T.C. MALİYE BAKANLIĞI Millî Emlâk Genel Müdürlüğü
SAYI : B. 07.0.MEG.0. 27/33901-7/27175 03.09.1996
KONU : Kıyı Kanunu ve Yönetmeliği
Kıyı Kanunu ve bu Kanunun uygulanması ile ilgili Yönetmeliğe ilişkin olarak Bayındırlık ve İskân Bakanlığının yayımladığı 1996/2 sıra no.lu Genelgenin bir örneği ilişiktedir.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
Salâhaddin KARDEŞ
Bakan a. Genel Müdür Yardımcısı
Genel Müdür V.
EKLER :
Ek-1 Genelge (1 adet, 3 sayfa)
DAĞITIM :
– 79 il valiliğine
T.C.
BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü
ANKARA
14.08.1996
SAYI : B.09.0.TAU.0.15.00.00
KONU : Kıyı Yasası ve Yönetmeliği
GENELGE (SIRA NO: 1996/02)
3.8.1990 tarih ve 20594 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin” bazı maddeleri 13.10.1992 tarih, 21374 ve 30.3.1994 tarih ve 21890 sayılı Resmî Gazetelerde yayımlanan Yönetmelikler ile değiştirilmiştir. Yönetmeliğin uygulanması sırasında özellikle, kıyının kamu yararına kullanımı ve kıyıyı korumak amacına yönelik alt yapı ve tesisler ile faaliyetlerinin özelliği gereği kıyıdan başka yerde yapılmaları mümkün olmayan yapı ve tesislere ilişkin sorunların Bakanlığımıza iletilmesi üzerine, söz konusu Yönetmeliğin bazı maddeleri tekrar gözden geçirilerek değiştirilmiş ve 3.8.1990 tarih ve 20594 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Yönetmelik” 27.7.1996 tarih ve 22709 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu Yönetmelikte getirilen değişikliklerin detaylı olarak açıklanmasına, Yönetmeliğin uygulanması sırasında ilgili idarelerce dikkat edilmesi gereken hususların vurgulanmasına ve 30.3.1994 tarihli Yönetmeliğin uygulanması sırasında ortaya çıkan bazı sorunlara açıklık getirilmesine ihtiyaç duyulmuştur.
27.7.1996 tarihli Yönetmelik ile Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 4. maddesinde yer alan tanımlara faaliyetlerinin özelliği gereği kıyıdan başka yerde yapılmaları mümkün olmayan ve özellikle üst yapı gerektiren liman, tersane, yat limanı, balıkçı barınağı, yat çekek yeri ve çekek yeri tanımları ilave edilmiştir. 2. madde ile de Uygulama Yönetmeliğinin 13. maddesinin (b) bendine aynı doğrultuda gerekli ilaveler yapılmıştır.
Yönetmeliğin 1. maddesine ilave edilen ve faaliyetlerinin özelliği gereği kıyıdan başka yerde yapılması mümkün olmayan yapı ve tesislerin, Kıyı Kanunu hükümlerine uygun olarak bir plan çerçevesinde inşası sırasında, Denizcilik Müsteşarlığı, Turizm Bakanlığı gibi bu tesislerdeki inşaat standartları ve işletme koşulları gibi konulardan sorumlu bakanlık, kurum ve kuruluşların ilgili mevzuatlarındaki hükümlere de uyulması zorunludur.
Bu maddede yer alan liman, tersane, yat limanı, balıkçı barınağı, yat çekek yeri ve çekek yeri gereksinimleri olan yönetim, destek, bakım – onarım ve teknik ve sosyal alt yapı birimlerine göre tanımlanmış, yine aynı maddede yer alan ilave tanımlar ile (yönetim, destek, bakım – onarım birimleri ile teknik ve sosyal alt yapı tanımları) bu birimlerin içerebileceği üniteler tereddüte yer vermeyecek şekilde açıklanmıştır.
Örneğin; yat limanlarında yer alabilecek teknik ve sosyal altyapı, yönetim, destek, bakım ve onarım hizmetleri sunan birimlerin neler olabileceği, yine aynı maddede yer alan “yönetim birimleri”, “destek birimleri”, “bakım – onarım birimleri” ve “teknik ve sosyal altyapı” tanımlarında açıklanmıştır. Çekek yeri ise, bakım – onarım birimleri dışında yukarıda sayılan tanımlar kapsamına giren birimlerden hiç birini içermemektedir.
Doldurma ve kurutma yolu ile kazanılan araziler, kıyı ve sahil şeritlerinde uygulama imar planı ile yapılabilecek yat limanları üzerinde yer alacak üst yapı tesislerine verilen emsal, yat limanının yapılaşması tamamlanmış bir alan içinde veya dışında akışına göre çeşitlendirilmiştir.
11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış uygulama imar planı bulunan kentsel ve kırsal yerleşmelerle, turizm merkez ve alanlarındaki turizm amaçlı alanlar ile turizm merkez ve alanlarındaki kentsel ve kırsal yerleşmelerde yat limanlarının ihtiyacı olan üst yapı tesisleri için toplam emsal yat limanının doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler ile kıyıda ve varsa sahil şeritlerinde kullandığı toplam kara alanının %20’sini geçemez. Satış ünitelerinin toplamı da toplam kara alanının %5’ini geçemez.
