yıl süreli olarak defterdarlıkça kiraya verilir.
Madde 99- Özel çevre koruma bölgelerinde kalan alanlarda yapılacak işlemler
(1) Kiralama talebi gelmesi halinde Yönergenin 79 uncu maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde belirtildiği şekilde araştırma yapılır. Talep konusu taşınmazın özel çevre koruma bölgesi içerisinde kalması halinde aşağıdaki şekilde işlem yapılır:
a) Taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olması durumunda, İdarece herhangi bir işlem yapılmadan talep Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatına yazı ile gönderilir. Ancak, özel çevre ilan edilmeden önce İdare tarafından kiraya verilen taşınmazların sözleşme sürelerinin sonuna kadar kira bedelleri tahsil edilmeye devam edilir.
b) Taşınmazın Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlardan olması durumunda kiraya verilmesine ilişkin işlemler;
1) Uygulama imar planları olmayan alanlardaki taşınmazlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından görüşleri alınmak suretiyle,
2) Uygulama imar planları onaylanmış alandaki taşınmazlar ise plan kararlarına uyulması şartıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatı görüşü alınmadan,
yetkisi çerçevesinde defterdarlıkça, bu kısmın “Genel Hükümlere Göre Kiralama İşlemleri” bölümünde belirtildiği şekilde kiraya verilir.
c) Çevre ve Şehircilik Bakanlığına (mülga Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığına) tahsisli iken tahsisleri kaldırılan veya özel çevre koruma bölgesinden çıkarılması nedeniyle tahsisleri sona eren taşınmazların;
1) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili taşra teşkilatından taşınmazın kiraya verilip verilmediği sorulur, verilmiş ise kira sözleşmeleri istenir,
2) Kiracıya, Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yapılan tahsisin kalktığı, kira sözleşmesinin süre sonuna kadar devam edeceği, ancak kira bedellerinin tahsisin kalktığı tarihten itibaren Hazineye yatırılması gerektiği yazı ile bildirilir,
3) İdarece, tahsisin sona erdiği tarihten itibaren sözleşmede belirtilen kira bedellerinin tahsili sağlanır,
4) Sözleşmenin sona erdiği tarihten itibaren taşınmaz, bu kısmın “Genel Hükümlere Göre Kiralama İşlemleri” bölümünde belirtildiği şekilde kiraya verilir.
Madde 100- Sağlık Bakanlığına tahsisli olan yerlerde bulunan hastane ve birinci basamak sağlık kurum ve kuruluşlarındaki (idari hizmet binaları hariç) ticari kısımların kiralama işlemleri
(1) Mülkiyeti Hazineye ait /Hazine ile paylı/ üst yapı Hazineye ait ya da zemini Hazineye ait olup, Sağlık Bakanlığına tahsisli olan yerler ile Sağlık Bakanlığınca kiralanmış ve kira bedelleri merkezi yönetim bütçesinden karşılanan hastane ve birinci basamak sağlık kurumlarındaki ticari amaçla kullanılması mümkün olan bölümlerin (söz konusu taşınmazların Aile Hekimlerine kiralanması dahil olmak üzere) işletilmesi veya işlettirilmesi Bakanlık ile Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan Yönerge eki protokol (EK-34) hükümlerine göre işlem yapılır. Sağlık Bakanlığına tahsisli yerlere kiralama talebi gelmesi halinde;
a) Protokol kapsamında bulunup bulunmadığı kontrol edilir,
b) Protokol kapsamında olması halinde talep, Sağlık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatına yazı ile gönderilir,
c) Ayrıca, durum talep sahibine de bildirilir,
ç) Protokol kapsamında olmaması halinde; Yönergenin 90 ıncı maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
(2) Protokol kapsamındaki hastane ve birinci basamak sağlık kuruluşlarındaki ünitelerden, herhangi birisinin faaliyetine tamamen son verilmesi veya bu alanda gelir getirici herhangi bir faaliyetin kalmaması halinde bu kurum için belirlenen bedel protokol bedelinden indirileceğinden yada ilk yıl protokol bedelinin belirlenmesinde, il geneli için belirlenen listelerde yer alan üniteler haricinde bulunmakla birlikte listeye ve bedele dahil edilmesi gereken ünitelerin bulunduğunun belirlenmesi halinde protokol bedelinin güncellenmesi gerektiğinden konu hakkında Bakanlığa bir yazı ile bilgi verilir.
Madde 101- Diyanet İşleri Başkanlığına tahsisli cami ve müştemilatlarında kiralama işlemi
(1) Hazineye ait taşınmazlar üzerinde bulunan ve Diyanet İşleri Başkanlığına tahsis edilen cami, mescit ve bunların müştemilatının ticari faaliyetlerde (dükkan, büro vb.) kullandırılması amacıyla işletilmesi veya işlettirilmesi Bakanlık ile Diyanet İşleri Başkanlığı arasında imzalanan Yönerge eki (EK-35) protokol hükümlerine göre işlem yapılır.
(2) Diyanet İşleri Başkanlığına tahsis edilen cami, mescit ve bunların müştemilatı hakkında kiralama talebi gelmesi halinde talep konusu taşınmazın;
a) Protokol kapsamında bulunup bulunmadığı kontrol edilir,
b) Protokol kapsamında olması halinde talep, ilgili müftülüğe yazı ile iletilir ve talep sahibine de bilgi verilir,
c)Protokol kapsamında olmaması halinde; Yönergenin 90 ıncı maddesinde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
(3) Cami, mescit ve müştemilatının kiralanmasında gerek tahmini bedelin tespiti gerekse ihale komisyonunda maliye temsilcisi olarak bir eleman görevlendirilir.
(4) Baz istasyonu kiralamalarında nihai kiracıdan elde edilen gayri safi gelirin Diyanet İşleri Başkanlığınca yüzde üçü, diğer ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere (dükkan, büro, market vb.) gibi yapılan kiralama işleminde anılan Başkanlıkça elde edilen gayri safi gelirin yüzde otuzu Hazineye arz bedeli olarak ödenip ödenmediği İdarece takip edilir ve tahsil edilenler MEOP’un ilgili modülüne kaydedilir.
Bir Cevap Yazın