T.C. ÇEVRE, ŞEHÎRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI Millî Emlak Genel Müdürlüğü
Sayı: 22381626-401 (3313.01) * 10431742
Konu: Ek-16 Taşınmazları Satış İşlemleri
81 İL VALİLİĞİNE (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü)
İlgi: a) 04.04.2022 tarihli ve 2656422 sayılı yazımız.
b) 04.07 2022 tarihli ve 3432458 sayılı yazımız.
c) 05.2024 tarihli ve 7626739 sayılı yazımız.
ç) 02.08.2024 tarihli ve 10117561 sayılı yazımız.
Bilindiği üzere, 6831 sayılı Orman Kanunu Ek Madde 16′ da; “Orman ve Su İşleri Bakanlığınca, bilim ve fen bakımından orman olarak muhafazasında hiçbir yarar görülmeyen ve tarım alanına dönüştürülmesi de mümkün olmayan yerler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte üzerinde yerleşim yeri bulunan ya da yerleşim yeri oluşturulması uygun olan taşlık, kayalık, verimsiz ve fiilen orman vasfı taşımayan alanlardan, sınırları Cumhurbaşkanınca belirlenen alanlar, Cumhurbaşkanınca belirlenecek usul ve esaslara göre Orman Genel Müdürlüğünce orman sınırları dışına çıkartılarak tapuda Hazine adına tescil edilir. Orman sınırları dışına çıkartılan alanın iki katından az olmamak üzere Devletin hüküm ve tasarrufu altında veya Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlar Orman Genel Müdürlüğüne orman tesis etmek üzere tahsis edilir…” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, 6831 Sayılı Orman Kanununun Ek 16 net Maddesi Kapsamında Orman Sınırları Dışına Çıkarma İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin; ‘Orman sınırları dışına çıkarılabilecek yerler’ başlıklı 5. Maddesinde;
“(1) Sınırları Cumhurbaşkanınca belirlenecek aşağıdaki yerler, bu Yönetmelik kapsamında orman sınırları dışına çıkarılabilir:
a) Tarım ve Orman Bakanlığınca, bilim ve fen bakımından orman olarak muhafazasında hiçbir yarar görülmeyen ve tarım alanına dönüştürülmesi de mümkün olmayan yerler.
b) 7139 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 28/4/2018 tarihi itibari ile üzerinde yerleşim yeri bulunan yerler.
c) Yerleşim yeri oluşturulması uygun olan taşlık, kayalık, verimsiz ve fiilen orman vasfı taşımayan yerler.”
Talep ve işlemlere Başlanması’ başlıklı 8 inci maddesinde; “Bu Yönetmeliğe göre yapılacak orman sınırları dışına çıkarma işlemlerine; ilgili valiliğin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Milli Emlak Dairesi Başkanlığı ve Milli Emlak Müdürlüğünün söz konusu sahanın bağlı bulunduğu Bölge Müdürlüğünden talepte bulunması üzerine başlanır. Her mahalle veya köy için talebin ayrı ayrı yapılması gerekir.”
Hükümleri yer almakta olup, Ek 16 Alanlarına ilişkin taleplerde uygulama usul ve esasları ilgi yazılarımızda belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 6292 sayılı Kanuna 7394 sayılı Kanunla eklenen Ek Madde 1′ de; “(1) 6831 sayılı Kanunun ek 16 net maddesi hükümlerine göre üzerinde yerleşim veri bulunduğu gerekçesiyle orman sınırları dışına çıkartılarak tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazların 3402 sayılı Kanunun ek 4 üncü maddesi hükümlerine göre kadastrosu yapılır. Kadastro tutanağının beyanlar hanesindeki bilgiler tapu kütüğünün beyanlar hanesine de aynen aktarılarak hak sahipliği belirlenir. Bu taşınmazlar, bu Kanalını, 2/B alanlarında kalan taşınmazların satışına ilişkin hükümleri kıyasen uygulanmak suretiyle hak sahiplerine doğrudan satılır.” hükmü ihdas edilmiştir.