Bir başka deyişle kara alanının toplam %20’sinde inşaat yapılır iken, kara alanının %5’inin (maksimum) satış ünitelerine ayrılması halinde diğer tesisler kara alanının %15’ini geçemez.
İlk defa uygulama imar planı yapılacak yerler ile 11 Temmuz 1992 tarihinden önce onaylanmış mevzi imar planı ve turizm merkez ve alanlarındaki turizm dışı kullanımlara yönelik mevzii imar planı bulunan alanlarda bulunan yat limanlarında ise, üst yapı ve tesisleri için toplam emsal %5’i, satış üniteleri için emsal ise, kara alanının %1’ini geçemez.
Diğer bir deyişle, bu gibi yerlerde kara alanının toplam %5’inde inşaat yapılır iken, kara alanının %1’nin (maximum) satış ünitelerine ayrılması halinde, diğer tesisler kara alanının %4’ünü geçemez.
Ayrıca, 3830 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi ile kısmen ve tamamen yapılaşmış alanlarda 1 yıl içinde imar planı revizyonunun yapılması hüküm altına alındığından;
1) Bu hükme ve 13 Ekim 1992 tarihli Yönetmeliğe göre 1 yıl içinde planlarını kıyı kesiminde yer alan tüm adaları teker teker değerlendirerek, kısmen veya tamamen yapılaşmamış adalarda sahil şeridini 100 m. olarak belirleyerek revizyon planı onaylamış idareler, 28 Kasım 1994 tarih ve 19946 sayılı Genelgemiz ile son geçerli planlarının onayladıkları revizyon planı olması nedeni ile 30.3.1994 tarihli Yönetmeliğin getirdiği uygulama planında kıyı kesimindeki tüm adaların birlikte değerlendirilmesi prensibini uygulayamaz hale geldikleri.
2) Yine, 1 yıl içinde revizyon yapılmasını öngören 3830 sayılı Kanunun geçici maddesindeki ifade nedeni ile bu 1 yıllık sürenin bir ivedilik sağlamak üzere mi konduğu, yoksa 1 yıldan sonra revizyon yapılamayacağının mı ifade edildiği hususunda, ilgili idareler, bakanlıklar, kurum ve kuruluşlar ile şahıslardan Bakanlığımıza intikal eden tereddütler nedeni ile Danıştayın istişarî görüşü alınmıştır.
Danıştay Birinci Dairesinin 29.2.1996 tarih ve E: 1996/16, K: 1996/47 sayılı Kararına göre;
1) 13.10.1992 tarihli Yönetmeliğe göre, 13.10.1993 tarihine kadar uygulama imar planlarının kıyı kesiminde revizyon yapan idarelerin, 30.3.1994 tarihli Yönetmeliğin öngördüğü niteleme ve koşullara uygun olarak revizyon planlarında gerekli değişiklikleri yapmalarının, imar mevzuatına ve idare hukukunun genel ilkelerine aykırı olmadığı,
2) 3830 sayılı Kanunun geçici maddesi ile ilgili idarelere revizyon yapmaları için tanınan 1 yıllık süre, sahil şeritlerindeki imar planlarının Kanuna uyumunu sağlamak için plan revizyonlarının biran önce tamamlanması amacına yönelik olduğundan, sınırlayıcı bir nitelik taşımadığı, bu 1 yıllık süreden sonra yapılan revizyon planlarının da geçerli olduğu, 13.10.1993 ile 30.3.1994 tarihleri arasında revizyon yapan idarelerin de 30.3.1994 tarihli Yönetmeliğin öngördüğü niteleme ve koşullara uygun olarak revizyon planlarında gerekli değişiklikleri yapabilecekleri,
sonucuna varılmıştır.
Danıştay Birinci Dairesinin yukarıda açıklanan istişarî görüşü nedeni ile 28 Kasım 1994 tarih ve 19946 sayılı 1994/2 sayılı Genelgemizin “plan revizyonları” başlıklı kısmında yer alan hükümler yürürlükten kaldırılmış olup, uygulamanın Danıştay görüşü doğrultusunda gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Kıyı Kanunu, bu Kanuna ilişkin Uygulama Yönetmeliği ve genelgeler kıyıların korunmasına yönelik düzenlemelerdir. Yenilenemez değerler olan kıyı alanlarının korunması ise ancak, ilgili idarelerin bu konuya ciddiyetle eğilmeleri ve gerekli hasasiyeti göstermeleri ile mümkündür.
Çalışmaların ve gerekli denetimlerin bu yaklaşımla yürütülmesi, Genelgenin iliniz dahilindeki tüm belediye ve ilgili kurum ve kuruluşlara duyurularak, uyglumada bu eseslara uyulmasının temenini arz/rica ederim.
Cevat AYHAN
Bakan
DAĞITIM :
Bilgi :
Gereği : BAŞBAKANLIĞA
DEVLET BAKANLIKLARINA
BAKANLIKLARA
BAŞBAKANLIĞA (Tapu ve Kadastro Gn. Md.)
VALİLİKLERE
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIKLARINA
BAKANLIK (Merkez, Bağlı ve İlgili Kuruluşlara)
TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİNE
NOT: Bu Genelge, bakanlıklarca merkez ve taşra teşkilatına, valiliklerce ve büyükşehir belediye başkanlıklarınca, belediyelere, TMMOB’ce ilgili odalara çoğaltılarak duyurulacaktır.
Bir Cevap Yazın