T.C. MALİYE BAKANLIĞI Milli Emlak Genel Müdürlüğü
Sayı: B.07.0.MEG.0.11.11.11-310/ [3302-10270] 011880 * 15/04/2011
Konu: (YAZININ PDF HALİ: 2011-11880)
81 İL VALİLİĞİNE (Defterdarlık)
Bilindiği üzere; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun Ek-14 üncü maddesinde, “Buluntu olması nedeniyle veya bu Kanun hükümleri gereğince trafikten men edilerek alıkonulan, ancak sahipleri tarafından altı ay içinde teslim alınmayan veya aranmayan araçlar Hazinece satılarak, bedelleri emanet hesabına alınır. Bu araçların maliklerinden adresi bilinenlere, satışından önce tebligat yapılır.
Satıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde müracaat halinde emanet hesabındaki bedeller, işlemler sırasında yapılan masraflar düşüldükten sonra ilgililerine iade edilir. Beş yıl içinde herhangi bir müracaatın olmaması halinde söz konusu bedeller Hazineye irat kaydedilir.” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca; 296 sayılı Milli Emlak Genel Tebliğinde “İcra dairelerinin fiili haciz kararlarının ve mahkemelerce verilen tedbir, zapt ve müsadere kararlarına istinaden yakalanıp, muhafaza altına alınan araçlara bu tebliğ hükümleri uygulanmaz” hükmü yer almaktadır.
Buna göre; icra veya vergi dairesi haczi bulunan araçlar Ek-14 üncü madde kapsamında satılamayacak olup, ilgili dairece satılması gerekmektedir. Bu nedenle bu araçların satışa çıkarılmadan önce, satış yapılmasında sakınca olup olmadığı araştırılacak sakınca bulunmadığı (haciz, icra, v.b.) anlaşılanlar satışa çıkarılacaktır.
2918 sayılı Kanunun Ek-14 üncü maddesi hükmünün incelenmesinden milli emlak müdürlüklerince yapılan satışın cebri icra satışı olmadığı, dolayısıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun gereğince vergi dairelerince ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu gereğince icra müdürlüklerince yapılan satışlarda olduğu gibi, satışa konu araçların üzerindeki takyidatları kendiliğinden kaldıran bir satış olmadığı anlaşılmaktadır.
Buna göre; icra ve vergi dairelerinde haczi olanlar Ek-14 üncü madde kapsamında satışa çıkarılmayacak olup, sehven satışa çıkarılanlar Emniyet Genel Müdürlüğünün “10.07.2009 tarih ve B.05.1.EGM.0.85.02.02-4432-64008-8439-11663 sayılı yazısında belirtilen “Satışa çıkarılan araçları satın alanların mağdur olmamaları için; gerek ekonomik ömrünü doldurmuş/doldurmamış gerekse hurda olarak satışı yapılacak araçların, satışı yapılmadan önce araç dosyasında haciz, rehin, ihtiyati tedbir vb. takyidat bulunup bulunmadığı konusunda en yakın trafik tescil kuruluşundan kayıtlarının sorulmasının, üzerinde takyidat bulunan araçlar hakkında, Milli Emlak Müdürlüklerince takyidatı koyan birim ile yazışma yapılarak alınacak cevaba göre hareket edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.” açıklamasına göre işlem yapılması uygun görülmüştür.
Konuyla ilgili Gelir İdaresi Başkanlığının 01.02.2010 tarih ve 71 16 sayılı. 22.03.201 1 tarih ve 27702 sayılı yazıları gereğince, 2918 sayılı Kanunun Ek-14 üncü madde kapsamındaki taşıtların üzerinde vergi dairelerince konulmuş takyidat bulunması halinde söz konusu taşıtların milli emlak müdürlüklerince satışı yerine, bu araçların vergi dairelerine devredilerek satışının yapılması için gerekli yazışmaların yapılması ve buna göre işlemlerin sonuçlandırılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, aynı Kanunun “Araçların satış, devir ve tescili ile bu işlemlerle ilgili yetki ve sorumluluk” başlıklı 20 nci maddesinin 5942 sayılı kanunun I inci maddesi ile değişik (d) bendi 01.05.2010 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş olup, söz konusu bentte “…haciz, müsadere, zabt, buluntu, trafikten men gibi nedenlerle; icra müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri ile diğer yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından satışı yapılan araçların satış tutanağının bir örneği aracın kayıtlı olduğu trafik tescil kuruluşlarına üç işgünü içerisinde gönderilir. Aracı satın alanlar gerekli bilgi ve belgeleri sağlayarak ilgili trafik tescil kuruluşundan bir ay içerisinde adlarına tescil belgesi almak zorundadırlar. Alıcıların tescil belgesi almak için süresinde başvurmamaları halinde bu araçları alıcıları adına re’sen kayıt ve tescil ettirmeye Emniyet Genel Müdürlüğü yetkilidir…” hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla, 5942 sayılı Kanunla değişik 2918 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (d) bendi uyarınca, aynı Kanunun Ek-14 üncü maddesi kapsamında milli emlak müdürlüklerince satışı yapılan araçların alıcıları adına tescilinin yapılması sırasında ilişik kesme belgesinin aranılmasına gerek bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, 2918 sayılı Kanunun Ek-14 üncü maddesi kapsamında satışı yapılacak araçların, motorlu taşıtlar vergisi yönünden kayıtlı olduğu vergi dairesi ile irtibata geçilerek, motorlu taşıtlar vergisi borcu olup olmadığının tespit edilmesi, borcun bulunması halinde satış bedelinden söz konusu motorlu taşıtlar vergisi borcu ayrılarak ilgili vergi dairesi hesabına aktarılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Karayolları Trafik Yönetmeliğinin Ol .05.2010 tarih ve 27568 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişik 39 uncu maddesinin birinci fıkrasında; ekonomik ömrünü doldurma, eskime, yıpranma, kaza, yanma, tahrip edilme ve benzeri nedenlerle kullanılamaz duruma gelen araçlar; sahiplerinin, kanuni temsilcilerinin, vekillerinin veya tüzel kişiliklerince yetkilendirilen kişilerin dilekçesi üzerine, muayeneye tabi tutulmadan; ilgili vergi dairesinden alınmış motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası, idari para cezası ile 5539 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu bulunmadığına dair ilişik kesme belgesinin veya hurdaya ayrılmasında sakınca bulunmadığına dair belgenin ibrazı ve kayıtlarında haciz, rehin, tedbir gibi kısıtlayıcı şerhler bulunmaması halinde, müracaat tarihi itibarıyla herhangi bir trafik tescil şube veya bürosunda hurdaya çıkarılacağı açıklanmıştır.
Buna göre; taşıtların hurda halini alabilmesi için anılan Yönetmeliğin 39 uncu madde hükmü uyarınca ilgili trafik tescil kuruluşu tarafından hurdaya ayrılması gerekmekte olup, trafik tescil kuruluşlarınca taşıtlara ilişkin trafik tescil kayıtlarının taşıtların hurdaya ayrıldığı tarih itibarıyla silindiğinin ilgili vergi dairesi müdürlüklerine bildirilmesi halinde, ilgili vergi dairesi müdürlükleri tarafından söz konusu taşıtlardan dolayı olan motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyet kayıtları da aynı tarih itibarıyla sona erdirilecektir.
H. Abdullah KAYA Bakan A. Genel Müdür
Bir Cevap Yazın