Buna göre, 6292 sayılı Kanun Ek Madde 1 kapsamındaki Ek 16 taşınmazlarının satışına ilişkin, uygulama usul ve esasları şu şekildedir;
1) 6831 sayılı Kanunun Ek 16 ncı maddesi hükümlerine göre, 28/04/2018 tarihi itibarıyla üzerinde yerleşim yeri bulunduğu gerekçesiyle orman sınırları dışına çıkarılan veya çıkarılacak yerlerde 3402 sayılı Kadastro Kanununun Ek 4 üncü maddesine göre yapılan kadastro sonucunda belirlenen kullanıcı/muhdesat sahipleri ve/veya bunların kanuni mirasçılarından ya da bunların akdi haleflerinden süresi içinde İdareye başvuruda bulunan, tespit ve tebliğ edilen bedeli itiraz ve dava konusu etmeksizin kabul edenler hak sahibidir. – Ek/16 alanlarında hak sahibi olunması için;
a) 3402 sayılı Kanun hükümleri uyarınca düzenlenecek kadastro tutanaklarına göre oluşturulacak tapu kütüklerinin beyanlar hanesinde isimlerinin yer alması ve bu kişilerin 28/4/2018 tarihinden önce kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi olduklarının belirtilmesi,
b) Kadastro tutanaklarının kesinleştiği tarihten itibaren sekiz ay içinde İdareye başvurulması, Gerekmektedir.
– Kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre 28/4/2018 tarihinden önce kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi oldukları tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilenler de hak sahibi olarak kabul edilecektir. Bu kişilerin de hak sahibi olabilmesi için, kesinleşme tarihinden itibaren sekiz ay içinde İdareye başvurması gerekmektedir.
– Akdi haleflerin hak sahibi olabilmesi için 6292 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesinin yürürlüğe girdiği 08/04/2022 tarihinden sonra noter tarafından düzenlenen muvafakatname ile hakkın kendisine devredildiğini belgelemeleri gerekmektedir.
2) 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 16 ncı maddesi hükümlerine göre üzerinde yerleşim yeri bulunduğu gerekçesiyle Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan veya çıkarılacak yerlerin, 6292 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesi kapsamında satışı mümkün olduğundan, 6831 Sayılı Orman Kanununun Ek 16 ncı Maddesi Kapsamında Orman Sınırları Dışına Çıkarma İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendleri kapsamında orman sınırı dışına çıkarılan yerler satışa konu edilmeyecek ve bu yerlere karşılık rayiç değerine eşdeğer emsal taşınmaz satışı da gerçekleştirilmeyecektir.
Bununla birlikte, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca, 6292 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde İdareye bildirilmesi şartıyla özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gerekenler ile içme ve kullanma suyu havzalarında maksimum su seviyesinden itibaren 300 metrelik bant içinde kalanlar satışa konu edilmeyecektir.
3) Ek/16 alanlarında bulunan taşınmazların rayiç bedellerinin belirlenmesi aşamasında birbirine yakın ve emsal olabilecek taşınmazlarda tutarsız rayiç bedellerin belirlenmesini engellemeye yönelik olarak il, ilçe ve mahalle/köy geçişlerinde kıymet takdirlerinin birbirleriyle tutarlılığı sağlanacaktır. Ayrıca belirlenen rayiç bedellerin aynı bölgede daha önce satışa konu edilmiş ve imar durumu, vasfı, nitelikleri, hukuki ve fiili özellikleri benzer olan Hazine taşınmazlarının rayiç bedelleri ile uyumluluğu ve tutarlılığı sağlanacaktır.
4) 6292 sayılı Kanunun Ek Madde 1 de; “… Bu taşınmazlar, bu Kanunun 2/B alanlarında kalan taşınmazların satışına ilişkin hükümleri kıyasen uygulanmak suretiyle hak sahiplerine doğrudan satılır.” hükmü yer aldığından yukarıda belirtilen hususlar haricinde Ek 16 alanlarının satış işlemlerinde 6292 sayılı Kanun, 345 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği ve uygulamaya esas Bakanlığı= Genel Yazılarında belirtilen hüküm ve usuller kıyasen uygulanacaktır.
5) 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 16 ncı maddesi hükümlerine göre üzerinde yerleşim yeri bulunduğu gerekçesiyle Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan veya çıkarılacak yerlerin, 6292 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesi kapsamında satışı işlemlerinin Bakanlığımızdan (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) uygun görüş/izin alınmaksızın rayiç bedellerin doğru ve tutarlı olarak belirlenmesi ve kontrolüne müteakip Valiliğiniz (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri) tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesi ve gereği ile bu yazımızın bir örneğinin İlinize Kaymakamlıklarına da iletilerek gereğinin yapılmasının sağlanmasını rica ederim.
YAZININ PDF HALİ: 2025-10431742
Bir Cevap Yazın